Nederland aansprakelijk voor 350 doden Srebrenica
Nederland had moeten weten dat de bussen met Bosnische mannen niet op hun bestemming aankwamen
Het gerechtshof in Den Haag heeft beslist dat de Nederlandse staat aansprakelijk wordt gesteld voor de dood van 350 van de 8.400 mannen die tijdens de genocide van Srebrenica werden vermoord.
1. Wat was de rol van de Nederlanders in de genocide van Srebrenica?
Nederlandse soldaten op VNmissie keken op 11 juli 1995 toe hoe Servische troepen onder leiding van generaal Ratko Mladic duizenden Bosnische moslimmannen in Srebrenica afzonderden en met busjes wegvoerden. De Nederlandse blauwhelmen hielpen mee om de mannen en vrouwen te scheiden en hielpen de Serviërs om iedereen op de bus te zetten. De vrouwen, ouderen en kinderen werden naar een veilig gebied gebracht in het noorden, maar de mannen kwamen nooit aan.
Ze waren op industriële wijze vermoord en gedumpt in massagraven verspreid over het hele land. Het was de eerste en enige genocide in Europa sinds de Holocaust. De Nederlandse soldaten hadden gefaald. Hun bataljon, Dutchbat, had de internationale missie om de veilige zone rond de stad Srebrenica te bewaken. Achteraf beweerden de Nederlanders dat ze niet wisten wat er met de mannen zou gebeuren.
2. Wat heeft het gerechtshof nu precies beslist?
De Nederlandse staat is aansprakelijk voor de dood van de 350 slachtoffers van de genocide in Srebrenica, maar moet slechts 30% van de schadevergoeding betalen. Het hof redeneert dat het niet zeker is of de Bosnische mannen het wel hadden overleefd als Nederland niet zou hebben geholpen met de Servische ‘evacuatie’. Voor de meer dan 6.000 nabestaanden die de zaak samen aanspanden, is dat een teleurstelling. Zij hadden liever gezien dat Nederland mee aansprakelijk werd gesteld voor de dood van alle 8.400 mannen. Het is nog niet duidelijk hoeveel dit Nederland zal kosten.
3. Over welke 350 slachtoffers gaat het?
Het gaat alleen om de 350 mannen die als allerlaatsten in de Nederlandse legerbasis achterbleven. Zij werden pas op 13 juli 1995 door de
Dutchbatsoldaten naar de Servische bussen begeleid. Het was de derde dag van de ontruimingen. Nederland had volgens het hof toen al moeten weten dat de bussen met mannen niet aankwamen. Op dat moment sijpelden ook de eerste berichten binnen over slachtpartijen in pakhuizen en rivierbeddingen in de omgeving, maar die werden afgedaan als geruchten. Het was nog volle oorlogstijd in Bosnië en gevechten waren niet ongebruikelijk.
Nadat alle Bosnische moslims Srebrenica hadden verlaten, vertrokken ook de Nederlandse blauwhelmen. De veilige zone rond Srebrenica was de facto opgehouden met bestaan.