BOZE BURGER DOET EUROPA OP EIEREN LOPEN
Het Europese migrantenbeleid kent een dubbele inzet. Zo moet de integratie van legale migranten en politieke vluchtelingen versnellen. De nood aan taalkennis en een vakopleiding is daarbij van fundamenteel belang. Een job hebben die toestaat om in het eigen levensonderhoud te voorzien, blijft het ticket naar integratie en bijgevolg acceptatie.
Daarnaast moet Europa de illegale migratiestromen onder controle krijgen. Nu leeft bij de publieke opinie de perceptie dat het continent wordt overspoeld. Italië en, sinds de Turkijedeal in mindere mate, Griekenland lijken een grote toegangspoort voor gelukszoekers. Bovendien slaagt Europa er onvoldoende in om de migranten die geen verblijfspapieren krijgen, terug te sturen naar hun land van herkomst.
Zolang die twee problemen geen begin van oplossing krijgen, blijft het wantrouwen bij nogal wat Europeanen overeind. Dat vertaalt zich in afwijzend stemgedrag. Die boosheid van de kiezer verdient begrip. Europa stelde zich tijdens de jongste vluchtelingencrisis niet standvastig en efficiënt op. Het duurde allemaal veel te lang, het was ook te weinig.
Het nieuwe voorstel van de Commissie komt tegen die achtergrond. Er werd leergeld betaald. In plaats van de stok houdt commissaris voor Asiel Dimitris Avramopoulos nu een wortel voor. De komende twee jaar kunnen 50.000 kwetsbare vluchtelingen worden hervestigd. Het gaat om een vrijwillig engagement. Enkele OostEuropese landen trokken juridisch aan het kortste eind na hun verzet tegen een vorig, verplicht, spreidingsplan. Maar de Commissie kan zich geen nieuwe krachtmeting veroorloven.
Het belang van hervestiging kan niet worden overschat. De aanpak zet een rem op de lucratieve praktijken van de mensensmokkelaars, al gaat het uiteindelijk om een zeer beperkte groep. Politiek is dat begrijpelijk, de boze burger doet de Commissie op eieren lopen. Maar in totaal komen 1,2 miljoen mensen voor hervestiging in aanmerking. Het geeft aan dat het plan het irreguliere circuit niet meteen zal laten opdrogen.
Bovendien blijft het de vraag of veel Europese landen staan te springen voor die 10.000 euro die ze per migrant krijgen. Het verplichte spreidingsplan, bedoeld voor 100.000 betrokkenen, liet uiteindelijk slechts een kleine 30.000 vluchtelingen een bestaan opbouwen in Europa. Al die grote aantallen blijven een ontnuchterende nachtmerrie voor elke bewindvoerder die deze uitdaging onderkent.