DE BOCHT VAN BELET ‘NAÏEF ONZE DEUR OPENZETTEN, IS ONHOUDBAAR’
Een Bulgaar die hier komt werken, moet eerst sociale rechten opbouwen, voor hij een uitkering kan krijgen. En migranten uit Libië moeten we met een zeeblokkade tegenhouden en terugsturen naar Egypte of Tunesië. Ivo Belet stelt harde remedies voor om Europ
ANTWERPEN | In zi jn boek De
kloof. Is Europa nog van ons? analyseert Europarlementslid Ivo Belet (CD&V) samen met zijn Nederlandse collega Esther de L ange (CDA) genadeloos de grote pi jnpunten van de Europese U nie en stelt hij harde remedies voor. ‘ De EU zal haar draagkracht bij de bevolking alleen kunnen behouden, als ze eerli jkheid organiseer t en de sociale dumping aanpakt ’, argumenteert Belet. Wordt dat de ultieme test voor uw partijgenote, Marianne Thyssen? Als Europees commissaris voor Sociale Zaken stelt zij voor om gelijk loon voor gelijk werk in te voeren voor arbeidsmigranten.
‘Ik denk dat M arianne ermee akkoord gaat, als ik daar “ja” op antwoord. Dat is haar belangrijkste project, en er is een risico dat haar voorstel geblokk eerd raakt in de ministerraad. Maar kijk naar de herverkiezing van Donald Tusk als voorzit ter van de Europese Raad: ik had gedacht dat er een breder front tegen hem zou ont
staan, maar P olen stond geïsoleerd. Z o solide is die groep van landen dus nie t. H et kan zek er lukken.’ Maar jullie gaan nog verder dan Thyssen om het ‘welvaartstoerisme’ aan te pakken. Arbeidsmigranten moeten eerst rechten opbouwen, voor ze een uitkering kunnen krijgen. Dat is wat David Cameron vroeg in de aanloop naar het Brexitreferendum.
‘Dat pakket is toen te weinig in de verf gezet: door Cameron zelf, maar ook door ons – we dur fden niet tussenbeide te k omen in de campagne, wat achteraf bek eken fout was. Binnen onze frac tie waren collega’ s toen al gecharmeerd door dat pakk et. Dezelfde kinderbijslag toekennen aan een Roemeen die hier legaal werkt, maar van wie de kinderen nog in Roemenië wonen, dat hoef t niet. Daarover moeten we durven na te denken.’
‘Ik maak deel uit van de sociale en progressieve vleugel van de Europese Volkspartij. Ook daar voel je meteen dat onze Duitse vrien den hierover willen praten, om op een redelijke manier tegen die sociale dumping op te treden. Iedereen blijft het recht genieten om te wonen en werk en waar hi j of zi j wil. Maar precies om onze waarden en principes overeind te houden, zullen we zulke harde beslissingen moeten nemen. Als de context verandert, moet je het beleid durven bij te stellen.’ Je kunt ook zeggen dat we zo op een glijdend vlak terechtkomen.
‘De vier vri jheden – he t vri je verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal – zijn heilig. Daar mogen we nie t aan rak en.’ Ook inzake migratie zegt u dat wie zachte waarden wil beschermen, hard moet kunnen zijn.
‘We hebben onder elkaar lang gediscussieerd of we dat erin zouden zetten. We wisten dat we ons zo aan kritiek zouden blootstellen.’ VEERDIENST Jullie noemen de huidige reddingsoperaties voor vluchtelingen een veerdienst. ‘Een zwaar woord, ja.’ En jullie pleiten voor een zeeblokkade op de Middellandse Zee om migranten vanuit Libië op te pikken en terug te sturen naar veilige zones in Egypte en Tunesië. ‘We sturen ze nie t terug naar Libië.’ Nee, maar jullie zitten wel heel dicht bij push backs.
tralië ‘We doet: willen botennie t onderscheppendoen wat Ausen le tterlijk terugduwen naar Nauru, de vluchtelingen daar in
erbarmelijke omstandigheden droppen en aan hun lot overlaten. We moe ten mak en dat niemand nog verdrinkt en mensen opvangen in de regio, door akkoorden te sluiten me t Algeri je, Eg ypte en Tunesië. Als die landen mee werken, moeten we hen belonen in de vorm van ont wikkelingshulp en handelsakkoorden.’
U kunt toch moeilijk beweren dat Egypte een veilig derde land is, als u weet hoe de mensenrechten er geschonden worden?
‘Dezelfde discussie kun je over Turkije voeren. De deal die we een jaar geleden me t Ankara hebben gesloten, is heel omstreden, maar wat is het alternatief ? Ik heb alle studies gelezen. Er zi jn in Afrika ongeveer 10 miljoen mensen in beweging die mogelijk naar de EU willen k omen. Gaan we die allemaal binnenhalen via L ampedusa? We moeten planB inschakelen, ook om onze eigen democratie te beschermen.’
‘Waarover ging het debat bij de Nederlandse verkiezingen? W at was de oorzaak van de Brexit? De migratie vanuit OostEuropa, maar ook vanuit Turkije. We moe ten harde maatregelen dur ven te nemen, om onze zachte waarden te beschermen. Egypte is natuurlijk he t paradi js nie t, maar we drijven mensen nie t terug naar een oorlogsgebied.’ Als we dat laatste vijf jaar geleden hadden gezegd... ‘...was dat vloeken in de k erk.’ DEUR DICHT
Vindt u het niet bedreigend dat die principes zo opschuiven?
‘Nee, omdat we natuurli jk een en ander hebben meegemaakt. We hebben gezien dat we overspoeld worden door een miljoen mensen als we onze deur op een naïe ve manier openze tten. Dat is onhoudbaar, omdat we anders onze democratie ondergraven.’ Jullie prezen de ‘Willkommenskultur’ van Merkel. Nu zeg je eigenlijk dat dit politiek fout was.
‘Dat zul je me nooit horen zeggen. Merkel heeft altijd gezegd dat er aan de medaille t wee kanten waren: de “Willkommenskultur” én het beschermen van de buitengrenzen. Maar dat laatste is altijd
onderbelicht gebleven.’ Politici als Viktor Orban en Bart De Wever hebben gelijk gekregen en jullie sluiten zich aan bij hun standpunten.
‘Daar ga ik nie t mee akk oord. De deur dichtdoen en het anderen laten oplossen: dat is de aanpak van Orban. Wi j willen oorlogsvluchtelingen uit Eritrea, Soedan of Syrië blijven opvangen én spreiden over Europa. Maar de economische migranten moe ten we terugsturen.’ Sander Loones (NVA) had dit boek ook geschreven kunnen hebben. Het is zeer eurorealistisch.
‘Wat je nu zeg t, is zeer beledigend. Als wij in het Europees Parlement voor een sterk er Europa pleiten, staat de NVA op de rem. De NVA wil sterkere regio’s, sterkere lidstaten. Wij zijn en blijven federalisten. Daar lopen onze wegen echt wel uit elkaar. Inzake migratie pleiten wi j voor harde maatregelen, maar niet voor push backs.’