Te korte carrière, te kort leven
Josip Weber stierf een week voor zijn 53ste verjaardag aan kanker, na een strijd van drie jaar die hij in zijn geboorteland Kroatië voerde. Net als zijn carrière was zijn leven (veel) te kort.
BRUSSEL I Luis Oliveira, Josip Weber, Branko Strupar, Gordan Vidovic. In de jaren negentig waren ze de vreemde eenden in de bijt bij de nationale ploeg. De Rode Duivels waren blanke Belgen, net als hun ouders. Maar de internationale voetbalregels lieten toe dat spelers die lang genoeg in België voetbalden, toch het nationale shirt konden dragen. Van alle genaturaliseerde Duivels was Josip Weber, geboren op de grens van Kroatië en Bosnië in het toenmalige Joegoslavië, de populairste. Dat had hij te danken aan zijn innemende lach en zijn uitstekend Nederlands. Maar toch vooral aan zijn fabelachtige neus voor goals.
In 1988 belandde hij bij Cercle Brugge als ‘de derde Joegoslaviër’, naast verdediger Jerko Tipuric en spelmaker Branko Karacic. Hoewel Cercle in die jaren tot de middenmoot van eerste klasse behoorde, werd Weber drie jaar op rij topschutter (1992, ’93 en ’94). Het leverde hem in 1994 een lucratieve transfer naar Anderlecht op. Paars-wit betaalde 100 miljoen frank of 2,5 miljoen euro, in die tijd een fabelachtig bedrag.
Doelpuntenmachine
Rond dezelfde tijd drong bondscoach Paul Van Himst aan op de naturalisatie van de Joegoslaviër. ‘Ik had heel wat aanvallende spelers, maar geen enkele doelpuntenmachine’, vertelt Van Himst. ‘Niemand kon in die tijd naast de kwaliteiten van Weber kijken. Toen ik hoorde dat hij in aanmerking kon komen voor de nationale ploeg, heb ik niet getwijfeld om hem erbij te halen.’
In zijn eerste wedstrijd voor België scoorde Weber vijf keer. De wedstrijd tegen Zambia eindigde op 9-0 en viel in de aanloop naar de wereldbeker in Amerika. Met Preud’homme, Albert, Grün, Van der Elst, Scifo, Staelens, Nilis en Degryse had ons land een centrale as om U tegen te zeggen. Met de doelpunten van Weber erbij leek niets ons van de wereldtitel te kunnen houden. Weber scoorde ook nog in een oefenmatch tegen Hongarije. België vertrok in een euforische sfeer naar Amerika.
Maar in de VS verliep het tornooi niet als gepland. Weber startte tegen Marokko en Nederland, maar scoorde niet. Hij zat op de bank in de noodlottige wedstrijd Saudi-Arabië, die België met 0-1 verloor, waardoor regerend wereldkampioen Duitsland de Duivels opwachtte in de 1/8ste finales.
Die wedstrijd in Chicago zou in het collectieve geheugen blijven hangen door één fase: de penaltyovertreding van Thomas Helmer op Weber. ‘Niet gezien door de scheidsrechter, maar wel door 60.000 man’, dixit Van Himst. De Zwitserse ref Kürt Röthlisberger gaf achteraf toe dat hij de fase verkeerd beoordeeld had. Hij floot nadien geen enkele match op een groot tornooi meer.
Jaloezie
Weber zelf had in de VS last gehad van jaloezie van enkele medespelers. ‘Dat was zo met alle genaturaliseerden’, zegt Van Himst. ‘Logisch, want ze pakten de plaats van een ander af.’ Met name Marc Wilmots – een rij in de pikorde gezakt door Weber – kondigde na het WK zijn afscheid aan. Pas onder Georges Leekens, in 1997, zou hij zijn comeback maken. Luc Nilis en Marc Degryse, ploegmaats bij Anderlecht, waren twee andere concurrenten.
Weber concentreerde zich na het WK op zijn debuut bij Andertegen lecht, maar ook dat huwelijk werd geen succes. ‘Het probleem was dat onze trainer Johan Boskamp hem als targetspits wilde gebruiken, terwijl Weber de bal graag in de ruimte kreeg’, vertelt Filip De Wilde, doelman bij paars-wit. ‘Hij had moeite om zijn spelwijze af te stemmen op die van Anderlecht of omgekeerd.’
Tot overmaat van ramp raakte hij zwaar geblesseerd door op Germinal Ekeren tegen een doelpaal te botsen. Hij was een half jaar out en raakte kort na zijn terugkeer weer geblesseerd, nu aan de kruisbanden. ‘Hij blesseerde zich door een defensieve tackle. Dat is iets dat hij nooit deed. Zijn kruisbanden werden geraakt en hij keerde nooit meer op zijn beste niveau terug’, zegt De Wilde.
Ondanks zijn blessures maakte Weber nog wel doelpunten voor Anderlecht. 16 goals in 25 wedstrijden. In 1997 stopte hij, op zijn 32ste, noodgedwongen met voetballen. Voor de nationale ploeg kwam hij niet meer in actie.
Na zijn actieve carrière keerde hij met zijn vrouw Irina en zijn kinderen terug naar Kroatië. Hij liet zijn kinderen studeren aan de universiteit en werd grootvader. Hij bleef werken, onder andere als
Hoewel Cercle begin jaren 90 tot de middenmoot behoorde, werd Weber er drie jaar op rij topschutter. En ook bij Anderlecht maakte hij 16 goals in 25 wedstrijden ‘Ik had heel wat aanvallende spelers bij de Duivels, maar geen enkele doelpuntenmachine. Ik heb niet getwijfeld om Weber erbij te halen’ PAUL VAN HIMST Oud-bondscoach
vertegenwoordiger in de Balkan voor een West-Vlaams bedrijf.
In 2014 werd hij ziek. De prostaatkanker bleek uitgezaaid en terminaal. Weber kreeg nog 2,5 jaar toegedicht en bezwoer zijn verblijf nog langer te rekken. Een week voor zijn 53ste verjaardag verloor hij de strijd.
‘Hij blesseerde zich door een defensieve tackle, iets dat hij nooit deed, en keerde nooit meer op zijn beste niveau terug’ FILIP DE WILDE Oud-doelman Anderlecht