Drie weken, drie fietsdoden in Antwerpen
Na drie dodelijke ongevallen met fietsers in evenveel weken klinkt in Antwerpen de roep om veiligere kruispunten luider dan ooit.
23
BRUSSEL I Drie weken, drie dodelijke verkeersslachtoffers in Antwerpen. Op 3 oktober kwam de 27jarige Evelien Van Ranst om het leven tijdens een dodehoekongeval met een vrachtwagen. ‘Het was alsof de chauffeur zelfs niet keek voor hij afdraaide’, zei een ooggetuige. ‘Hij vertraagde helemaal niet om die bocht te nemen.’
Exact een week later, op 10 oktober, stierf de 28jarige Boris Lauwers in een Antwerps ziekenhuis aan zijn verwondingen, nadat hij was aangereden door een vrachtwagen die een bocht naar rechts had genomen. En ook gisteren klonk het verhaal opvallend gelijklopend. Een 47jarige man liep een zware hoofdwonde op toen hij onderweg naar Hoboken opgeschept was door een afdraaiende auto. Hij overleed ter plaatse.
‘Antwerpen zegt “wereldfietsstad” te willen worden, maar fietsveiligheid lijkt geen prioriteit’, luidde het harde verdict van de Fietsersbond. Hij vraagt op korte termijn een screening van alle kruispunten in de stad en een actieplan om ze veiliger te maken.
132 kruispunten, 3 conflictvrij
De drie dodelijke ongevallen van de afgelopen weken vonden telkens op een kruispunt plaats. In twee van de drie gevallen stonden daar verkeerslichten. Op zulke kruispunten moet het contact tussen fietsers (en voetgangers) en gemotoriseerd verkeer zo veel mogelijk vermeden worden. Daarvoor ijveren niet alleen vzw’s die opkomen voor de fietsers, het is ook een beleidslijn van het Vlaams Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) en het uitgangspunt van de dienst Mobiliteit van de stad Ant werpen. Op de kruispunten die ‘conflictvrij’ zijn, komen de verschillende types weggebruikers niet met elkaar in contact: wie groen heeft, komt niemand tegen.
De Antwerpse Katrien Van Den Bleeken lanceerde een petitie waarmee ze voor meer conflictvrije kruispunten ijvert. Die werd intussen al door ruim tweeduizend mensen ondertekend. Maar de Antwerpse gemeenteraad verwierp maandagavond een motie die opriep van zulke kruispunten versneld werk te maken (zie inzet).
De stad telt 309 kruispunten met verkeerslichten. Van de 132 die Antwerpen zelf beheert, zijn er momenteel drie volledig conflictvrij. De overige 177 kruispunten vallen onder het beheer van het AWV. Dat kon gisteren niet zeggen hoeveel ervan conflictvrij zijn. Ook op de situatie in de rest van Vlaanderen is niet meteen zicht. Van de in totaal 1.650 kruispunten met lichten die het AWV beheert, werden er sinds begin 2016 wel 180 conflictvrij gemaakt.
Zo’n maatregel is niet overal wenselijk of mogelijk, zegt Erik Sclep van AWV. ‘Zo moet er voldoende beschikbare ruimte zijn om afslagstroken te voorzien. Dat is bij veel kruispunten vandaag niet het geval. De intensiteit van het verkeer mag ook niet te hoog
‘Je kunt veel leed voorkomen door fietsers vijf meter voor auto’s en vrachtwagens te laten plaatsnemen’ WOUT BAERT Fietsberaad Vlaanderen
‘Antwerpen zegt “wereldfietsstad” te willen worden, maar fietsveiligheid lijkt geen prioriteit’ FIETSERSBOND
zijn, om te voorkomen dat de wachttijden te fors oplopen.’ Dat kan leiden tot frustraties en sluipverkeer.
Een simpele pot verf
Klopt, zegt Wout Baert, coördinator bij Fietsberaad Vlaanderen. ‘Maar er bestaat geen twijfel dat er nog enorm veel mogelijkheden zijn om kruispunten veiliger te maken. Zo is het absoluut te vermijden dat auto’s en vrachtwagens die naar rechts zullen afslaan, groen licht krijgen vóór fietsers die ernaast staan. Dat creëert enorm gevaarlijke situaties. Maar op tal van plaatsen in Vlaanderen gebeurt het nog steeds. Meer zelfs: er worden nieuwe kruispunten aangelegd volgens dat principe.’
Veiligere kruispunten hoeven niet erg veel geld te kosten, voegt Baert er nog aan toe. ‘Al te vaak, zeker in Antwerpen, wachten fietsers voor het licht pal naast auto’s en vrachtwagens – in hun dode hoek. Laat ze vijf meter ervoor plaatsnemen en je kunt al veel leed voorkomen. Een simpele pot verf volstaat.’
‘Het urgentiegevoel groeit, ook bij lokale besturen’, besluit Baert. ‘Maar het aantal mensen dat voor de fiets kiest, groeit veel sneller. Het is de hoogste tijd dat overheden een tand bijsteken.’