Charles Michel, de nieuwe numero uno
Zelden ging een regering zo rustig met vakantie. In amper een week vervelde Michel I tot een daadkrachtig kabinet met structurele hervormingen. Elke partner kan een trofee tonen, soms met een grote symbolische waarde. Niemand gaat met een gekneusde ziel
Van (s)lopende zaken tot daadkrachtig kabinet, met dank aan de economische groei en het loslaten van het begrotingsevenwicht
Een kabinet dat morgenavond elkaar uitwuift op Tomorrowland: straks gaan de excellenties nog samen op vakantie. Premier Charles Michel (MR) toonde zich zo fier als een gieter, de overige ministers deden nauwelijks onder met hun goede luim. In amper een week vervelde deze regering in (s)lopende zaken tot een daadkrachtig kabinet met structurele hervormingen.
Heilige drievuldigheid
Wellicht was de uitlating van Bart De Wever (NVA) de voorbode van de geslaagde landing. Op de Vlaamse feestdag liet hij het begrotingsevenwicht los. Hij wilde de mensen geen ‘blaasjes wijsmaken’, de inspanning was te groot. Zo ontsnapte het kabinet aan een slopende besparingsronde, waarbij de sociale zekerheid niet ongemoeid zou blijven. Voortaan is die fetisj de wereld uit. Ooit zal dat evenwicht worden bereikt, mand voorspelt wanneer.
Via zijn geliefkoosde methode van de bilaterale gesprekken slaagde Michel erin om de zogeheten heilige drievuldigheid – een verlaging van de vennootschapsbelasting (een stokpaardje van de NVA), een vermogenswinstbelasting (CD&V) en de activering van het spaargeld (Open VLD) – te kneden tot een smakelijk geheel. Daarbij vormde een belasting op de effectenrekening (de abonnementstaks) de sleutel tot de oplossing. CD&V liet zijn eis om een meerwaardebelasting schieten, alleen de discussie over de actieradius veroorzaakte wat vertraging.
Elke partner kan een trofee tonen, soms met een grote symbolische waarde (mystery calls). Niemand gaat met een gekneusde ziel naar huis, zoals vicepremier Kris Peeters (CD&V) ooit overkwam. Soms kan politiek heel eenvoudig zijn: laat de tegenstander in zijn nie waarde, laat iedereen scoren en brand voor de hand liggende oplossingen niet onmiddellijk af. Zo keerde de rede terug. Dat bewijst vooral de deal rond Arco. Plots spreekt de NVA van een ‘eerbaar compromis’, terwijl de feiten niet veranderd zijn.
Werken belonen
Michel opende de persconferentie met zijn mantra: jobs, jobs, jobs. De maatregelen willen voluit gebruikmaken van de aantrekkende economie. Op papier moet de verlaging van de vennootschapsbelasting een nuloperatie zijn, ongetwijfeld rekent de minister van Financiën op een toename van de activiteiten die potentiële tekorten dichtrijden. Optimisme voert de boventoon. Het lijkt de eerste paarse regering revisited. Ook die toonde net na de eeuwwisseling een ongebreideld vertrouwen in de groei, die in staat is alles op te lossen.
Toenemende activiteit moet
meer werk garanderen, waardoor iedereen mee kan profiteren. Het zomerakkoord maakt weinig woorden vuil aan werkzoekenden of andere economisch inactieven, los van een kleine toeslag. Wie werkt, moet worden beloond. De rechterzijde noemt de abonnementstaks ‘een smet op het blazoen’, voor de progressieve partijen is hij nauwelijks meer dan een doekje voor het bloeden.
Toch blijft voorbehoud op zijn plaats. Michel zei het gisteren zelf. Er ligt nog heel wat werk op de plank. De omzetting van de diverse maatregelen kost nog veel moeite. Typerend daarvoor is de maatregel die werkenden (als ze minstens vier vijfde aan de slag zijn) en gepensioneerden toelaat om maandelijks voor 500 euro belastingvrij bij te klussen. Het gaat om een ingrijpend voorstel van Open VLD, maar niemand kon ook maar een begin van uitleg geven over de manier waarop dit zal worden gerealiseerd.
Michel II
De regering lijkt uitstekend gewapend om zonder kleerscheuren de regeerperiode uit te rijden. De oppositie is gewond, met de PS die net uit de Waalse regering is gebonjourd en de SP.A die te veel met zichzelf bezig is. Bovendien kan ze niet eens het uitgangspunt rond de begroting geloofwaardig aanvallen. In socialistische kringen valt te horen dat het evenwicht tegen 2025 aanvaardbaar is, ‘al gaan we dat op de tribune nooit zeggen’.
Straks beginnen de schermutselingen in de aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen. Naargelang van de uitslag kan dat effect hebben. In elk geval drukt dit zomerakkoord de geruchten de kop in over vervroegde verkiezingen, die dan zouden samenvallen met lokale verkiezingen. Of dit akkoord meteen de voorbode is voor Michel II, valt niet te voorspellen. De Ubocht van het CDH is alvast een nieuw feit. Wanneer die federaal absoluut wil meedoen, zou dit weleens ten koste van een Vlaamse partij kunnen gaan.