Tomorrowland screent bezoekers al zes jaar
Het is niet de eerste keer dat de politie alle bezoekers van het dancefestival Tomorrowland door een databank heeft gejaagd. ‘Via de algemene voorwaarden geven de bezoekers daarvoor de toestemming.’
VAN ONZE REDACTEURS MYRTE DE DECKER NIKOLAS VANHECKE
BRUSSEL I De massale screening van al wie dit jaar naar Tomorrowland trekt, het dancefestival dat van 21 juli tot 23 juli en van 28 tot 30 juli plaatsvindt in het provinciaal domein De Schorre in Boom, kan niet bepaald op de goedkeuring van de Privacycommissie rekenen. Samen met de toezichthouder van de politie, het Comité P, heeft de commissie een onderzoek opgestart (DS
12 juli). Over de screening is nog veel onduidelijkheid. Zes vragen en antwoorden. 1. Wie heeft nu beslist om elke Tomorrowlandganger te screenen?
Het voorstel kwam dit jaar van de federale politie, die voor het eerst de
gold commander is. Dat betekent dat zij de eindverantwoordelijkheid draagt voor de ordehandhaving. Tijdens de vorige edities was dat een taak voor de lokale politie van de zone Rupel.
De federale politie heeft voor de screening toestemming gevraagd aan de burgemeesters van Boom en Rupel. Volgens haar is zo’n maatregel wettelijk toegelaten als de ‘bestuurlijke overheid’ – de burgemeesters dus – groen licht geven.
‘Het is niet de eerste keer dat er een screening is gebeurd’, zegt Debby Wilmsen, de woordvoerster van Tomorrowland. ‘Dat is al een zestal keer het geval geweest. Elk jaar wordt enkele tientallen mensen de toegang ontzegd.’
De korpschef van de zone Rupel bevestigt: ‘We screenden bijvoorbeeld via de databank met stadionverboden en gingen ook na wie de voorbije jaren was geweerd. Dat werd dan nog eens allemaal extra gecheckt.’ 2. Hoe gebeurde de screening dit jaar?
De politie heeft een ‘Algemene Nationale Gegevensbank’ (ANG), met allerlei data over personen, voertuigen, bedrijven enzovoort. De databank bevat niet alleen informatie over wie veroordeeld is, iedereen die op de een of andere manier al betrokken is geweest bij strafbare feiten, komt erin terecht – ook slachtoffers en getuigen.
De tickets van Tomorrowland zijn op naam, dus is het zaak die gegevens bij de ANG te toetsen. Dat leverde in eerste instantie een paar honderd risicogevallen op, waarna die nog eens in verschillende stappen verder werden gefilterd. Uiteindelijk werden 37 mensen geweerd. Dat is 0,014 procent van de 270.000 unieke bezoekers die verspreid over de twee weekends naar het festival zullen afzakken. 3. Op basis waarvan zijn die mensen geweerd?
De precieze criteria worden niet meegedeeld, maar volgens onze informatie gaat het om mensen die bekendstaan om zware criminele feiten, zoals handel in verdovende middelen, overvallen, zware zedenfeiten ... Ook wie gesignaleerd staat voor terrorisme of radicalisme werd de toegang geweigerd. 4. Wat vindt de Privacycommissie hiervan? Ondanks een gesprek met de poli
tie is de commissie nog niet tevreden. ‘Wij stellen ons nog altijd vragen bij de wettelijke basis waarop de screenings zijn gestoeld’, zegt woordvoerster Caroline De Geest. ‘Zolang de geweigerde personen niet weten waarom ze werden uitgesloten, kunnen zij ook geen verzet aantekenen tegen de beslissing. Dat gaat in tegen onze rechtspraak.’
‘Wij kunnen zelf ook niet zien wat in de ANG staat’, zegt De Geest. ‘Wel kunnen we iedereen bijstaan om onrechtstreeks inzicht te vragen. Zo kunnen we bijvoorbeeld zien of de gegevens correct zijn verkregen. Hopelijk wordt dit geen precedent voor andere festivals.’ 5. Gebeurt zo’n screening overal?
Toch niet voor de bezoekers. ‘Onze werknemers en vrijwilligers worden sinds de strengere veiligheidsmaatregelen na de aanslagen van vorig jaar wel gescreend’, zegt Frederik Luyten, de woordvoerder van Pukkelpop. ‘Onze festivalgangers controleren we niet.’ Hetzelfde verhaal bij de Lokerse Feesten. ‘We zijn geen vragende partij om iedereen te controleren’, zegt woordvoerder Bruno
Van Eetvelde. ‘Dat is een beslissing die alleen de lokale politie en het stadsbestuur kunnen nemen.’ 6. De maatregel wordt vergeleken met een stadionverbod. Houdt dat steek?
Ja. Zowel een festival als een stadionverbod is an sich een publiekprivate samenwerking. De federale politie gaat immers een samenwerking aan met een organisatie. ‘Het idee achter het festivalverbod is dus wel goed’, zegt Paul De Hert, professor privacyrecht (VUB). ‘Maar de uitwerking ervan is barslecht.’
Waarom? Voetbalwedstrijden hebben een duidelijk wetgevend kader. Elk strafbaar feit heeft een straf. ‘Dat ontbreekt nu voor festivalverboden’, zegt De Hert. ‘Door het gebrek aan transparantie over de reden van uitsluiting zijn de checksandbalances volledig doorgeslagen.’
Peter De Waele, woordvoerder van de federale politie, verklaarde gisterenavond in Terzake dat er een hulplijn zal worden geopend waarop gedupeerden uitleg kunnen vragen over hun uitsluiting. De federale politie benadrukt dat ook zij vragende partij is voor een duidelijker kader.