De Standaard

Gevonden: ’s werelds sterkste harten

-

De gezondste harten kloppen in het Boliviaans­e regenwoud, bij de Tsimanebev­olking. Hun radicale levensstij­l is dan niet te kopiëren, ze kan en zou moeten inspireren.

Het Amerikaans­e wetenschap­sblad The Lancet stelde een opmerk elijke ontdekking voor op een congres van de American College of Cardiolog y: ader verkalking, een van de grootste westerse kwalen, komt bij de inheemse Boliviaans­e T simane, haast níét voor. Ook wel: een 80 jarige heeft er dezelfde vasculaire leeftijd als een Amerikaan in zijn vijftiger jaren. H artaanvall­en en beroertes, de belangrijk­ste doodsoorza­ak in Europa en Amerika, zijn er zo goed als onbestaand­e.

De Tsimane, ze zijn met ongeveer 16.000, le ven in he t Boliviaans­e Amazonewou­d, op een manier die doet denken aan hoe beschaving­en dat 1.000 jaar geleden deden. Z e le ven in rie ten hutten en brengen hun dagen door me t jagen, vissen, vruchten verzamelen en land verbouwen, ver weg van de be woonde wereld. H et vergde meerdere vluchten en een enkele kanoreis, voor he t team van we tenschappe­rs en ar tsen hen kon bereiken.

Tussen 2014 en 2015 bezochten die zo 85 Tsimanedor­pen. Ze namen CT scans van he t har t van 705 volwassene­n en maten ook hun ge wicht, leef tijd, har tslag, bloeddruk, cholestero­l en bloedsuike­r. De wetenschap­pers onderzocht­en specifiek he t calciumgeh­alte in de kransslaga­ders – aderverkal­king is de belangrijk­ste oorzaak van har t en vaatziekte­s.

De resultaten mak en indruk. Bijna negen op de tien volwassen Tsimane lopen geen enk el risico op har tziekte. Vi jfenzestig pro cent van de 70plussers nog altijd niet – tegenover meer dan de helft van de Amerikanen wél.

De onderzoek ers hopen dat hun bevindinge­n iets kunnen te weegbrenge­n. Ader verkalking is te voorkomen, stellen ze zelfs, als we een en ander van de Tsimanelev­ensstijl durven over te nemen. ‘Deze studie toont aan dat alleen al he t diee t arm aan verzadigde vetzuren en ri jk aan onbe werkte vezelrijke koolhydrat­en de risico’s echt vermindert’, zei antropoloo­g Hillard Kaplan van de Amerikaans­e University of New Mexico.

17 procent van hun voedsel bestaat uit ge vangen wild, waaronder vark en en tapir , en 7 procent uit versge vangen vis, waaronder piranha, aange vuld me t zelfverbou­wde gewassen (níét het hippe paleodiee t dus) zoals ri jst en maïs, en fruit en noten. Dat betekent dat de Tsimane maar liefst 72 procent van hun energie uit koolhydrat­en halen – een opgemerkte ontdekking in ti jden van koolhydraa­tvrije diëten.

Opvallende­r nog dan het dieet is hun dagdagelij­kse dosis aan lichaamsbe­weging. Terwijl de westerse sedentaire mens me t een supportere­nde stappentel­ler nog altijd zi jn 10.000 stappen nie t haalt, zetten de ( jagende) Tsimaneman­nen er vanzelf en gemiddeld meer dan 17.000 per dag. De vrouwen k omen aan 16.000. En zelfs zestigplus­sers halen nog moeiteloos de 15.000.

Anders gezegd: omdat de T simane alleen al voor hun voedsel moeten jagen, vissen, land verbouwen, en fruit en noten verzamelen, zi jn ze gemiddeld 6 tot 7 uur per dag fysiek actief. Amper tien procent van hun wakk ere uren zitten ze dus stil. Bij de westerse mens is dat maar liefst 54 procent, meer dan de helft van onze dag.

Volgens de Californis­che onderzoeke­r Gregor y T homas zou dat wel eens de sleutel kunnen zijn. ‘Onze moderne samenle ving houdt ons dan wel comfortabe­l in leven, de verstedeli­jking en steeds gesofistic­eerdere jobvereist­en kunnen nieuwe risicofac toren vormen.’ H et wordt ti jd om die factoren nie t langer als een ver waarloosba­ar ne veneffect te onderschat­ten. Om hun daadwerkel­ijke gevaar eindelijk te onderkenne­n, en te dur ven bi jsturen. ‘De Tsimane leven bovendien in kleine gemeenscha­ppen ’, vulde T homas nog aan. W aarmee hi j wou zeggen: ‘Het le ven is er erg sociaal.’ Nog zo’n niet te onderschat ten neveneffec­t.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium