Een nieuwe kassa maakt zwarte horeca nog niet wit
Vorig jaar werden amper minder zwartwerkers betrapt in de horeca. Ondanks de witte kassa en flexi-jobs.
‘De horeca is jammer genoeg de sec tor waar he t meest in he t zwar t wordt ge werkt’, zei Bart T ommelein (Open VLD), toenmalig staatssecre taris voor Sociale Fraude, eind 2015. Volgens de liberaal zouden de fle xijobs daar verandering in brengen. Ook de wit te kassa, sinds begin 20 16 verplicht, moest het zwart geld uit de horeca halen. Maar een jaar later worden er in de sec tor amper minder zwartwerkers betrapt.
Dat blijkt uit cijfers die het kabinet van Philippe De Back er (Open VLD), staatssecretaris voor Sociale Fraude, opvroeg bij Sociale I nlichtingen en Opsporingsdienst (SIOD). Het gaat weliswaar alleen om gezamenlijke controles van de verschillende inspec tie diensten, die elk ook hun eigen teams uitsturen.
De inbreuk en op zwar twerk zijn dan wel me t 11 procent gedaald, er werden ook minder mensen gecontroleerd (8 procent). In bijna de helft van de gevallen (44 procent) wordt nog steeds zwar twerk vastgesteld, dat is veel meer dan in andere sec toren, zoals de bouw.
‘Dat is nie t zo ver wonderlijk’, zegt Danny Van Assche van Horeca V laanderen. ‘ De controles gebeuren nu veel gerichter . Onder andere door de in voering van de witte kassa we ten de inspec tiediensten beter waar er zich mogelijke problemen voordoen.’
Dat er amper minder zwar twerkers worden betrapt, betekent volgens Van A ssche nie t dat he t zwartwerk niet afneemt. ‘Integendeel, de horeca was nog nooit zo wit. Sinds de invoering van de witte kassa is de trend onmisk enbaar.’
Eenzelfde optimisme valt te horen bij het kabinetDe Backer. ‘ We zien een professionalisering en verwitting van de sec tor’, zeg t woordvoerster L otte V an der Stockt. ‘ Er zi jn meer volti jdse in plaats van fictieve deeltijdse jobs. En in de eerste negen maanden van 2016 was de oficiële loonmassa al met 109 miljoen euro gestegen tegenover een jaar eerder.’ De eerste signalen zijn dan ook posi tief, aldus V an der Stockt, ‘maar controles bli jven belangri jk om een gelijk speelveld te kri jgen’.
De Backer wijst ook op het‘ succes’ van de flexijobs in de horeca. Wie al vier vijfde of voltijds werkt, mag onbeperkt bi jklussen in een café of restaurant zonder belastingen te moeten betalen op het extra loon. De werkgever moet wel een sociale bijdrage van 25 procent betalen.
Volgens de staatssecretaris zijn er in dat systeem al 20.000 mensen aan slag . De Back er baseer t zich daarvoor op het aantal registraties bi j de RSZ, maar volgens het kabine t van minister van Werk K ris P eeters (CD& V) geef t dat een ver tekend beeld. Die clicks registreren alleen de intentie om iemand in te zetten, niet de effectieve tewerkstelling. In uren uitgedrukt zi jn de fle xijobs nu goed voor iets meer dan 2.000 voltijdse banen in de horeca, op een totaal van onge veer 80.000.
Peeters waarschuwt voor een goednieuwsshow en wijst erop dat het systeem ook geld kost, omdat de schatkist minder sociale bi jdragen binnenrijft voor fle xijobbers. Alvorens he t systeem uit te breiden naar andere sectoren, zoals Philippe De Back er wil, heef t Peeters de sociale par tners ge vraagd om eerst een grondige evaluatie van he t systeem te mak en.