Tom Heremans weet het even niet meer
‘Zijn wij vijftigers dan allemaal viespeuken?’
Eerst een bekentenis. Ook ik heb me ooit schuldig gemaakt aan grensoverschrijdend gedrag. Tijdens een drink na het werk ben ik eens te dicht bij een vrouwelijke collega gaan zitten. Eerst omdat we met te veel volk rond een te kleine tafel zaten, later omdat ik in mijn beschonken overmoed vond dat ik daar wel goed zat, toen de meeste collega’s al naar huis waren en er al lang meer flessen op de tafel stonden dan er volk rond zat. Het is lang geleden, maar toch: ik heb me er nooit voor verontschuldigd, en nu nog niet. Alweer een kans verkeken.
Nog een bekentenis. Ik heb een relatie (in de betekenis van: wettelijk samenwonen) met iemand die ik op het werk heb
Zou zo’n Weinstein beseffen hoe zielig hij is? Zou hij zichzelf wijsmaken dat ze hem aantrekkelijk vindt? Heeft hij zichzelf al eens goed bekeken, in zijn witte badjas?
leren kennen. Maar onze kennismaking was geen geval van grensoverschrijdend gedrag, toch niet van mijn kant, haha.
Overigens ben ik van beide hoger genoemde vrouwen nooit de hiërarchische overste geweest (het idee alleen al), en veel jonger dan ik zijn ze ook niet – mijn vriendin is zelfs wéken ouder dan ik. Van seksuele intimidatie was dus eigenlijk geen sprake (het idee alleen al). Paal en perk
Zo, nu we dat uit de weg hebben: ter zake. Want wat is dat toch met al die ploerten van kerels die hun positie denken te mogen misbruiken om vrouwen lastig te vallen? Het begon al met Dominique StraussKahn. Correctie, het begon natuurlijk helemaal niet met Dominique StraussKahn, er was ook al Bill Clinton, maar DSK was, denk ik, de eerste die er niet meer mee wegkwam, nadat zijn stuitende gedrag breed in de media werd uitgesmeerd. Dat kon doordat er een klacht tegen hem was ingediend en hij werd gearresteerd. De bagger die daarna over DSK werd boven gespit!
Daarbij vergeleken was wat Humo kort daarna over Pol Van Den Driessche schreef, klein bier, al noemden ze hem de Vlaamse DSK. Nee, dan liever Jappe Claes, de acteur die in 2014 opstapte als docent aan de Amsterdamse theaterschool, na klachten wegens grensoverschrijdend gedrag met studentes. Of Jos Ghysen zaliger, die er ook een handje van weg had, te bed of niet te bed. Of Walter Vandereycken, de Leuvense psychiater die in 2014 levenslang geschorst werd omdat hij decennialang ongeoorloofde seksuele relaties had met patiënten. Of Steve Stevaert, die uit het leven stapte toen er een klacht tegen hem kwam. Of enkele hoogleraren aan de Universiteit Gent, wier naam nooit de kranten haalde, maar die al jaren van hun positie misbruik maakten om studentes en medewerksters lastig te vallen (daar is intussen paal en perk aan gesteld, hoor: een externe commissie heeft zich over de kwestie gebogen en volgend advies gegeven: ‘Stel een deeltijdse coördinator aan’). Bot gevangen
De lijst is schier eindeloos en wordt nog veel langer als je er alle gevallen bij rekent die nooit de media zullen halen. Wellicht kom je ze in iedere sector tegen, maar in de mediawereld struikel je erover: hoofdredacteuren die beginnende journalistes willen helpen in hun carrière en ze daarom uitnodigen voor een etentje (en meer). TVmakers die jonge actrices stalken en ze proberen te versieren met beloftes over mooie rollen. TVpresentatoren voor wie geen stagiaire bij de zender veilig is.
