Adoptiekind Manaël moet na anderhalf jaar plots terug naar biologische moeder

Een homostel moet een anderhalf jaar oude peuter die al sinds zijn geboorte bij hen leeft, afstaan.

Manaël werd in april vorig jaar in ons land geboren. Op dag vijf lag hij al in de armen van zijn wensouders. Michaël en Manish, een Franstalig homostel uit Schaarbeek, wilden hem adopteren. In juni 2016, toen het kind al een maand bij hen was, ontmoetten ze de geboortemoeder, die illegaal in ons land verblijft. Zij vertelde hen dat ze het kind geheim wilde houden voor haar ouders.

In juli 2016 ondertekende de vrouw de notariële akte waarmee ze formeel afstand deed van haar zoontje. ‘De mensen van onze adoptiedienst, Adoptiehuis in Antwerpen, zeiden: “Nu mag u de champagne ontkurken!” Maar in maart 2017, elf maanden na de geboorte, kregen Michaël en Manish toch slecht nieuws te horen via hun adoptiedienst: de geboortemoeder had zich bedacht.

Volgens Iris Vandenborre, de directrice van Adoptiehuis, worden kandidaatadoptieouders daartegen gewapend in de verplichte voorbereidingscursus: ‘Ze weten allemaal dat een adoptie pas definitief is als De biologische moeder heeft zich bedacht. het vonnis wordt geveld.’ Maar ze geeft ook toe dat het hoogst uitzonderlijk is dat een moeder zo laat van mening verandert. ‘We hebben dit nooit eerder meegemaakt.’

Bij het Brusselse gezin kwam het hard aan: ‘Wij hadden de indruk dat zelfs onze adoptiedienst zich niet realiseerde dat zoiets kon gebeuren. Ze waren even geschokt als wij.’

De Belgische wetgeving zegt dat een moeder die afstand doet van haar kind het recht heeft zich nog te bedenken tot aan het vonnis, of ten laatste binnen de zes maanden nadat de adoptie is ingeleid bij de rechtbank. De moeder van Manaël deed dat in maart 2017. Het stel had de procedure pas in december ingeleid. Waarom zo laat? ‘Omdat wij pas in november de nodige papieren kre gen van onze adoptiedienst’, zegt Michaël. ‘Die was zich er niet van bewust hoe belangrijk het is om de procedure zo snel mogelijk in te leiden.’

Het homostel leerde dat de geboortemoeder haar geheim had verklapt aan een vriendin, waarna die haar ouders op de hoogte had gebracht. ‘We vermoeden dat ze gezwicht is onder familiale druk.’

In eerste aanleg besliste een Nederlandstalige rechter in Brussel al tijdens de eerste zitting in juni dat het kind terug naar de moeder moest. Dat hadden Michaël en Manish niet zo snel verwacht: ‘Onze advocaat zei dat er nog niet gepleit zou worden, er zou eerst een sociaal onderzoek bevolen worden. Hij stuurde zijn assistent mee. De rechter besliste er anders over. En wij, die Franstalig zijn, begrepen niets van wat de rechter zei. We kregen geen tolk.’

Na die uitspraak werden ze gestalkt, bedreigd en lastiggevallen door de geboortefamilie van Manaël, die het kind meteen opeiste. De politie vond het beter om het gezin tijdelijk uit hun huis te evacueren. ‘Ook tijdens die evacuatie probeerde de familie het kind uit mijn armen te trekken’, zegt Manish. ‘Zoals in een slechte film.’ ‘Dit laat litteken na bij het kind’ BRUSSEL I Baby Donna

Het stel ging in beroep en bereidde zich extra goed voor. ‘We hadden een dossier boordevol getuigenissen van vrienden, familie en mensen uit de crèche van Manaël’, zegt Manish. ‘Al die verhalen getuigen van onze hechte familiale band.’ De advocaatgeneraal gaf daarom een advies in hun voordeel. ‘Oef, dachten we, we worden begrepen.’ Maar de rechter in beroep oordeelde nogmaals dat het kind terug naar zijn moeder moet.

De jeugdrechter verplicht het stel nu om hun zoontje een halfjaar lang elke woensdag naar Leuven te brengen voor contactondertoezicht met zijn moeder. Dit als voorbereiding op zijn terugkeer. ‘Dit is een tragedie voor ons en vooral voor Manaël. We kunnen ons nog niet voorstellen dat we hem uit handen moeten geven.’

Overigens zijn er precedenten die de feitelijke familieband voorrang geven op de biologische, zegt Frederik Swennen, expert in familierecht (Universiteit Antwerpen). ‘Denk maar aan “Baby Donna”. Al na zes maanden mocht zij in Nederland blijven.’ Voor een kind van anderhalf is het enorm ingrijpend om plots in een ander gezin terecht te komen.

‘Op die leeftijd is het al erg gehecht aan zijn huidige gezin’, Gestalkt en bedreigd

zegt Kristina Van Remoortel, psychologe bij Steunpunt Adoptie. ‘Dat gaat over geuren, stemmen, herkenning, structuur ...’ ‘Als dat plots doorbroken wordt, laat dat sowieso littekens na. Het is niet zoals een boompje dat je uitspit, en in een andere grond zet. Het zal bepaalde psychologische gevolgen hebben.’ ‘Zelfs onze adoptiedienst leek zich niet te realiseren dat zoiets kon gebeuren. Ze waren even geschokt als wij’ Hoogst uitzonderlijk MICHAËL & MANISCH Adoptieouders