‘Zie de kleur in de grijze wolken’
1. ‘JE DURFT NIET. SPRING!’
‘“Je durft niet.” Het lijkt een zinnetje voor pubers op zoek naar avontuur, maar mij geeft het precies de boost die ik soms nodig heb om belachelijk grote beslissingen te nemen in mijn leven. Als kind al was ik een echt hoofd
mens, rationeel en beredeneerd. Dat was mijn sterkte, maar tegelijk mijn zwakte, want je kunt nu eenmaal niet alles voorspellen of incalculeren. Soms moet je gewoon springen. Dat geldt als je tien jaar bent en van de hoge springplank wil. Dat geldt later, als je wil trouwen of aan kinderen beginnen. Toen mijn man en ik online ons huwelijk wilden vastleggen, zei hij plagend: “Je durft niet!” Het haalt de te grote ernst uit een situatie en geeft het iets komisch en absurds. Het zijn de grote beslissingen in het leven die net dat tikkeltje onzinnigheid nodig hebben.’
2. SCHERP JE FANTASIE AAN
‘Ik had vroeger een strenge en gedisciplineerde, maar tegelijk ook bijzondere en frivole balletleraar. “Hoe weet je of je echt goed de Weense wals kunt dansen?”, vroeg hij eens. “Je danst op het strand, en als de zeemeerminnen komen kijken, zit het goed.” Hij was een man die kleur zag in grijze wolken. We wisten nooit hoeveel hij precies zelf van zijn verhalen geloofde, maar vaak ging het om mooie en simpele dingen waarin je veel wijsheden kon ontdekken. Waarom zou je niet geloven in meerminnen, redeneerde hij. “We geloven allemaal in moleculen, en wie heeft er ooit een molecule gezien?” Ik vond dat een ontroerende eyeopener. Die manier om tegen de wereld aan te kijken, wil ik nastreven en koesteren, want als je te realistisch naar alles kijkt, zijn de dingen vaak koud of niet mooi. Zet je een andere bril op – zíjn bril – dan zie je meer.’
3. LAAT DE WEG AL EENS DICHTSNEEUWEN
‘Ik reed ooit ’s nachts na opnames weer naar huis. Het had net bijgesneeuwd, dus de hele snelweg was wit: je kon de strepen van de baanvakken niet meer zien. Het bevrijdende gevoel dat dat bij mij losmaakte, is heel hard binnengekomen. Ik heb soms wat last van burgerlijkheid, zie je, ik heb geen zin om mijn leven te leiden naar het model van andere mensen. Tegelijk wil ik altijd alles goed doen, dus ik hou me vanzelf aan regels. Toen kon dat niet: de sneeuw had de regels weggevaagd. De winter schonk me zo een heel concreet stukje vrijheid. Het was een mooie metafoor voor het leven, wég van de geijkte paden.’
4. DE CHINEZEN WETEN ALTIJD ALLES BETER
‘Ik houd van de oude wijsheden uit het taoïsme. Heel die spiritualiteit is menselijk en natuurlijk. Het gaat over het hier en nu, over de cirkel van het leven. Het wordt nooit metafysica, het blijft fysica: het klinkt altijd logisch en je kunt het op alles toepassen. Het taoïsme zegt ook niet hoe je moet leven, het geeft alleen richting. Neem nu alles rond energie. Hier, vandaag, vinden veel mensen dat een zweverig begrip. Maar je voelt soms toch aan dat bepaalde mensen je energie geven, je naar een hoger niveau tillen of levensvreugde bezorgen? Zoiets voel je fysiek, maar onze wetenschappelijke visie op de dingen erkent zo’n gevoel niet, omdat het niet meetbaar is. Voor mij staan veel van die taoïstische wijsheden voor gezond verstand. Ik vind het heerlijk om te merken dat zulke eeuwenoude uitspraken op geen enkel moment indruisen tegen het simpele buikgevoel over wat goed voor ons is.’
5. OM GELUKKIG TE WORDEN, MOET JE PESSIMISTISCHER ZIJN
‘Ik heb filosofie gestudeerd en de visie van de Romeinse filosoof Seneca, dat je pessimistischer moet zijn om uiteindelijk gelukkiger te worden, is een van de dingen die me het meest praktisch zijn bijgebleven. Stel: je staat ’s morgens op en neemt de bus, in de veronderstelling dat je netjes op tijd op je werk zult komen. Dan is de minste vertraging een teleurstelling. Als je uitgaat van een iets pessimistischer scenario, dan word je aangenaam verrast als de bus wél op tijd komt. Ik vind die uitspraak op veel situaties toepasbaar.’ Actrice Clara Cleymans is nog tot 6 augustus te zien op de Zomer van Antwerpen, in het locatietheaterstuk ‘Onze wederzijdse vriend’ van Comp. Marius (zie ook blz. D4).