We mishandelen onze oude bomen op grote schaal, betreurt Veteraanbomen moeten wettelijk worden beschermd, omdat ze een belangrijke natuurlijke én historische waarde hebben. Monumentenzorg, ook voor de linde en de eik
Morgen wordt de European T ree of the Y ear bek endgemaakt. M isschien wordt het wel de 400 jaar oude linde uit Massemen, bij Wetteren, die vorig jaar nog Boom van het Jaar werd in ons land en daardoor meedoet aan de Europese compe titie. Maar zelfs als de linde nie t wint, is het goed dat deze wedstrijd waardevolle oude bomen in de kjiker plaatst. Want in het algemeen is het niet goed gesteld me t onze oude bomen. W e weten er veel te weinig over en – nog erger – we mishandelen ze op grote schaal.
Kent u Dikk e Eugène uit he t Zoniënwoud? De populier werd tachtig jaar oud, meer dan twee meter breed en ongeveer veertig meter hoog. Een reus was het, die elk seizoen een andere kleur kreeg , elk jaar meer of minder takken had en elk jaar mooier werd. Tot hij in 2012 sneuvelde tijdens een storm, na een slepende ziekte. Met Dikke Eugène stier f een levend monument. De boom had nog geluk gehad: hij werd tenminste niet continu mismeesterd, ie ts wat me t veel andere ve teraanbomen helaas wel gebeurt.
Oude bomen worden in V laanderen doorgaans veel te snel geveld en er wordt op veel plekk en vreseli jk slecht gesnoeid. Want bomen snoeien, dat kan natuurlijk iedereen... Verdwijnt er te veel licht? Lig gen er te veel bladeren op straat? Zit er te veel dood hout in de kruin? De zaag erin, niet gehinderd door enige kennis van zaken. Ook al is het een monumentale eik op he t k erkplein of een eeu wenoude linde bij de kapel.
We tonen totaal geen respect voor de grond waarop een boom staat. Iedereen vindt he t logisch dat een boom zijn wortels gebruikt om water en voedingsstof fen op te nemen – toch? Waarom zijn er dan nog altijd zoveel landschaps en tuinarchitec ten die het nodig vinden om bomen tot aan hun voet in de verharding te leggen? Of waarom zien we nog altjdi zoveel parkings waar de klinkers tot vlak bij de stam liggen? Bomen hebben recht op een standplaats waar water, voeding en organisch materiaal echt de grond in kunnen dringen.
Groenbeheerders, projec tontwikkelaars en architec ten behandelen monumentale bomen vaak met misprijzen. En dat is opmerk elijk, want als het om stenen monumenten gaat, is onze houding wel anders. Overheden reguleren wi jzigingen aan bestaande gebouwen en ze zijn extra op hun hoede wanneer iemand een erkend monument wil restaureren – laat staan dat ze flagrante beschadigingen zouden goedk euren. Graffiti op de OnzeLie veVrouwekathedraal? Geen zinnig mens die dat een goed idee vindt. Maar een oude boom snel kortwieken? Geen probleem. Stille Onze veteraanbomen met hun inzakkende kruinen, kromme takk en en prachtig gevormde stammen verdienen meer waardering. Ze zijn een bron van biodiversiteit. In hun holtes maken uilen, vleermuizen en andere soorten hun nest. Op hun dood hout groeien zwammen die op hun beur t weer voeding zijn voor andere organismen. Achter hun ruwe schors le ven insec ten, een onmisbare voedingsbron voor heel wat vogelsoor ten.
Oude bomen staan vaak op plekken met een belangrijke symbolische waarde, zoals bij kerken en kapellen, waardoor ze mee vorm geven aan een historisch landschap en stille ge tuigen zijn van onze recente geschiedenis. En veel ve teraanbomen hebben ook een strategische func tie: ze zijn geplant in de buur t van gebouwen om ze in de zomer frisser te houden, of langs weilanden om die stukk en land droger te kri jgen.
Meer dan genoeg redenen dus om onze veteraanbomen wettelijk te beschermen als erfgoed. Een aantal oude bomen is nu gelukkig al wettelijk beschermd, maar he t merendeel is dat niet. Nochtans is dat dringend – al was he t maar om in de toek omst sowieso een nieuwe Belgische nominatie te hebben voor de European Tree of the Y ear. De g edachte het v erlangen een deelnemer De g edachte het v erlangen een k opieerapparaat t e zijn De billen v an een k antoorbediende t e print en In een donk ere bureaulade t e ligg en Elk denkb aar moment on verwacht v astgegrepen t e w orden Een nietmachine te zijn om de ding en aan elkaar te klemmen Of het v erscheurende v erlangen een liniaal t e zijn De w erkelijkheid ijk en aan mijn onbuig zame k arakter Een houv ast w orden Het v erlangen in z ee Smeltende z on t e zijn Ergens ander s t er w ereld w eer bo ven t e komen De g edachte het v erlangen een boom Om bloot t e w orden en opnieuw t e beginnen
Dit is he t nieuwe stadsgedicht van M aarten Inghels bi j de eenzame uit vaart van meneer P.V.d.W. Hij was geboren op 28 juli 1944 te Serskamp en overleed in woonzorgcentrum SintAnna te Antwerpen op 4 maart 2017. Zijn begraving vond plaats op maandag 13 maart 2017 op Schoonselhof. Meneer P.V.d.W. was een zwembadbouwer maar leed aan het einde van zijn leven aan psychische problemen. Hij dacht dat hij een boom was.