Na Deense knusheid volgt Zweedse middelmatigheid
Van ‘hygge’ naar ‘lagom’
H et afgelopen jaar k on je je amper bi j I nstagram aanmelden, een interieurwinkel binnenlopen of een vri jetijdsmagazine openslaan zonder om de oren te worden geslagen met het begrip hygge. Gekaapt door de commerçanten vormde dat Deense woord – vageljik te vertalen als huiselijkheid, gezelligheid of saamhorigheid – de aanze t tot een ware hausse in de verk oop van geurkaarsen, kasjmier tele visiedekentjes en breitoebehoren.
Maar nu he t 2017 is en alle huizen van boven tot onder op zi jn Deens zi jn aangekleed, li jkt he t ve t van de soep.‘ Trendwatchers’ (die in werk elijkheid natuurlijk gewoon trendsétters zijn) hebben daarom hun oog laten vallen op een andere Scandinavische le vensstijl om in de markt te zetten. V oortaan luidt he t nieuwe orde woord uit lifest yleland lagom.
Lagom is geen Deens, maar een Zweeds woord. Als containerbegrip is he t al e ven lastig te ver talen als hygge. V rij ver taald betekent het ‘ net voldoende, juist genoeg ’ – niet te veel en niet te weinig, dus. Pleiten voor een lagomleefstijl komt neer op een pleidooi voor matiging – wat mooi aansluit bij he t tegen woordig modieuze stre ven naar duurzaamheid en de inperking van onze ecologische voe tafdruk. W aar hygge stond voor he t kleine gebaar of he t tikje aandacht waarmee je ne t wat e xtra sfeer kon scheppen, staat lagom voor het tegenovergestelde. H et gaat erom niks overbodigs of onnodigs te doen, zo afgeme ten mogelijk te leven, te focussen op de essentie.
Modeblad Vogue bracht lagom als eerste onder de aandacht, gevolgd door Elle en andere richtingaange vende interieurbladen. De aansporing lagom lijkt op he t eerste gezicht niet iets waar je de economie mee kunt aanzwengelen – tenzi j je slim foc ust op de verkoop van minimalistische interieurs of energiebesparende huishoudapparatuur, natuurlijk. Ikea zette als eerste de toon me t een ‘ Live L agomcampagne’ die mensen zou moe ten inspireren tot een duurzamer le ven. Uiteraard heef t he t Zweedse woonwarenhuis het een en ander in de aanbieding dat daarbi j dienstig kan zijn, zoals allerhande sorteerbakken, energiebesparende fornuizen en startpakketten om zelf kruiden te gaan k weken op de keukenvensterbank.
Dat het een tikje pervers is om mensen eerst aan te ze tten om vrachten plaids, spreien en kaarsenhouders aan te schaffen en ze vervolgens aan te zetten tot matiging, daar hoor je de trendsetters niet over. Waar je ze ook nie t over hoor t, is over hoe de Zweden zélf het begrip lagom plegen in te vullen. Wie wel eens in Zweden is geweest, weet: wat voor een Z weed ‘net genoeg’ is, kan voor een buitenlander wel eens net iets te schamel voelen. Zweden vinden drie mi nuten douchen bijvoorbeeld al snel genoeg, en het douchewater hoeft voor hen niet per se warm te zijn. De verwarming stellen ze standaard een paar graden lager in dan wat een nietZweed onder hygge zou verstaan, en voorts is het in Zweden heel gewoon om matig te zijn met alcohol en andere geneugten van het leven. Niet enkel in de vasten, maar het hele jaar rond.
Want hoewel er nog maar weinig k erkgangers zijn in Zweden, zit de lutherse traditie van bescheidenheid en matigheid wel nog in de volksaard verankerd. Zo verdient het aanbe veling om enig reser veproviand in de bagage verborgen te steken, wanneer je bij Zweedse kennissen gaat logeren. Een Zweedse maag is nameli jk veel gauwer gevuld dan een Vlaamse: in een land waar sommige supermarkten de sla per hálve krop verkopen, is schraalhans wel eens keu