Pensioendebat levert ‘nougatbollen’ op
Alle partijen beseffen hoe gevoelig pensioendossier ligt
Er duikt een ZuidFranse lekkernij op in de discussie over de toekomst van de pensioenen. Een teken van verhoogde nervositeit.
BRUSSEL I ‘Wat deden deze socialisten voor uw pensioen? Nougatbollen.’ De pancarte met licht Antwerpse inslag en versierd met de foto’s van tien socialistische exministers van Pensioenen lanceerde de NVA gisteravond op de sociale media.
Het antwoord kwam snel, onder meer in de vorm van een ABVVpancarte met daarop de vraag ‘Wat blijft er over van ons pensioen na deze ministers?’. Daaronder stonden de foto’s van de drie liberale ministers van Pensioenen sinds 2011, aangevuld met NVAminister van Financiën Johan Van Overtveldt, en het verwachte antwoord: ‘nougatbollen’.
In de Kamercommissie Sociale Zaken werd de discussie gisteren al even hevig gevoerd. De SP.A verweet minister van Pensioenen Daniel Bacquelaine (MR) een gebrek aan visie, en kreeg meteen het verwijt terug dat zij alleen de angst wil aanwakkeren, ‘om louter politieke redenen’.
‘Uw sociale zekerheid’
De pensioendiscussie verhoogt de politieke activiteit. De zenuwachtigheid loopt op aangezien alle partijen wel beseffen hoe electoraal gevoelig elke onzekerheid over de toekomst van de pensioenen ligt. In de partijhoofdkwartieren zijn ze niet vergeten hoe de toenmalige VLD zich in 1995 in de voet schoot met een verkiezingsaffiche waarop stond dat de pensioenkassen leeg waren en de liberale partij inzette op een grote hervorming van het pensioenstelsel.
Toenmalig SPvoorzitter Louis Tobback antwoordde met een affiche waarop zijn grimmige gezicht op twintig vierkante meter was geportretteerd onder de slogan ‘uw sociale zekerheid’. Het was de redding van de toen zwaar door de Agustaaffaire geplaagde SP. De VLD slaagde er op de verkiezingsdag niet in de tandem CD&VSP uit elkaar te spelen.
Die episode bewijst dat de pensioenen de potentie hebben om het publieke debat helemaal te verleggen. Voor de huidige meerderheidspartijen, en zeker voor de NVA, is dat gevaarlijk. Zij wil van de hervorming van de pensioenen een nieuw speerpunt maken dat haar imago van partij van de verandering in de verf zet. Maar in de discussie over identiteit en veiligheid mag de NVA op eigen terrein vechten, de discussie over pensioenen dreigt een uitmatch te worden, en dus zeer risicovol.
Gretigheid
Zo ziet de SP.A het toch. Voor die partij is de pensioendiscussie een kans om uit de negatieve spiraal te raken. De Vlaamse socialisten zitten al de hele tijd te wachten op een kans om een doorstart te maken en denken die met de pensioendiscussie gevonden te hebben. Dat verklaart ook de gretigheid en de hardnekkigheid waarmee de socialistische partij en vakbond op de pensioenplannen inhakken.
Minister Bacquelaine gaf intussen toch al wat meer duidelijkheid. Zo zegt hij dat er in de kern een consensus is waardoor wie na zijn 59ste werkloos wordt niet onder de hervorming zal vallen waarbij pensioenrechten na een jaar werkloosheid terugvallen op een minimum. Na een volledige loopbaan van 45 jaar zullen er alleen nog via effectief gewerkte dagen extra pensioenrechten opgebouwd kunnen worden.
SP.A ziet in pensioendiscussie kans op doorstart (wwi, mju)