Nu ook leuk voor de vrouwtjes
Als onze berekeningen kloppen, en waarom zouden ze niet, is de aflevering van De slimste mens ter wereld die u gisteren kon bekijken, opgenomen kort nadat de zaakBart De Pauw was losgebarsten. Daardoor komt #metoo wel erg dicht bij Woestijnvis, makers van de populairste quiz ter wereld.
Er zaten nog geen Bart De Pauwgrap jes in de recentste afleveringen, maar dat is begrijpelijk: er zijn vriendschapsbanden, of op zijn minst collegiale banden, die de hele kwestie ongemakkelijk maken. Het zou de lage rugpijn van presentator Erik Van Looy kunnen verklaren, al kun je op zijn leeftijd wel van meer dingen lage rugpijn krijgen. Van Looy weet het gisteren zelf aan artrose.
In ieder geval: Harvey Weinstein, #metoo en nu dus ook Bart De Pauw hangen als een schaduw boven De slimste mens. Er wordt met de handrem op gereden, of beelden we ons dat maar in? Het is nog maar vijf jaar geleden dat de vrolijke jongens onder elkaar een naaktfoto van Jelle Van Riet op 1 miljoen kijkers loslieten, en er met een excuusje vanaf kwamen (terwijl De Persgroep werd veroordeeld omdat Het Laatste Nieuws en Dag Allemaal de foto afdrukten). Dat waren tijden! Er is de voorbije jaren veel geschreven over de seksistische humor in De slimste mens. Soms (ja ja, al goed, ook door ons) een beetje overtrokken. Het is tenslotte maar een quiz. En zoals Marlies Debrael in een opiniestuk schreef (DS 10 november): seksistische moppen zijn geen indicator van seksisme.
De humor gaat nu vooral ten koste van de overwegend mannelijke jury en de overwegend mannelijke presentator
En toch. De slimste mens gaat er prat op dit seizoen bijna evenveel vrouwelijke als mannelijke kandidaten te hebben, maar aanvankelijk kregen die vrouwen het wel hard te verduren. Te veel seksis tische moppen worden weer wél een in dicator van seksisme, te veel ironie holt de ironie uit. De aflevering met Frances Lefebure, Goedele Wachters en Dalilla Hermans van 24 oktober was in dat opzicht een hoogtepunt, of een dieptepunt, zo u wil. De zaakWeinstein was op het moment van uitzending al wereldnieuws, maar nog niet op het moment van opname. Het was gênant: bekijk dat nu opnieuw en het lijkt uit een ander tijdperk te stammen.
Er is intussen duidelijk ingegrepen. Af en toe wordt nog een metagrapje gemaakt over seksistische grapjes, maar de focus is verschoven naar humor ten koste van de overwegend mannelijke jury en de overwegend mannelijke presentator. Verliest De slimste mens daardoor aan aantrekkingskracht? Helemaal niet, de humor wordt zelfs wat slimmer. De vrouwelijke kandidates voelen zich meer op hun gemak en krijgen de ruimte om ook grappig te zijn. Zoals Barbara Sarafian, de voorbije dagen: heerlijk geestige vrouw. En best nog een lekker wijf voor haar leeftijd.