Sjoemelende diesels eisen jaarlijks 38.000 levens

Diesels die zich niet aan de normen houden, veroorzaken wereldwijd elk jaar 38.000 voortijdige sterfgevallen door de stikstofoxiden in hun uitstoot.

Elf onderzoekers van vier onderzoeksinstellingen in Amerika, Zweden en Oostenrijk waarschuwen dat zowat een derde van de vrachtwagens en bussen op diesel, en meer dan de helft van de personenwagens, meer stikstofoxiden uitstoten dan ze mogen. In ieder geval in de EU, Rusland, de Verenigde Staten, China, Brazilië, Australië, India, Japan en Canada – samen goed voor 80 procent van de hele wereldmarkt. Omgerekend naar de hele wereld kost dat elk jaar 38.000 vermijdbare doden. Dat melden ze in het wetenschappelijke topblad Nature.

Voor het perspectief: dieselvoertuigen zijn verantwoordelijk voor zo’n 20 procent van de menselijke uitstoot van stikstofoxiden (ook gekend als NOx). De onderzoekers gaan

dus niet in op het nog grotere aan deel van de benzinemotoren. Maar sinds Dieselgate weten we dat diesels op de weg veel meer uitstoten dan bij de totaal onrealistische ‘officiële’ metingen in het lab, waarvan de uitkomsten in de folders van de autoproducenten opgenomen mogen worden. Vandaar dat de vorsers zich alleen op sjoemelende dieselwagens toespitsten. Ze gaan evenmin in op de uitstoot van roet, een ander ongezond aspect van dieselmotoren. Die 38.000 doden zijn dus op twee manieren een onderschatting.

Officiële tests

De diesels in de landen die ze onderzochten, produceerden in 2015 zo’n 4,6 miljoen ton stikstofoxiden méér dan ze volgens de officiële tests hoorden te doen – 13,2 miljoen ton, tegen op papier 8,6 miljoen ton. Die NOx veroorzaakten dat jaar 107.600

voortijdige sterfgevallen, waaronder de 38.000 door de overschrijding van de normen.

NOx ontstaan waar hete vonken doorheen lucht passeren. Vroeger dus alleen bij bliksems, tegenwoordig in elke ontploffingsmotor. De stikstofoxiden regenen weer neer als salpeterzuur en zijn allesbehalve gezond voor onze longen, waarin ze emfyseem, ontstekingen en kanker uitlokken. Ze verergeren bovendien hartproblemen, maar hebben ook een goede kant: ze halen het broeikasgas methaan (aardgas) versneld uit de lucht.

Het merendeel van de dieseldoden valt in de EU, China en India. De EU produceert dan ook in haar eentje bijna zeventig procent van de overmatige uitstoot door lichte motoren. Sommige auto’s produceren de helft meer dan de officiële norm. Overstappen naar biodiesel – hoe goed ook voor de uitstoot van kool stofmonoxide en roet – leidt jammer genoeg tot nog meer NOx (zie inzet).

Als de Europese diesels zich ook in de praktijk aan de officiële normen zouden houden, zou dat tien procent minder doden door ozonsmog opleveren, zeggen de onderzoekers. Als Australië, Brazilië, China, Mexico en Rusland eveneens de strengste uitstootnormen van dit moment (Euro VI) zouden overnemen (en toepassen), zou dat tegen 2040 ruim honderdduizend doden kunnen besparen. Nog striktere regels zouden tegen 2040 zelfs 174.000 mensenlevens kunnen redden.

Striktere regels zouden tegen 2040 174.000 levens kunnen redden