Ierland verscheurd over abortus
Abortus kan in Ierland alleen als artsen bevestigen dat het leven van de moeder in gevaar is
Ierse ouders die na een abortus terugkeerden uit Engeland, vertelden het parlement hoe ze hun kind moesten bewaren met vrieszakken.
BRUSSEL I Claire CullenDelsol moest woensdagavond alle moed bijeenrapen in de Ierse parlementscommissie die zich buigt over abortus. Claire (33), moeder van twee, kreeg na twintig weken zwangerschap te horen dat haar derde baby afwijkingen had en de geboorte niet kon overleven. Ze moest haar zwangerschap tegen haar wil voortzetten.
Geld om naar Engeland te reizen voor abortus, had ze niet. ‘Ik moest me voorbereiden om een dood kind ter wereld te brengen. Psychologische begeleiding kreeg ik niet. Ik isoleerde me en durfde niet buiten te komen.’ Haar derde baby werd dood geboren na een periode die ze beschreef als ‘de ergste uit mijn leven’.
De groep ‘Zwangerschapsonderbreking voor Medische Redenen’ (TFMR) gaf nog meer getuigenissen aan de commissie. Sommige ouders voelden zich ‘medische vluchtelingen’, ‘in de steek gelaten door Ierland, geïsoleerd van familie en vrienden op een moment van diepe rouw’.
De voorzitter van TFMR schetste de situatie van ouders die hun geaborteerde baby thuis willen begraven. ‘Ga je met je auto op de ferry
(vanuit Engeland, red.), dan moet je vrieszakken kopen en die in de kist leggen zodat het kindje koud blijft. Heb je geen auto, dan neem je de kist mee op het openbaar vervoer. Neem je het vliegtuig, dan moet je van tevoren contact opnemen met de luchtvaartmaatschappij. Je checkt de kist in als handbagage of gewone bagage. Het zijn situaties waar we als land beschaamd om moeten zijn.’
Zwangerschapsonderbreking kan in Ierland alleen als artsen bevestigen dat het leven van de moeder in gevaar is. In de grondwet (‘het achtste amendement’) staat dat de rechten van het ongeboren kind even groot zijn als die van de zwangere vrouw. Rechters staan daarom geen abortus toe in gevallen van incest, verkrachting of zware afwijkingen. In de praktijk voorkomt het Ierse verbod abortus niet: vrouwen met genoeg middelen reizen naar het buitenland.
De stemming begint nu te keren. In juni 2017 verklaarde het Comité voor Mensenrechten van de VN dat de Ierse abortuswetten vrouwen ‘wreed en onmenselijk behandelen’. Het probleem is niet alleen de wet, maar ook het stigma dat rond abortus hangt. Referendum
De Ierse samenleving is diep verdeeld over abortus. Jongere kiezers in de steden zijn gematigd voor, terwijl veel plattelandsdistricten tegen zijn. Volgend jaar plant de minderheidsregering van Leo Varadkar (Fine Gael) een referendum over abortus. Afgaande op een recente poll van Ipsos en The Irish Times zou dat tot een lichte versoepeling moeten leiden. Zeven Ieren op de tien willen het achtste amendement weg; 77 procent is voor abortus bij incest, verkrachting of dodelijke afwijkingen. Voor foetussen met een handicap zou een op de twee Ieren een abortus legaal willen maken. Maar er is geen meerderheid om abortus toe te laten in andere gevallen.