Luchtvervuiling treft vooral autobestuurders

Niet voetgangers of fietsers, maar wel automobilisten worden in onze hoofdstad het meest blootgesteld aan luchtvervuiling. Een concentratiekaart moet inwoners gezondere, alternatieve routes aanbieden.

BRUSSEL I Het luchtvervuilingsniveau in een wagen ligt ongeveer vijf keer hoger dan het gemiddelde in een gebouw, voor voetgangers liggen de waarden twee tot drie keer hoger (zie gra

fiek). Dat blijkt uit ExpAir, een studie van Leefmilieu Brussel en de burgerbeweging Bral.

276 vrijwilligers hebben de afgelopen drie jaar tijdens hun verplaatsingen het black carbongehalte, beter gekend als roet, gemeten met een draagbaar apparaat. Samen waren die goed voor 766.000 meetmomenten. Het doel van die metingen was de meest vervuilde verkeersassen in kaart te brengen. De resultaten zijn nu gebundeld op een concentratiekaart, die iedereen online kan raadplegen. Dat kan weggebruikers ertoe aanzetten een alternatieve, gezondere route te kiezen.

Kankerverwekkend

Black carbon komt vrij na onvolledige verbranding van fossiele brandstoffen, hout of biomassa. Volgens verschillende wetenschappelijke studies is het nog schadelijker dan fijn stof, omdat het ook andere giftige stoffen draagt. De Wereldgezondheidsorganisatie plaatste het daarom al op de lijst van kankerverwekkende stoffen. De vuile lucht die we inademen, kost iedereen al gemiddeld negen maanden van zijn leven (DS 18 februari).

‘Het is logisch dat de niveaus in een wagen het hoogst zijn’, zegt professor milieuepidemiologie Tim Nawrot (UHasselt). ‘Uitlaatgassen worden immers via de ventilatie in een afgesloten ruimte gezogen. Wandelaars of fietsers hebben in de open ruimte een betere circulatie van de lucht. De roetniveaus in straten met huizen of hoogbouw liggen ook hoger dan in die zonder gebouwen, omdat de vervuiling ook daar niet weg kan.’

‘Uit de studie blijkt dat wij in een van de Brusselse regio’s met de hoogste luchtvervuiling wonen’, zegt vrijwilliger Jan Ducheyne uit Molenbeek. Hij mat de luchtkwaliteit tijdens fietstochtjes naar Laken, wanneer hij zijn zonen naar school bracht. ‘We voelen de lucht properder worden eens we de schoolpoort naderen. Op de plannen kunnen we nu ook een alternatieve route met minder roet in de lucht kiezen. De tijd van woorden is voorbij. Nu moet de regering overgaan tot daden.’

Lage emissiezone

De eerste concrete stap is al gezet. Vanaf 1 januari 2018 is ook het hele Brusselse Hoofdstedelijke Gewest een lage emissiezone (LEZ), behalve de Brusselse ring. Dat is een zone waar auto’s van de EURO 1norm of dieselvoertuigen zonder EUROnorm niet meer in mogen.

‘Waar de LEZ is ingevoerd, zal de luchtvervuiling afnemen’, zegt Nawrot. ‘Dat blijkt uit de meetresultaten in Antwerpen waar de LEZ al is ingevoerd. Maar er zijn nog andere maatregelen nodig.’

‘De luchtkwaliteit verbeteren is belangrijk voor de gezondheid van de Brusselaars’, reageert Brussels minister van Leefmilieu Céline Fremault (CDH). ‘Naast de structurele maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren, is het ook essentieel om het publiek te informeren. De concentratiekaart is daarbij een belangrijk hulpmiddel.’

‘De tijd van woorden is voorbij. Nu moet de regering overgaan tot daden’ JAN DUCHEYNE Vrijwilliger ExpAir