Silicon Valley vs. Donald Trump
‘Amerika is nu onze startup’
‘De oorlog in Vietnam, de inval in Irak… elke nieuwe generatie Amerikanen krijgt haar eigen politieke moment. V oor deze generatie is dat Donald T rump’, zeg t Ethan Veneklasen. Vandaag leidt Ethan een sportmarketingbedrijf, in een vroegere carrière was hi j stafmedewerker van president Bill C linton. Hij is verontrust. ‘In de jaren 70 heb ik in Berli jn gewoond. Ik herinner mij nog de doffe geweerschoten van de grenspolitie, bij de Muur. Brek en zulk e barre ti jden straks ook hier aan?’
‘Een collega van me zou heel graag naar onze protestac tie komen, maar hij blijft thuis omdat er ook politie zal rondlopen ’, zeg t Steve H artford, een sof twareingenieur in Silicon V alley. ‘Die agenten komen enkel de orde bewaren, maar mi jn collega vreest dat hij toch kan worden opgepakt. Hij is immers een immigrant. ’
De andere ac tivisten nippen beteuterd aan hun glas Napa Valleywijn. We zitten thuis bij Brad en Amber, hoog in de zonovergoten heuvels rond San F rancisco. Het jonge stel verdient zijn brood in Silicon V alley, de wereldberoemde technologiehub in Californië, de economisch belangrijkste staat van Amerika. W as Californië een apart land, dan was het ongeveer de op vi jf na grootste economie ter wereld.
Succesvolle migranten
Brad en Amber vergaderen met een groepje andere techneuten over hun eerste protestbi jeenkomst tegen de regering van Donald Trump. Dat is zeer opmerkelijk, omdat Silicon V alley erg op technologie en innovatie – en op zichzelf – is gericht, en zich doorgaans ver weghoudt van politiek.
‘Maar zwijgen is nu niet langer een optie’, zegt product manager Mckenzie Lock, een van de initiatiefneemsters. Vijf weken geleden maakten de ac tievoerders kennis via Facebook, nu organiseert deze nieuwe vriendenkring een eerste actie tegen T rump. ‘ Als gemeenschap dragen wi j diversiteit, openheid en inclusie hoog in he t vaandel’, zeg t M ckenzie. ‘ Silicon Valley glorieert dankzij het internationale talent. M et zi jn immigratieban valt Trump die waarden aan. Daarom moeten we nu wel in actie k omen. Onze allerbelangrijkste startup, dat is toch ons eigen land?’
Silicon V alley zie t he t beleid van Trump als een rechtstreekse bedreiging voor een sec tor die al geruime tijd de motor is van economische welstand en innovatie, in een voorts slabakkende economie. Immigranten zijn hier uitermate succesvol. Volgens de nationale stichting voor Amerikaans beleid is iets meer dan de helft van de Amerikaanse star tups die op meer dan 1 miljard dollar worden geschat, door immigranten opgericht. De directeur van Microsoft komt uit India, de medeoprichter van Google is een vluchteling uit de voormalige Sovje tUnie, en de voorzitter van Twitter is geboren in I ran. M et zeer hoogopgeleid technisch personeel uit India, uit OostAzië en uit de rest van de wereld beschouwt Silicon V alley diversiteit dus als de kern van zijn unieke identiteit.
Eerder sprak en al 97 techbedrijven zich uit tegen he t inreisverbod van Trump voor inwoners van enk ele over wegend islamitische landen. Meer dan 115 oprichters van star tups en hun in vesteerders drongen in een brief aan de president aan op de intrekking van dat verbod. Deze week heef t een federale rechter in Hawaï ook een aangepaste versie van dat verbod van tafel ge veegd.
Maar de technologiebedri jven vrezen dat Trump niet zal rusten. Zij stellen heel wat personeel te werk met speciale H1Bvisa, tijdelijke werk vergunningen voor gespecialiseerde professionals. ‘N atuurlijk zi jn we ongerust dat Trump aan dat systeem zal raken’, zegt de Belg L ouis J onckheere, chief produc t of ficer van Showpad, een Belgische star tup rond marketing en sales. ‘Wij opereren wereldwijd, en we hebben 24 verschillende nationaliteiten in dienst. We zijn eraan gewend geraakt om alti jd de beste mensen aan te wer ven, ongeacht hun af komst of nationaliteit.’
‘Het was alti jd erg makk elijk om onze ingenieurs uit Roemenië naar de VS te laten reizen. Of om aan een tijdelijke werkvergunning voor onze Belgen te raken. We vragen ons af of dat nu allemaal zal veranderen. Wordt het door administratieve beslommeringen té ingewikkeld om vanuit Silicon V alley te opereren, dan zullen bedrijven hier gewoon wegtrekken. Dat zou heel jammer zijn, en ook een verlies betekenen aan groei en innovatie, maar he t Canadese Vancouver bi jvoorbeeld staat al te trappelen om Silicon Valley te vervangen.’
‘Fuck Tech!!!’
De hoogopgeleide technologische werknemers die van over heel de wereld naar Silicon Valley komen, verdienen hier makk elijk meer dan het dubbele van een gemiddeld Amerikaans huishouden. Voor de blanke verarmde Trumpkiezers uit he t hart van Amerika voelt die wereld vol innovatie, rijkdom en technologie vast aan als een complee t andere planee t.
