In België erkende vluchtelinge gearresteerd in Roemenië
Nalan Oral (38), een in België erkende politieke vluchtelinge, werd zaterdag gearresteerd in Roemenië. Ze dreigt te worden uitgeleverd aan Turkije. ‘Daar riskeert ze 30 jaar cel en folteringen’, zegt haar advocaat.
BRUSSEL I Zaterdagavond om 6 uur werd Nalan Oral (38) samen met haar gezin tegengehouden aan de grens tussen Hongarije en Roemenië. Haar paspoort stond ‘rood geseind’, zeiden de agenten. Na negen uur wachten in een klein kantoor, met haar partner en twee kinderen, kreeg ze te horen dat Turkije een internationaal aanhoudingsbevel tegen haar had uitgevaardigd bij Interpol. Ze werd overgebracht naar een politiecommissariaat in Timisoara, een Roemeense stad 60 kilometer zuidelijker. De plaatselijke procureur besloot haar vast te houden tot 17 juli. Dan wordt beslist of het aanhoudingsbevel wordt gevolgd en ze effectief wordt uitgewezen naar Turkije.
Oral is Turkse en heeft Koerdische roots. Ze is al sinds haar jeugd actief bij socialistische bewegingen. In 2012 vroeg ze bescherming in België. Het Commissariaatgeneraal voor Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) oordeelde dat haar verzoek gegrond was en Oral kreeg in september 2012 het statuut van politiek vluchtelinge. ‘In Turkije riskeert ze gefolterd te worden’, zegt haar advocaat Olivier Stein. Hij verwijst naar recente rapporten van Amnesty International over de gewelddadige behandeling van gevangenen sinds de mislukte staatsgreep in Turkije een jaar geleden. Stein nam onmiddellijk contact op met de Belgische en internationale autoriteiten. Hij noemt de zaak ‘uitermate dringend’. Als Oral wordt uitgeleverd aan Turkije is het te laat, zegt hij. ‘Dan komt ze niet snel opnieuw vrij.’
Consulaire bescherming
Oral was op weg naar Bulgarije toen ze werd aangehouden. Samen met haar vriend Rusto Tunc (40) en hun twee kinderen planden ze twee weken vakantie in Bourgas aan de Zwarte Zee. Erkende vluchtelingen in België mogen normaal gezien vrij reizen, behalve naar het land waar ze gevaar lopen
(dan verliezen ze hun statuut, red.). Volgens de Conventie van Genève heeft Oral als vluchteling recht op dezelfde consulaire bescherming van België als mensen met de Belgische nationaliteit. ‘We hebben Roemenië via onze diplomatieke kanalen ingelicht dat Nalan Oral het statuut van vluchteling heeft in België’, zegt Didier Vanderhasselt, de woordvoerder van het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘Het internationaal recht is duidelijk. We gaan ervan uit dat Roemenië haar niet uitwijst naar Turkije.’
Nadat Oral was afgevoerd naar het politiecommissariaat, reed haar vriend door naar Bulgarije. Hij liet de kinderen achter in een hotel, bij een zus van Oral die speciaal was overgekomen uit Turkije. Daarna reed hij onmiddellijk terug naar de Roemeense hoofdstad Boekarest. Vandaag mag hij zijn vriendin voor het eerst bezoeken. ‘Ik ga haar vertellen dat de Belgische regering haar beschermt’, vertelt Tunc aan de telefoon. ‘De kinderen en ik zijn ongerust. Ze waren erbij toen we urenlang werden vastgehouden aan de grens. We kregen geen water en geen eten.’
In Turkije is de grens tussen socialistische verzetsbewegingen en de communistische PKK soms flinterdun. Die laatste wordt internationaal beschouwd als een terreurorganisatie en Turkije treedt hard op tegen alles wat naar de PKK ruikt. Daarbij gaat de nuance soms verloren en komt ook pacifistisch politiek activisme steeds meer onder druk. Gisteren verspreidde de Koerdische beweging in België een petitie om Oral vrij te laten. Ze is actief in de socialistische vrouwenbeweging (SKB) en het Koerdisch Volkshuis in Brussel.
‘Ik hoop dat ze snel naar huis mag’, besluit Tunc, die zelf ook in België erkend is als politiek vluchteling. Ook hij heeft Koerdische roots.
‘De boodschap blijft: niemand heeft vrij spel, je moet altijd het gevoel hebben dat er een controle kan volgen’ Sommige gemeenten voeren tijdens de zomer gerichte alcoholcontroles uit, bijvoorbeeld tijdens evenementen, andere controleren ook overdag in een woonwijk. Minister van Binnenlandse Zaken JAN JAMBON maakt duidelijk waar zijn voorkeur naartoe gaat (in Het Nieuwsblad). ‘We hebben de Roemeense autoriteiten laten weten dat Nalan Oral erkend is als politiek vluchteling in België en niet mag worden uitgewezen naar Turkije’ DIDIER VANDERHASSELT Woordvoerder Buitenlandse Zaken ‘In Turkije riskeert ze gefolterd te worden’ OLVIER STEIN Advocaat van Nalan Oral