Angela Merkel heeft al nostalgie naar ‘GroKo’
De leider van de Beierse christendemocraten, Horst Seehofer, noemt een grote coalitie ‘de beste optie’ voor Duitsland. Maar de SPD legt de lat hoog.
‘Ik begrijp niet waarom de SPD tijdens de verkiezingscampagne nooit een goed woord heeft gezegd over de grote coalitie. We hebben goed samengewerkt en het er goed afgebracht.’ De Duitse kanselier Angela Merkel stak zaterdag tijdens een partijbijeenkomst niet onder stoelen of banken dat ze uitkijkt naar een voortzetting van een regering van christendemocraten en sociaaldemocraten, nu de onderhandelingen met de liberalen en groenen (‘Jamaica’coalitie) afgesprongen zijn.
Nieuwe verkiezingen sloot ze uit: ‘Ik hou niet van het idee om de mensen te vragen opnieuw te gaan stemmen.’ Over een minderheidsregering sprak ze niet.
Merkel kreeg gisteren de uitgesproken steun van de leider van de CSU, de Beierse zusterpartij van Merkels CDU. Horst Seehofer noemde de vorming van een nieuwe ‘Grote Coalitie’ of ‘GroKo’ de ‘beste variante voor Duitsland, in elk geval beter dan Jamaica, nieuwe verkiezingen of een minderheidsregering’. Huid duur verkopen
Die gretigheid bij de CDU en CSU maakt dat de SPD haar huid duur kan verkopen bij de onderhandelingen. Het SPDboegbeeld Martin Schulz wees wekenlang elke speculatie over een grote coalitie van de hand na het zware verlies van zijn partij bij de verkiezingen. Om bij de sociaaldemocraten een meerderheid mee te krijgen in een koerswending zal Schulz moeten kunnen aantonen dat de partij zwaarder zal wegen dan in de vorige regering.
Diverse SPDkopstukken legden al de eis op tafel dat er massaal geïnvesteerd moet worden in onderwijs, woningbouw en digitalisering van de economie, terwijl er ook een schuldverlichting moet komen voor gemeenten.
De sociaaldemocraten willen ook de ziektekostenverzekering eerlijker maken: ze pleiten voor de afschaffing van de particuliere verzekering (die alleen de hogere inkomens zich kunnen permitteren) en de invoering van een ‘burgerverzekering’ voor iedereen. ‘We zullen zien of de Unie bereid is het land rechtvaardiger te maken’, klinkt het.
Bij de christendemocraten leeft vooral de vrees dat zij te grote toegevingen zullen moeten doen om de SPD over de streep te halen. Seehofer gaf de sociaaldemocraten de raad ‘niet met overtrokken eisen aan de gesprekken te beginnen, maar realistisch te blijven. Een grote coalitie moet er niet tegen elke prijs komen.’
De CDUjongeren vinden alvast dat er voor Kerstmis een akkoord moet zijn – anders moet de partij volgens hen gaan voor een minderheidsregering. Migratie struikelblok?
Een harde noot om te kraken wordt het migratiedossier. Onder druk van Seehofer heeft Merkel ermee ingestemd dat ‘het aantal vluchtelingen dat jaarlijks naar Duitsland komt de 200.000 niet overstijgt’. Die stelling herhaalde ze zaterdag opnieuw. Dat moet volgens haar wel gebeuren zonder het asielrecht of de Conventie in Genève in vraag te stellen. Merkel wil zo de wind uit de zeilen nemen van de radicaalrechtse Alternative für Deutschland, die zich op het migratiethema profileert.
Ralf Stegner, een van de vicevoorzitters van de SPD die tot de linkervleugel behoort, waarschuwde de CDU: ‘Ook een bovengrens die geen bovengrens genoemd mag worden, gaat in tegen onze grondwet en de Conventie van Genève.’
Het wordt dus een moeilijke oefening. De twee partijen kunnen alvast moed putten uit een peiling in Bild am Sonntag die zowel aan de CDU/CSU als de SPD een lichte winst geeft, terwijl groenen en liberalen een procentpunt moeten inleveren. Iets meer dan de helft van de Duitsers is te vinden voor een nieuwe GroKo.
Merkel, Seehofer en Schulz trekken donderdag voor overleg naar president FrankWalter Steinmeier, die er bij zijn SPDpartij hard op heeft aangedrongen een nieuwe grote coalitie toch een kans te geven.
‘De SPD moet niet met overtrokken eisen aan de gesprekken beginnen maar realistisch blijven’ HORST SEEHOFER Leider Beierse christendemocraten