Maar ook in San Francisco zelf kijken velen de techies’‘ inmiddels met de nek aan. I n deze flowerpowerstad overheerst nog alti jd de indringende geur van wie t, maar he t aroma van marihuana vermengt zich nadrukkelijker met dat van dure koffie en met de fake vanillegeur van elektronische sigaretten. Ook al zi jn tattoos zijn nog steeds alomtegen woordig, yuppies in een strak zwart Tshirt en met Googlehorloge om de pols voeren een inhaalmanoeuvre uit. Op een muur heef t iemand me t een graf fitispuitbus de boze slogan ‘Fuck Tech!!!’ achtergelaten.
‘De mensen zijn boos, want de exuberante lonen van Silicon Valley ze tten alles op hun k op’, zegt Susanna Hyatt, een financieel adviseur die al 22 jaar in SanrFancisco woont, tijdens een steile rit doorheen he t centrum van de stad. Volgens Hyatt is de stad onder in vloed van Silicon V alley drastisch veranderd, en nie t alleen ten goede. ‘De komst van zoveel technologiebedri jven jaag t alle pri jzen de hoog te in. Een huurprijs van 3.500 dollar voor een kleine flat? Dat moe ten we maar normaal vinden. F amilies die al generaties lang in he t centrale M issiondistrict woonden, worden gedwongen de stad te verlaten. Zie je hoe deze straat bezaaid is met daklozen? ’s Nachts is dit één grote openluchtslaapzaal! Ik ben dol op deze stad, maar ik herken San Francisco niet meer.’
In he t huis in de heuvels van Brad en Amber hang t er enig schuldbesef in de lucht. ‘M ensen vallen inderdaad uit de boot’, geeft Amber toe. ‘De technologische vooruitgang zal de kloof tussen haves en havenots nog vergroten. Bijvoorbeeld als straks de zelfri jdende auto op de markt komt. Die zal de zo belangrijke vervoerssector in Amerika een flinke klap toebrengen.’ Amber wil zelf aan de slag. ‘Wij moeten onze technische skills aanbieden aan nonprofitorganisaties.’ M ooi, zo ’n sociaal engagement. Maar waarom toonde Silicon Valley dat niet eerder? ‘Acht jaar lang hadden we een zwarte president, die een progressief beleid voerde’, reageert Steve Hartford. ‘ Wie had gedacht dat het daarna nog zo verkeerd kon lopen? De Obamajaren hadden ons in slaap gesust. Door T rump schieten we nu k eihard wakker.’
Fred en Ginger
Dinsdag, 14 maart: de dag van de rally. Vanaf het podium, op het gemeenteplein van P alo Alto, hartje Silicon Valley, wordt gepleit tegen een immigratie verbod, en voor de geli jke behandeling van man en vrouw . ‘Ginger Rogers deed precies he tzelfde werk als Fred A staire!’, roept een spreekster geestdriftig in de microfoon. ‘Alleen deed Ginger dat achterstevoren, én op hoge hakken!’ In het publiek dragen vrouwen én mannen de puntige roze mutsjes van de grote vrouwenmars van januari. Er sti jgt gegrinnik op.
‘We moeten nu wel in actie komen. Onze allerbelangrijkste startup, dat is toch ons eigen land?’ MCKENZIE LOCK Initiatiefneemster protestbijeenkomst
Op he t plein lopen kleurri jke activisten rond, zoals Sue Kayton, die als computeringenieur vrijwillig oude computers herstelt in de naburige middelbare school, ‘omdat migrantenfamilies geen nieuwe laptop kunnen be talen.’ Z e draagt een zelfgedrukt campagneshirt, met daarop le tters in c yrillisch schrif t. ‘L ees je R ussisch? Hier staat: Trump – Poetin: cam pagne 2016.’ Op een zelfgemaakt bord heeft ze met vette letters geschreven: ‘De Bijbel is GEEN we tenschappelijk boek!’
Er is wel wat volk komen opdagen. M aar een indruk wekkende menigte wordt het niet. De correspondente van The W all Str eet
Journal ijsbeert lusteloos over het plein en schrijft amper iets op. Dit is vooral een onderonsje van ge lijkgezinde Democraten, die preken voor de eigen parochie. Er wordt synchroon geapplaudisseerd en over geen enkel punt ontstaat er enige discussie. Californië is dan ook een overwegend Democratische staat, en in Silicon V alley heeft een overgrote meerderheid in november voor H illary Clinton gestemd.
‘Erg veel lol is er zo nie t aan’, zegt J ohn, een gepensioneerde chief financial of ficer van een technologiebedrijf. ‘I edereen is het hier roerend met elkaar eens.’ Op zijn borst prijkt ‘NOT MY PRESIDENT!’ De miljoenen landgenoten die in november wél op Trump hebben gestemd, komen hier niet één keer ter sprak e.
‘De technologiebedrijven hebben alle prijzen de hoogte ingejaagd. 3.500 dollar om een kleine flat te huren, is dat normaal?’ SUSANNA HYATT woont al 22 jaar in S an Francisco