Stunt Puigdemont brengt België in lastig parket
De komst van de afgezette Catalaanse president Carles Puigdemont zadelt ons land op met een dijk van een politiek probleem. Niet alleen binnenlands, maar ook en vooral Europees.
BRUSSEL I Carles Puigdemont, de afgezette Catalaanse president, heeft gisteren in ons land een gesprek gehad met de WestVlaamse mensenrechtenadvocaat Paul Bekaert. Daarmee sukkelt ons land verder het Catalaanse moeras in en wordt het intern Spaanse conflict wel degelijk verplaatst naar Belgische bodem.
De vraag waar Puigdemont uithing, was gisteren de hele dag onderwerp van speculatie. Toen de Spaanse rechters in Madrid hem rond de middag aanklaagden voor rebellie, begon het gerucht rond te zingen dat hij Spanje had verlaten en op weg was naar ons land.
In Europese kringen was snel te horen dat hij naar België was gereisd om er advocaat Paul Bekaert te spreken. De WestVlaamse advocaat is gespecialiseerd in uitlevering en het Europees aanhoudingsmandaat. Hoewel Bekaert in de namiddag nog ontkende dat hij een ontmoeting zou hebben met Puigdemont, bevestigde hij dat later op de avond wel. Maar hij kon of wilde niet zeggen of ze hadden gesproken over een mogelijke asielaanvraag. ‘Er is op dat vlak nog niets beslist. Het ging over wat er eventueel kan komen.’ Bekaert kon of wilde ook niet zeggen of Puigdemont de komende dagen in België blijft. Hij bevestigde wel dat Puigdemont vandaag een verklaring aflegt.
Maar alleen al de komst naar België brengt ons land en premier Michel opnieuw in een lastig parket. Hoewel Puigdemont door geen enkel regeringslid zal worden ontvangen, ontstaat alweer de indruk dat ons land de Catalaanse zaak genegen is, terwijl de Europese Unie duidelijk de kant van Madrid heeft gekozen.
Premier Michel moest twee weken geleden al eens een diplomatieke rel met Madrid ontmijnen omdat de Spaanse regering zijn uitspraak dat hij ‘alle vormen van geweld in Catalonië veroordeelde’, had geïnterpreteerd als kritiek op de Spaanse veiligheidsdiensten.
Mocht Puigdemont alsnog asiel aanvragen, dan dreigt een nog zwaarder diplomatiek incident. Dan kan Catherine De Bolle de Spaanse steun voor haar kandidatuur als topvrouw van Europol helemaal vergeten.
Bovendien komt België dan helemaal geisoleerd te staan in Europa. En dat zou Michel bijzonder slecht uitkomen. Michel profileert zich als een van de voortrekkers van een nieuw, ambitieus Europa, het Europa van de generatieMacron, die het hoofd niet laat hangen na de Brexit en ander onheil.
Open VLDvoorzitter Gwendolyn Rutten verwoordde het zo op Twitter: ‘Laten we buitenlandse conflicten houden waar het moet: in het buitenland.’
Oppositiepartijen Groen en SP.A vragen dat Michel snel duidelijkheid schept in de Kamer.
Ook voor de NVA wordt het knap lastig. Ze heeft van haar hart, dat bij de Catalanen ligt, al een steen moeten maken omdat ze Catalonië geen regeringscrisis waard acht. Begin 2016 dacht Jan Jambon daar nog anders over. Haar staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken had afgelopen weekend nog gezegd dat een asielaanvraag in België ‘niet onrealistisch is’. Meteen werd de Belgische regering onder vuur genomen door Spaanse politici.
Toch zou de NVA niets met de komst van Puigdemont te maken hebben gehad. De partij ontkende in de loop van de namiddag alle insinuaties daarover. Het bleef de hele dag ook opvallend stil bij de kopstukken.
KARIN DE RUYTER
BRUSSEL I De Spaanse premier Mariano Rajoy lijkt, met zijn drastische machtsovername én de aankondiging van snelle verkiezingen in Catalonië, voorlopig zijn slag thuis te halen. Op de eerste werkdag na de afzetting van de voltallige Catalaanse regering, na de massale anti separatistische betoging van zondag, leek het leven redelijk normaal te verlopen in Catalonië.
Behalve dan dat er niet gewerkt werd in het regeringspaleis, het Palau de la Generalitat, en in het Catalaanse parlement. Parlementsvoorzitster Carme Forcadell had zich gisteren neergelegd bij de toepassing van artikel 155 en de vergadering afgeblazen omdat het parlement ontbonden was.
Slechts één Catalaanse (ex)minister trok gisteren naar zijn kantoor, Josep Rull (Duurzaamheid). Hij vertrok echter weer na een uurtje, daartoe aangemaand door de Mossos, de Catalaanse politie. Bij die politie zelf was de machtsoverdracht al tijdens het weekend zonder incidenten verlopen.
Brussel
Carles Puigdemont, de uit zijn functie gezette ministerpresident van Catalonië, was in het weekend al uit Barcelona vertrokken naar zijn woonplaats Gerona. Gisteren verliet hij ook Spanje, meldden Spaanse media rond de middag: hij was onderweg naar Brussel.
Hij zou niet alleen zijn, maar vergezeld worden door verschillende ministers die, net als hij, ontslagen zijn. Het zou gaan om Dolors Bassa (Arbeid en Sociale Zaken), Toni Comin (Gezondheid) en Meritxell Serret (Landbouw) van de partij ERC, en Joaquim Forn (Binnenlandse Zaken) en Meritxell Borràs (Institutionele Relaties) van zijn eigen partij PDeCAT.
Bronnen bij het Spaanse ministerie van Binnenlandse Zaken bevestigden het vertrek van Puigdemont tegenover Spaanse media. Maar re
den tot bezorgdheid was dat volgens hen niet, aldus La Vanguardia: ‘zolang hij maar niet in het Palau de la Generalitat (het regeringspaleis in
Barcelona, red.) zit na zijn afzetting.’ Puigdemont en zijn collega’s vertrokken nadat de Spaanse procureurgeneraal, José Manuel Maza, hem formeel aangeklaagd had wegens rebellie, opruiing, fraude en aanverwante misdrijven. Op rebellie staat een gevangenisstraf tot dertig jaar.
Andere Catalaanse exministers, onder anderen Puigdemonts vicepresident Oriol Junqueras (ERC), bleven wél in Catalonië. Nochtans worden zij evenzeer geviseerd door Justitie als Puigdemont zelf. De klacht van Maza is gericht tegen zo’n twintig voormalige Catalaanse leiders: niet alleen de voltallige regering, maar ook de voorzitster, Carme Forcadell, en het voltallige Bureau van het Catalaanse parlement.
Het openbaar ministerie heeft geen enkele bewarende maatregel opgelegd, en dus niet gevraagd dat