Sociale mobiliteit laatste 50 jaar niet verbeterd
Waar iemand op de sociale ladder staat, hangt vandaag nog evenveel af van zijn ouders als vijftig jaar geleden, volgens de Wereldbank.
‘Dit is een crisis van menselijk kapitaal.’ Wereldbankvoorzitter Jim Yong Kim trekt aan de alarmbel omdat de sociale mobiliteit wereldwijd de laatste vijftig jaar amper is verbeterd. Dat blijkt uit een voorpublicatie van het ‘Fair progress’rapport van de Wereldbank, waarvan de volledige versie volgend jaar verschijnt.
De onderzoekers keken naar het opleidingsniveau door de jaren heen. In de rijke landen, bijvoorbeeld, heb je vandaag minder kans dan vijftig jaar geleden om beter opgeleid te zijn dan je ouders. Haalt 57 procent van de huidige generatie – die in de jaren 80 werd geboren – een hoger diploma dan haar ouders, dan gold dat nog voor bijna 65 procent van de mensen die in de jaren 50 werden geboren. En in de ontwikkelingslanden is bijna de helft van de huidige generatie (47 procent) beter opgeleid dan haar ouders. Maar dat was ook al zo voor hen die in de jaren 60 zijn geboren, schrijven de onderzoekers. Sindsdien is dat aandeel amper groter geworden.
De Wereldbank onderzocht 146 landen, goed voor 95 procent van de wereldbevolking, maar geeft meteen toe dat de cijfers daardoor een vertekend beeld kunnen geven. In sommige ontwikkelingslanden, vooral in OostAzië, hebben acht op de tien bewoners vandaag een betere opleiding genoten dan hun ouders, terwijl dat in SubSahara Afrika gemiddeld 12 procent is.
Nochtans is het verbeteren van sociale mobiliteit en opleidingsniveau cruciaal in de strijd tegen ex treme armoede en ongelijkheid, schrijft de Wereldbank. Ook de economische groei zou zo een forse boost krijgen. ‘Het potentieel van honderden miljoenen mensen gaat nu verloren omdat hun kansen te veel gebonden zijn aan de vorige generatie’, zegt voorzitter Jim Yong Kim.
De Droom is een droom
Vooral in de minst ontwikkelde landen blijkt het extreem moeilijk om op te klimmen naar de top als je tot de armste helft van de bevolking behoort. Maar voor die ‘American Dream’ moet je vandaag ook niet in Amerika zijn, zegt de Wereldbank. In de vijftig landen met de laagste sociale mobiliteit zijn de VS als een van de vier rijke landen een vreemde eend in de bijt van ontwikkelingslanden.
Meisjes hebben dan wel een historische achterstand, langzaam benen ze de jongens bij. In de rijke landen is de huidige generatie meisjes nu al hoger geschoold dan de jongens en ook in ontwikkelingslanden groeit het aantal meisjes dat zijn ouders overtreft, sneller dan het aantal jongens.
De Wereldbank hamert op drie speerpunten om de sociale mobiliteit van generatie op generatie te verbeteren: investeer in de allerjongsten, geef jongeren zicht op beterschap en werk lokaal, want ook de fysieke omgeving waarin een kind opgroeit, is cruciaal voor zijn latere positie op de sociale ladder. ‘We moeten investeren in jonge kinderen zodat ze klaar zijn om te slagen en zodat de generatie van morgen kan bloeien, ongeacht waar ze geboren is’, besluit voorzitter Yong Kim.