Waarom dat niet in de krant komt? De meeste van die sjarels komen nooit in opspraak, omdat dat alleen gebeurt als iemand een klacht indient, of tenminste intern de kat de bel aanbindt (wat een medewerkster van Weinstein deed). Dat ge beurt zelden, omdat de slachtoffers er doorgaans het slachtoffer van zijn: of ze worden niet geloofd, of ze verliezen hun baan, of allebei. Zwijggeld aanvaarden, zoals de meeste slachtoffers van Weinstein deden, kan dan laf lijken, het is vaak de enige uitweg. Kijk maar wat die arme Ambra Batillana overkwam toen ze naar de politie stapte nadat Harvey Weinstein haar had betast in zijn hotelkamer. Haar klacht werd weggelachen, want er was geen bewijs en Ambra heeft een reputatie: het Italiaanse model heeft in eigen land al twee keer klacht ingediend wegens grensoverschrijdend gedrag, en twee keer bot gevangen. Ja, dan weet je het wel, natuurlijk. Zwijnen van babyboomers
De wereld lijkt te krioelen van de geile bokken van middelbare leeftijd die hun positie misbruiken om zich aan jonge vrouwen te vergrijpen. Seksuele intimidatie is ook al lang niet meer het voorrecht van domme macho’s of brallerige rechtse ballen. Denk aan Roman Polanski. Denk aan Bill Cosby. Denk aan Woody Allen. Denk sinds vorige week aan Harvey Weinstein. Weinstein is – of was – een onafhankelijke producent van ‘de betere film’, hij werd op handen gedragen door progressief Hollywood. Hij was zelfs een gevierd voorvechter van vrouwenrechten, de misselijkmakende hypocriet.
Je zou, wijlen Hugh Hefner indachtig, bijna gaan denken dat de seksuele revolutie niet de conservatieve seksisten van vóór mei 68 op andere gedachten heeft gebracht, maar van de weldenkende babyboomers nog grotere zwijnen heeft gemaakt dan de generaties vóór hen. Het lijkt wel of ze pleitbezorgers van de pil en voorvechters van abortus werden, niet omdat ze bekommerd waren om vrouwenrechten, maar omdat ze dan van vrouwen konden profiteren zonder ooit met de vervelende gevolgen opgezadeld te zitten.
In dat opzicht is wat enkele jaren geleden aan de UGent aan het licht kwam, extra ontmoedigend. Als zelfs in zo’n bolwerk van humanisme en vooruitstrevend maatschappelijk en wetenschappelijk denken de mannen hun handen niet kunnen thuishouden, waar dan wel? En kom niet af met het argument dat Albert Einstein ook een rokkenjager was.
Nu we het toch over de UGent hebben, onlangs hoorde ik iemand uit die kringen een argument bovenhalen om geen vrouwen toe te laten tot de strikt mannelijke logewerkplaats waartoe hij behoort. ‘De kans is groot dat we ons tegenover de dames niet zouden weten te gedragen’, zei hij. ‘Dat zou de sfeer niet ten goede komen.’ Nou. Een logebroeder die hetzelfde argument hanteert als een extremistische moslim die de boerka verdedigt, dat we het nog mogen meemaken.
Je zult tegenwoordig maar een gewone hardwerkende man van middelbare leeftijd zijn, met al die kerels in prominente functies die het zo bont maken. Het voelt stilaan alsof het woord ‘viespeuk’ op je voorhoofd staat getatoeëerd. Beeld ik het me in of mijden jonge vrouwelijk collega’s mannen van mijn leeftijd in de koffiehoek? Of zijn wij het die hén mijden, omdat we aanvoelen dat het beter is hen niet te benaderen, om alle misverstanden te vermijden? Niet omdat we onszelf niet vertrouwen, maar omdat het inmiddels bijna normaal is dat zij ons niet vertrouwen.
De kwestie is: ik ben ook een man met een gezond libido, ik kan soms ook nauwelijks verbergen dat ik een vrouwelijke collega aanstootgevend knap vind. Ik word ook elke dag opnieuw verliefd, en blablaba. Maar ik zou er niet over piekeren mij als Weinstein te gedragen, gesteld dat ik ineens een prominente functie zou hebben. Hoe komt dat toch? Waarom doen die mannen dat? Is het sterker dan henzelf? Lopen ze voortdurend hun pik achterna omdat ze succes en/of macht hebben? Of hebben ze succes en/of macht omdat ze voortdurend hun pik achterna lopen? Ik probeer me voor te stellen hoe zo’n Weinstein zich voelt als hij een jonge, ambitieuze actrice zijn hotelkamer probeert binnen te lullen. Zou hij beseffen hoe zielig hij is? Zou hij zichzelf wijsmaken dat ze hem aantrekkelijk vindt? Heeft hij zichzelf al eens goed bekeken, in zijn witte badjas? Kan hij niet gewoon een prostituee bellen als hij zo nodig moet? Of naar het pornokanaal van het hotel kijken als hij te gierig is om een callgirl te betalen?
Misschien moeten we al die zieke ranzigaards verplicht in therapie duwen. En als dat niet helpt: chemische castratie. Dat laatste geldt overigens niet voor een eenmalige lichte overtreding, genre te dicht naast iemand gaan zitten aan een volle tafel. Dat doet me eraan denken: sorry daarvoor.