Op citytrip naar God
Een dagje uit in het religieuze pretpark
VAN ONZE CORRESPONDENTE DE TRUMPIAANSE REVOLUTIE INE ROOX FOTO’S NERISSA SPARKMAN WILLIAMSTOWN (KENTUCKY) I Prepare to believe staat er op het toeristenbusje dat ons brengt tot aan de voet van de indrukwekken de boot. De ark van Noah in Wil liamstown, in het noorden van Kentucky, is vorige zomer openge gaan. Volgens de organisatoren is dit de grootste houten constructie ter wereld.
Dit is het werk van ‘Answers in Genesis’, een christelijke groepe ring die de Bijbel erg letterlijk in terpreteert. De ark is hier ge bouwd omdat de luchthaven van Cincinnati dichtbij is en deze plek voor twee derde van de Amerikaanse bevolking op een dag rij den ligt. Dit is ook nog het hart van de ‘bijbelriem’, waar toeristen verder niet veel spannende opties hebben.
De organisatoren stellen hun ark voor als een waarheidsgetrouwe replica van Noahs originele boot, die volgens hen echt bestond en de Bijbelse zondvloed heeft overleefd. De Australische bedenker Ken Ham is nochtans een voormalige leraar wetenschap. Met het scherpste oog voor detail zijn de verhalen uit Genesis in de ark visueel tot leven gewekt. De eerste fase van dit park – er zijn ook nog plannen om de toren van Babel na te bouwen en de plagen van Egypte weer tot leven te wekken – heeft 120 miljoen dollar gekost. Dat geld kwam van privédonaties, maar ook van obligaties. Het stadje Williamstown, in Grant County, is met 62 miljoen dollar aan rommelobligaties de grootste donor. De county ging in
de lente haast failliet.
Patrick Kanewske, directeur educatie van de ark, wandelt voorbij tientallen houten kooien met daarin Noahs (nagemaakte) dieren. ‘Dagelijks brengen we ook levende dieren aan boord van de ark’, zegt hij. Die verblijven ’s nachts in de aangrenzende zoo.
Op een paneel staat formeel uitgelegd dat er acht mensen aan boord van de ark waren en dat elke persoon dagelijks de zorg van 850 dieren op zich nam. ‘Zij konden onmogelijk elke dag opnieuw al die duizenden dieren voeden’, zegt Patrick, bloedernstig. ‘Daar om moeten ze wel een automa tisch voedersysteem hebben ge had.’ Kanewske was dertig jaar bij de Amerikaanse marines en be haalde de graad van kolonel. De Bijbel is voor hem een geschiede nisboek.
Beeldspraak
Heel wat christenen geloven niet in het pure creationisme en denken dat evolutie en schepping kunnen samengaan. Volgens sommige katholieken is de Bijbel dan weer een geloofsboek vol metaforische beeldspraak, dat niet letterlijk moet worden genomen. De uitbaters van dit park zijn het daarmee grondig oneens. Toch hebben ze in hun ark ook dichter lijke vrijheid toegepast.
Noahs drie schoondochters, die in de Bijbel niet nader worden benoemd, krijgen op de Ameri kaanse ark plots een naam én elk een andere kleur – wat moet ver klaren waarom er vandaag men sen met verschillende huidskleu ren zijn. Hoe rijm je dat met een letterlijke lezing van de Bijbel? Pa trick reageert bits: ‘Drie namen verzinnen is wel wat anders dan de hele bijbelgeschiedenis afdoen als pure symboliek.’
Voor alles is hier een uitleg. Volgens ‘Answers in Genesis’, crea tionisten van de ‘jonge aarde’, is onze planeet ook slechts zesdui zend jaar oud. In Noahs dieren kooien zitten daarom tal van pre historische beesten, meestal in hun babyversie. Patrick: ‘Noah nam kleine dieren mee. Die na men minder plek in en produceer den minder afval.’ Op de kooien van de dino’s staat: ‘Vermoedelijk uitgestorven.’
