Millennials leven zoals mama en papa Maar wel op hun kosten

maar wel op hun kosten

Millennials – de jonge generatie die nu aan het begin van een loopbaan staat – zullen het minder goed hebben dan hun ouders, waarschuwt nu ook bankreus Credit Suisse. Maar is dat wel zo? ‘Belgische jongeren verdienen net méér dan vroeger, maar ze kunnen er minder mee doen.’

BRUSSEL I Vroeger was alles beter. We hebben het allemaal tot vervelens toe gehoord van onze ouders, maar straks lijkt het nog waar te worden ook. Toch als we Credit Suisse mogen geloven. In zijn laatste

Global Wealthrapport, waarschuwt de Zwitserse bankreus ervoor dat de jongeren geboren tussen 1980 en 2000 – de zogenaamde millennials – minder snel rijk zullen worden dan hun ouders.

Kort samengevat: jongeren verdienen minder dan de babyboomers op dezelfde leeftijd, hebben hogere studieschulden, kunnen veel moeilijker een huis kopen, hebben lagere pensioenen te vrezen en krijgen te maken met een veel hogere inkomensongelijkheid.

Het is een alarmerende conclusie die we al eerder hebben gehoord. Vorig jaar lanceerden consultant McKinsey en de Britse

Intergenerational Commission een gelijkaardige waarschuwing: het zijn vooral de millennials die de prijs zullen betalen voor de financiële crisis van 20082009.

Jongeren verdienen méér

‘De meeste mensen die opgroeiden in ontwikkelde economieën na WO II, konden ervan uitgaan dat ze het beter zouden hebben dan hun ouders. Dat is voorbij. Het economische herstel gaat zo traag dat het effect op het inkomen op langere termijn blijvend is, zeker nog tot 2025’, zegt McKinseyonderzoeker Richard Dobbs in het rapport Poorer than their parents?

(Armer dan hun ouders?).

Maar kunnen we dat zomaar geloven? En vooral, geldt dat ook voor de Belgische millennials? ‘Voorspellen is moeilijk, vooral als het om de toekomst gaat’, verklaarde de grote Britse historicus A.J.P. Taylor al in de jaren zestig. Gelukkig wil Peter Vanden Houte, hoofdeconoom van ING België, het voor ons proberen.

Allereerst merkt hij op dat bovenstaande studies vooral gebaseerd zijn op de evolutie van de arbeids en de huizenmarkt in de Angelsaksische landen. En hoewel sommige trends ook in Europa duidelijk merkbaar zijn, mag je volgens hem de conclusies niet zomaar doortrekken. ‘We moeten voor België toch wat nuanceren’, begint hij zijn verhaal. ‘Neem nu de stelling dat jongeren in de VS vandaag minder verdienen dan hun ouders op dezelfde leeftijd. Je zou dat wetenschappelijk moeten checken, maar volgens mij klopt dat voor ons land niet.’

Volgens Vanden Houte verdienen Belgische jongeren vandaag net méér dan vroeger. ‘Er zijn nu veel meer hooggeschoolde jongeren dan 20 jaar geleden. En ook de welvaart is in die periode alleen maar gestegen’, merkt hij op. ‘Natuurlijk kunnen er daarop uitzonderingen zijn, maar ik denk echt niet dat het reële loon van een ITspecialist lager ligt dan tien of twintig jaar geleden.’

Leve Hotel Mama!

Bovendien valt ook de inkomensongelijkheid in ons land mee. Door de sterk uitgebouwde sociale zekerheid, die de ver schillen tussen inkomens in ons land corrigeert, ligt die veel lager dan in de VS of Engeland. ‘Zelfs als we kijken naar de cijfers, zien we dat ook de lage lonen in België relatief goed door de crisis zijn gekomen’, benadrukt Vanden Houte.

Het probleem ligt volgens hem dan ook elders. Belgische millennials kunnen met dat hogere loon veel minder doen dan vroeger. Neem nu de huizenmarkt in ons land. Daar zijn de prijzen de voorbije decennia spectaculair gestegen. Een huis kopen en afbetalen met één inkomen, zoals veel babyboomers deden, is ondenkbaar geworden.

Gelukkig compenseert de lage rente veel. ‘De gemiddelde aflossingslast van een woonkrediet is de voorbije twintig jaar gelijk gebleven en schommelt rond de 700 à 800 euro per maand. Maar voor datzelfde maandelijkse bedrag kan je nu veel meer lenen, waardoor vooral de schulden gestegen zijn’, merkt Vanden Houte op.

Voor jongeren is er wel een bijkomende moeilijkheid, geeft hij toe. Sinds de crisis vragen de banken een veel hogere eigen inleg dan vroeger, toen je zelfs tot 110 procent van de waarde van een huis kon lenen. 50.000 euro. Dat is de nietonbelangrijke som eigen geld die jongeren onder de dertig vandaag bij een bank als BNP Paribas Fortis gemiddeld op tafel moeten leggen bij het afsluiten van een eerste woonkrediet.

Geen wonder dat veel Belgische millennials daarom liever wachten met de aankoop van een eerste huis en kiezen voor Hotel Mama. Bijna 1 miljoen 18 tot 34jarigen in ons land wonen vandaag bij hun ouders, bleek onlangs uit een studie van de Waalse onderzoeker Philippe Defayt (DS 25 april). In Vlaanderen zijn dat er ruim vier op de tien. Een aantal dat al drie decennia onverminderd stijgt.

