NA #NOFILTER, #NOMAKEUP EN #NOPHOTOSHOP ZIJN ER NU #ECHTELIJVEN

Na #nofilter, #nomakeup en #nophotoshop zijn er nu #echtelijven. Alles en iedereen puur op sociale media. Toch weerklinkt er best wat kritiek op de lijven die ons schoonheidsideaal moeten bijsturen. Want wie bepaalt wat echt is? De ‘authentieke hype’ drei

I’m so fuckin’ sick and tired of the Photoshop

Show me somethin’ natural like ass with some stretch marks

Het is moeilijk herkennen zon der klank, maar het zijn twee stro fen uit de recente song Humble van de Amerikaanse rapper Ken drick Lamar. Kleine man, groot talent. Houdt niet van fotoshoppen, wel van billen met striemen.

Billen met striemen is exact wat je te zien krijgt als je even surft met de zoekterm natural bo

dies: vetbandjes, cellulitis, vrou wen zonder makeup. Het hele net wemelt er stilaan van. Het voor bije jaar werden sociale media overspoeld met ‘puur natuur’fo to’s onder de hashtags #noma keup, #nofilter en #nophotoshop. Want het moest maar eens gedaan zijn met dat onrealistische schoonheidsideaal.

Onder anderen Adele, Alicia Keys en Cameron Diaz deelden spontaan selfies. Onbekende va ders toonden hun #dadbod, moe ders deden een tegenbod met hun #mombod. De hele wereld mocht het zien: ook sterren hebben kraaienpoten en het ouderschap is niet altijd een cadeau voor wie graag in de spiegel kijkt.

Zijn wie we zijn

België heeft nu ook z’n campag ne voor echte lijven, inclusief de tweetalige hashtags #echtelijven en #vraiscorps. Het Kruispunt Gendergelijkheid en de Brusselse staatssecretaris van Gelijke Kansen Bianca Debaets (CD&V) willen namelijk reclamemakers, fotografen, ontwerpers en journalisten overtuigen om vaker afbeeldingen van realistische lichamen te gebruiken. Dat is nodig want uit enquêtes blijkt dat tweede derde van de vrouwen hun laag zelfbeeld wijt aan de druk van reclame en media.

Om de campagne kracht bij te zetten, roepen ze iedereen op om een foto te delen van hun ‘echte lijf’. Dat wil zeggen: geen makeup, geen filters, niet slanker, niet groter, niet kleiner en niet dunner dan in realiteit. ‘Omdat we het allemaal verdienen om te mogen zijn wie we zijn’, luidt de campagnetekst. ‘Er is nood aan een realistischer schoonheidsideaal, waarbij de focus moet verschuiven van uiterlijk naar competenties.’ De hashtag #competenties werd vooralsnog niet gelanceerd.

Sympathiek

De merken Calvin Klein en Dove schakelden al oudere of ‘uit het leven gegrepen’ modellen in voor hun reclamebeelden. De modeontwerpster Eden Miller haalde enkele jaren geleden de internationale pers toen ze tijdens de New York Fashion Week voor het eerst modellen met grote maten een collectie liet showen. In februari liepen ook vrouwen die borstkanker hadden overleefd over de catwalk.

Het levert multinationals sym

Echte lijven als marketingstrategie. Hoe zuiver zijn goede bedoelingen als ze een commercieel product moeten helpen verkopen?

De hele wereld mocht het zien: ook sterren hebben kraaienpoten en het ouderschap is niet altijd een cadeau voor wie graag in de spiegel kijkt

pathie op en de ontwerpers mediaaandacht. Hoe zuiver zijn goe de bedoelingen als ze een com mercieel product moeten helpen verkopen? Echte lijven – lees: lij ven die afwijken van de geldende modellenmaten – als marketing strategie: ze mogen dan echt zijn, stroken ze nog met wat we intuï tief als authentiek ervaren? Wanneer wordt ‘echt’ fake?

Ook Echte Lijven werd in de markt gezet door een reclamebureau: ‘Een makeover voor uw merk? Een verhaal voor uw bedrijf? Een kassa die moet rinkelen? Tijd voor Peggy O.!’ Geld zal de campagne normaal gezien niet opleveren, maar sympathieke stemmen voor een Brusselse politica misschien wel. En wat fijn ook dat de tijdschriften Libelle en

Flair de campagne steunen. Fixatie op echt

Op Facebook vind je onder de hashtag #echtelijven behalve naturelle zelfportretten ook authentieke kritiek. Dat een mager lijf evengoed echt is, naast al die im perfecte borsten en billen, net als sommige ‘modellenmatenlicha men’. En of we wel om de oren ge slagen moeten worden met ie mands medisch dossier, wanneer littekens en andere lichamelijke kwalen in beeld worden gebracht. Om het met de woorden van Pa trick te zeggen, op het forum van Radio 1: ‘Echte mensen, echte lij ven, soms is het schrikken.’

Maar vooral: ‘Wat is dat toch te genwoordig met die fixatie op rea lisme en op echt?’, vraagt De Stan

daardcollega Vicky Vanhoutte zich op haar Facebookpagina af. ‘Met de dingen en de mensen zoals ze zijn. Alsof de kleine leugens, de misleidingen, de verdoezelingen, het mysterie en de verschoningen niet evenzeer echt zijn. Definieer echt en je grijpt ernaast.’

In dit type campagne lijken twee symptomen van de tijd el kaar te vinden: ik + echt. Zo heeft de Nederlandse journalist en schrijver Joost De Vries het in zijn essaybundel Vechtmemoires over ‘dit tijdperk van self advertise

ment’. De sociale media als een ad valvasbord van het persoonlijke leven. Het ‘ik’ had nog nooit zo’n groot livepubliek.

Daarbovenop komt onze massale zoektocht naar authenticiteit, die zich weerspiegelt in een voorkeur voor biologisch, vers, ambachtelijk en, ze moest er maar aan ontbreken, Puur Pascale.

Goed mengen, een reclamebureau vragen om even af te bakken en met een welgemikte hashtag de wereld insturen.

#echt. Een lijf is een lijf

Het boek Echt van exreclamemaker Guillaume Van der Stighelen zit ondertussen aan de derde druk. Daarin schrijft hij: ‘Van mijn dertig jaar als reclamemaker is er niet één voorbijgegaan zonder dat een internationale studie uitwees dat authenticiteit dé trend van het jaar was.’

Wat maakt dan dat het ene ‘echt’ aanslaat en het andere ‘echt’ niet? Zou het kunnen dat ‘echt’ behoorlijk goed te faken valt, behalve als het over onze lijven gaat? Een beetje zoals de foto’s in de kookboeken van Puur Pascale: de authenticiteit knettert in de vuurkorven, maar de stylist heeft wel twee uur werk gehad aan de kapsels.

Een lijf blijft een lijf. Dat is het deel dat elk van ons moet aanvaarden. Maar in onze dromen is er voor realiteit weinig plaats: het mag slanker, voller, blonder, strakker, gespierder, bruiner, gaver ... anders. Of zoals ze het in de reclamewereld op hun borst hebben getatoeëerd: we verkopen niet aan mensen die zijn zoals u bent, we verkopen aan mensen die zijn zoals u zou willen zijn.

Geen spiegel, dus. Maar een diepgeworteld verlangen naar een ander spiegelbeeld. Daar kan een ‘echt’ moeilijk tegenop.