Oermensjes en dinosaurussen
In Petersburg, op zo’n drie kwartier rijden van de ark, ligt het Museum van het Creationisme, van dezelfde organisatie – combitickets voor beide themaparken kosten 60 dollar (52 euro) per persoon. Bij de kaartjesverkoop schuiven veel gezinnen met jonge kinderen aan, opgewonden om jonge oermensjes te zien lachen naast alweer een dinosaurus.
Darwin wordt hier zeker niet doodgezwegen. Bij elk natuurlijk fenomeen wordt zowel de verkla ring volgens het darwinisme als die volgens het creationisme toegelicht. Dat is op zich best interes sant. Maar de hoofdboodschap wordt er duidelijk ingeramd: Dar wins leer heeft tot vreselijke dra ma’s geleid. Zo rechtvaardigde Hitler zijn massamoord op de Jo den met de evolutieleer, en bleken ‘ook de keizer van Japan en Karl Marx overtuigde aanhangers van Darwin’, predikt een filmpje.
Het museum lijkt verder op een wat oubollige combinatie van de Flintstones en Walt Disney. ‘Pri ma!’ reageert Terry Mortenson, een historicus in de geologie die werkt voor het museum. ‘We mikken op kinderen. Dat doen wetenschapsmusea toch ook?’
Het creationisme moet zichzelf wel met iets groots in de verf zetten, want het staat onder druk, vindt Mortenson. ‘Wij tonen tenminste beide versies, terwijl elk wetenschapsmuseum ter wereld enkel de evolutieleer in de verf zet. Dat geldt ook voor élk wetenschapsprogramma of artikel. Atheïsten domineren de media.’
De zoveelste clash: Darwin versus God
Maar staat het creationisme écht onder druk? Volgens een peiling door Gallup, in mei, gelooft 38 procent van de Amerikanen dat God de mens in zijn huidige vorm heeft geschapen. ‘En 81 procent van de evangelische christenen stemde in november voor Trump’, zegt Barry Lynn, in een telefonisch interview. ‘Trumps verkiezing was een formidabele opsteker voor uiterst conservatieve politieke bewegingen.’
Lynn is, behalve dominee, ook advocaat bij Americans United for the Separation of Church and State, een juridische ngo die schendingen van de scheiding tussen Kerk en staat in de rechtbank aanvecht. Hij is bezorgd om de invloed van religieuze fundamentalisten op het onderwijs. ‘Biologieleraars in publieke scholen zijn vaak bang om de evolutieleer grondig te bespreken’, weet Lynn. ‘Zij vrezen de reacties van religieuze leiders uit hun gemeenschap. In Amerika blijft Darwin controversieel.’
Op 1 juli werd in Florida nog een wet van kracht, die het mogelijk maakt voor elke inwoner om aan te vechten wat er in de wetenschapsles van een publieke school wordt verteld. Dat brengt niet alleen Darwin, maar bijvoorbeeld ook de les over klimaatverandering in gevaar.
Discriminatie
Als dominee stoort het Barry Lynn dat ‘Answers in Genesis’ een letterlijke lezing van de Bijbel aanhangt, die ‘de meeste christenen niet accepteren’, en als religieuze organisatie toch indirecte belastingvoordelen krijgt. En als advocaat heeft hij grote vragen bij de discriminatie bij de aanwervingen.
Enkel wie de evolutieleer verwerpt, zegt geregeld naar de kerk te gaan en homoseksualiteit als zondig beschouwt, kan bij de Ark aan de slag. Patrick Kanewske geeft toe dat sollicitanten een ‘geloofsverklaring’ moeten ondertekenen. ‘Maar een privéinstelling mag haar eigen personeel kiezen. Bovendien proberen onze medewerkers niemand te bekeren. We hopen dat deze belevenis voor zich spreekt. Wij tonen alleen maar de Waarheid.’
‘Biologieleraars in publieke scholen zijn vaak bang om de evolutieleer grondig te bespreken’