De EU maakt zich zorgen over nationalistische conflicten in de Balkan. Maar die spanningen komen de lokale politieke gardes goed uit.
GISELLE NATH
Vladimir, een jonge Serviër uit V rbas, bood deze week zijn stemrecht voor de nakende verkiezingen aan op een populaire zoek ertjessite. ‘ Te koop: één stem, de partij is irrelevant. Reden voor verk oop: ik geef he t op. R uil mogeli jk voor Canadees burgerschap en een boerderij.’ Anderen volgden Vladimirs voorbeeld me t ironische reclamespotjes. De jongeren verliezen er hun gevoel voor humor niet bij, maar er roer t wel degelijk iets in de Balkan.
De afgelopen maanden doken er heel wat regionale ruzies op, waarbij minderheden of buurlanden de kop van Jut waren (zie infografiek). M ontenegro had zijn m ysterieuze couppoging , Kosovo moest een provocerende trein van Ser vië he t land uitjagen, grondwe ttelijke ruzies in BosniëHerzegovina escaleerden en de pas verk ozen regeringskandidaat in M acedonië wordt geboycot door een president die hem staatsgevaarlijk noemt.
De EU organiseerde daarom met spoed een aantal mee tings en bezoek en. De EUcommissaris voor Uitbreiding riep de zes Balkanlanden op om onderling meer handel te drijven. Federica Mogherini, EUgezant voor Buitenlandse Zaken, reisde af naar de regio. Dat verliep in he t ene land al beter dan het andere. Milorad Dodik, president van de autonome regio Srpska in BosniëHerzegovina, ontving Mogherini niet. H ij moest ‘ toevallig’ naar president Poetin.
Zijn de spanningen terug in de Balkan? J a. Heeft dat alleen maar te maken met etnische conflicten? Neen.
Het gemeenschappelijke probleem van de Balkanregio is dat de economie niet wil vlotten. De Internationale Arbeidsorganisatie ILO voorspelt werkloosheidscijfers van 15 procent voor Albanië, 26 procent voor BosniëHerzegovina, 16 procent in K roatië, 18 procent in M ontenegro en 19 procent in Servië. Bij jongeren gaat het vaak om 50 procent.
Politici hebben het nationalisme nodig om daar niet op afgerekend te worden. En omgek eerd hebben mensen de politici nodig om te overleven. ‘Deelname aan nationalistische politieke partij
Het gebrek aan economisch perspectief leidde hier en daar wel tot een ander type protest. In 2014 vonden in twintig steden in BosniëHerzegovina langdurig en is de manier om een job te vinacties plaats na een fabriekssluiden’, stelt een IMFrappor t uit ting. M aar dat protest werd de 2015. ‘ Nepotisme en promotie op kop ingedrukt. Net voor de Macebasis van politieke banden zijn in donische verkiezingen van eind de hele regio aan vaard.’ 2016 riepen jongeren een ‘ kleu
Zo kwam de Albanese eerste renrevolutie’ uit tegen de rechtse minister Edi Rama deze maand regeringspartij VMRO DPMNE. in opspraak toen hij op Facebook Communicatiestudente Dark o zijn persoonli jk adres gaf aan Malinovski (22) zei toen: ‘ je een moeder die werk zocht voor krijgt hier alleen een job door haar kinderen. ‘ We kunnen hen partijlidmaatschap. Ik weiger onmiddellijk helpen als ze in de daaraan mee te doen.’Opvallend: privésector willen werk en.’ De in die be togingen k wamen vercorruptie maakt dat politici zich schillende e tnische groepen ge nog halsstarriger aan de macht woon samen. vastklampen. Zeker nu er zoveel Journaliste I vana J ordanovska beaamt. ‘ Als politici genoeg burgers overtuigen om te denken in termen van e tnische identiteit, dan zijn ze gemakkelijk bang te maken. Dan stemmen ze voor je. Het doet er dan niet meer toe dat de politiek e her vormingen mislukt zi jn, dat de economie verwoest is en corruptie alomtegenwoordig.’
Minstens één op de tien hoogopgeleide jongeren verlaat ondertussen de Balkan.