Hoger plafond pensioensparen is niet voordelig (en andere addertjes in het zomerakkoord)
In haar enthousiasme over het zomerakkoord is de regering iets vergeten uit te leggen: de begroting. Om het tekort terug te dringen, zijn alle truken van de foor gebruikt.
BRUSSEL I Het is haast niet voor te stellen. Een hele dag lang heeft de federale regering gecommuniceerd over het zomerakkoord dat ze woensdagochtend heeft gesloten. Maar het cijfer over het tekort op de begroting, toch de kern van elke begrotingsbespreking, is zelfs niet hardop vermeld. Dat werd handig verstopt achter het goede nieuws over allerhande sociaaleconomische hervormingen. Het enige dat premier Charles Michel gisteren over zijn begroting kwijt wilde, was dat de begroting 2018 doet wat Europa ervan verwacht: een verbetering van het structurele tekort met 0,6 procent. Dat minimum wordt heel nipt gehaald, niettegenstaande de fors aantrekkende economie.
De federale regering komt ook lang niet aan de 4,3 miljard besparingen die volgens het Monitoringcomité nodig zijn, maar aan 2,6 miljard. Aangevuld met 300 miljoen nieuwe maatregelen komt dit neer op 2,9 miljard euro. Maar er zijn nog veel onduidelijkheden.
Tegenvallende inkomsten
Het gros van de besparingen wordt gevonden door technische correcties en positieve aannames. 1,8 miljard wordt geruisloos afgevoerd. De regering gaat er bovendien vanuit dat de conjunctuur het zo goed zal doen dat dit een meevaller van 368 miljoen oplevert. Het budget om de asielcrisis te bemeesteren wordt teruggebracht naar precrisisniveau, dat levert 105 miljoen euro op.
Uiteindelijk blijven er voor 1,1 miljard nieuwe maatregelen over. De grote lijnen liggen vast, met de abonnementstaks op effectenrekeningen die volgend jaar 254 miljoen moet opleveren en de suikertaks 75 miljoen. Met eventuele tegenvallende inkomsten wordt geen rekening gehouden.
Ook op andere vlakken blijven de vragen groot. In de pensioenen moet in 2018 nog voor 52 miljoen en in 2019 voor 273 miljoen euro maatregelen ‘verder worden ingevuld’. Ook in de gezondheidszorg moet nog voor 64 miljoen aan niet gekende maatregelen worden ingevuld. De regering verzwijgt ook wat er in de sociale uitgaven nog allemaal zit aan te komen, zegt Groenfractieleider Kristof Calvo. ‘Die besparingen lopen hoger op dan de opbrengst van de abonnementstaks.’
Opvallend: in 2018 klopt het plaatje, maar de boemerang keert terug. Voor 2019 blijft een factuur van meer dan 3 miljard openstaan en dan zijn de inkomsten uit de nieuwe maatregelen al meegerekend.
Moeilijk herexamen dreigt
Een Nobelprijs voor begrotingsdiscipline zal de federale regering voor deze oefening niet krijgen. En het gaat in tegen de regel dat je beter wat harder bespaart als het goed gaat als je een begroting op orde wil krijgen. Het omgekeerde, besparen wanneer het slecht gaat, zoals de regeringDi Rupo heeft moeten doen, is veel, veel moeilijker.
De kans dat er straks een herexamen volgt in de vorm van een moeilijke begrotingscontrole, is reëel. De regeringspartijen lieten gistermiddag in de Kamer verstaan dat ze goed beseffen dat er nog veel werk op de plank ligt.
De begroting gaat in tegen de regel dat je beter wat harder bespaart als het goed gaat