Polen vervangt premier
Pragmaticus Mateusz Morawiecki wordt de nieuwe eerste minister van Polen. De hoop is dat hij de relatie tussen Warschau en Brussel kan verbeteren.
BRUSSEL I Polen krijgt een nieuwe premier. De minister van Financiën, Mateusz Morawiecki, volgt Beata Szydlo op. De vervanging komt niet als een verrassing. Er werd al weken gespeculeerd dat de sterke man van de partij Recht en Rechtvaardigheid, Jaroslaw Kaczynski, het tijd vond voor een nieuwe wind.
De regering is halfweg haar termijn en volgens Kaczynski is het tijd dat de volgende verkiezingen worden voorbereid. ‘We willen onze koers licht bijstellen’, zei partijprominent Ryszard Terlecki gisteren. ‘Tot nu toe hebben we ons geconcentreerd op hervormingen in de politiek en het recht. Nu is het tijd om ons te focussen op de economie.’
Maar er speelt meer. Szydlo was het vertrouwen kwijt van Kaczynski en ze lag ook slecht in Brussel. Szydlo stuurde Polen radicaal naar rechts en daarbij kwam zelfs de rechtsstaat onder druk. Europa is een onderzoek begonnen tegen de hervorming van het Poolse justitieel systeem. Brussel vindt dat de politiek te veel invloed krijgt.
Met Morawiecki, een oudbankier, krijgt Polen in elk geval een meer pragmatisch ingestelde regeringsleider. Hij is ook geen echte partijman. Toen huidig Europees president Donald Tusk nog premier was, werkte Morawiecki voor hem.
Hij kan de relaties met Brussel verbeteren en dat is dringend nodig. De Europese Commissie maakt zich stilaan op voor de onderhandelingen over een nieuwe meerjarenbegroting. Voor Polen staat heel veel op het spel. Warschau krijgt veel Europees geld. Morawiecki moet ervoor zorgen dat die geldstromen niet in gevaar komen.
Asielzoekers
Brussel gaf Warschau gisteren nog een nieuwe tik op de vingers. Samen met Hongarije en Tsjechië wordt het voor het Europese Hof van Justitie gedaagd omdat het zich niet houdt aan afspraken over de herverdeling van asielzoekers. De beslissing komt niet onverwacht, maar ze zet de verstoor de relatie verder onder druk.
Ook met Hongarije gaat het van kwaad naar erger. De klacht tegen Hongarije gaat verder dan de asielzoekers. Boedapest moet zich ook verantwoorden voor recente beslissingen over het hoger onderwijs en buitenlandse ngo’s. Volgens de Commissie is een wetswijziging waarmee met buitenlands geld gefinancierde onderwijsinstellingen werden gesloten, in strijd met EUwetgeving.
Orbans Fidesz’ partij en zijn woordvoerder reageerden bijzonder scherp. ‘Brussel, onder invloed van het rijk van Soros, heeft het vuur geopend op Hongarije. Deze juridische procedures worden nu openlijk ingezet als politieke chantage.’ Woordvoerder Zoltan Kovacs sprak zelfs over een ‘heksenjacht en een showproces uit de tijd van het communisme’.
Nieuwe premier werkte nog voor Donald Tusk