Defayt haalt meerdere verklaringen aan voor dit fenomeen, en dus niet alleen de dure huizenprijzen. Belgische jongeren studeren ook langer, halen vaak meerdere diploma’s en hebben almaar vaker een hobbelig parcours waarbij ze één of meer jaren blijven zitten. En zodra de studies afgelopen

‘Jonge mensen hebben vooral heel, heel hoge verwachtingen. Ze willen elke dag uit eten en elk jaar op vakantie’ TIM GURNER Australische miljonair

zijn, wordt het voor de jongeren ook almaar moeilijker om aan vast werk te raken.

‘De economie draait meer en meer op freelancers en interimkrachten. Bedrijven geven jongeren almaar moeilijker een vast contract. In België is die trend nog niet zo sterk, maar in het buitenland – met name in de VS, Engeland – is men wel al bezorgd over de impact van de zogeheten gig econo

my (klusjeseconomie)’, knikt ook Vanden Houte. Toast met avocado

Maar of dat nu betekent dat de millennials het vandaag financieel moeilijker hebben dan hun ouders? Daarover bestaat op zijn minst discussie. Een onderzoek van de Keytrade Bank – die 1.000 Belgische millennials ondervroeg – was op dat vlak veelzeggend. Wat bleek? Dat ze volop van het leven genieten.

Net omdat ze thuis niets of slechts een beperkt deel van hun loon moeten afstaan aan hun ouders, geven ze meer geld uit. En dat vooral aan luxeproducten zoals kledij (+84,6 procent), technologie (+67,7 procent) en festivals (+103,6 procent). En ook regelmatig reizen mag niet ontbreken. Gemiddeld 13,4 procent van hun loon wordt daarvoor opzij gezet. Zelfs als het de jongeren financieel niet zo voor de wind gaat, wordt het reisje niet geschrapt. En die 50.000 euro die ze bij de eerste aankoop op tafel moeten leggen? Dat geld vragen ze straks gewoon aan hun ouders.

Conclusie? Hotel Mama geeft hen de kans om de levensstijl van hun ouders te kopiëren, zonder dat ze over hun financiële slagkracht beschikken. Of zoals Keytrade Bank het formuleert: leven zoals mama en papa, op kosten van mama en papa.

Dat was vroeger wel anders, klinkt het hoofdschuddend bij de oudere generatie. ‘De twintigers en jonge dertigers van nu kunnen geen huis kopen omdat zij 19 dollar aan toast met avocado uitgeven of 4 dollar aan een koffie’, verklaarde miljonair Tim Gurner daarover deze zomer in het Australische tvprogramma 60 Minutes.

‘Mensen die al een huis bezitten, hebben daar heel, heel hard voor gewerkt’, aldus Gurner. ‘Zij spaarden elke cent.’ Jonge mensen hebben vooral ‘heel, heel hoge verwachtingen’, vindt de 35jarige vastgoedmiljonair uit Melbourne. ‘Ze willen elke dag uit eten en elk jaar op vakantie naar Europa.’

Wat niet betekent dat millennials niet sparen. Zeker in ons land volgen ze slaafs de mantra die de vorige generatie met de paplepel ingegoten kreeg: sparen, sparen en nog eens sparen om het klassieke spaarboekje te vullen. Alleen zijn ze volgens Keytrade Bank in hun spaargedrag gewoon minder ambitieus dan de voorgaande generatie. Voor hen betekent financieel succes dat ze de levensstijl van hun ouders kunnen aanhouden.

Sparen brengt niks op

Of dat slim is? Ook daarover valt te discussiëren. Want één element – dat ook consultant McKinsey aanhaalt – beschouwt INGeconoom Vanden Houte wel als een grote bedreiging voor de financiële toekomst van de jonge generatie: de aanhoudend lage rente.

Terwijl de generatie babyboomers kon rekenen op hoge rentes, een hoge fiscale aftrek op hun woonkrediet en een financieel gunstig klimaat, zijn de kaarten voor de nieuwe generatie helemaal anders geschud. ‘Om een financieel vermogen op te bouwen moet je eigenlijk kijken naar de evolutie van de reële rente (rente minus in

flatie). Hoe hoger die is, hoe sneller je “rijk” kunt worden’, legt Vanden Houte uit.

Hier komt het slechte nieuws voor de millennials: sinds 1985 is de reële rente met 4,5 procent gedaald en is ze vandaag al enkele jaren negatief. Waardoor het voor hen veel moeilijker is dan voor de huidige generatie om hun financieel vermogen uit te bouwen. ‘In de jaren 80 bracht spaargeld nog makkelijk 3 tot 4 procent op. Waardoor je vermogen via gecumuleerde rente snel aandikte. Nu brengt sparen niks meer op en het ziet er niet naar uit dat dit snel zal veranderen. De rente dreigt nog heel lang heel laag te blijven’, waarschuwt de INGeconoom.

Meer onzekerheid

Maar de voornaamste financiële tijdbom houdt hij voor het laatst: de vergrijzing. ‘De enorme kosten daarvan dreigen grotendeels doorgeschoven te worden naar de jonge generatie. Om de pensioenen te kunnen blijven betalen, zullen de millennials hogere belastingen moeten betalen dan wij en veel langer moeten werken.’

Zijn conclusie luidt dan ook: jongeren mogen vandaag dan wel meer verdienen en genieten dan hun ouders, ze zullen minder met hun geld kunnen doen en staan in de toekomst bloot aan meer onzekerheid.

Terwijl de generatie babyboomers kon rekenen op hoge rentes, een hoge fiscale aftrek en een financieel gunstig klimaat, liggen de kaarten nu anders