Exit Eurostadion, het natrappen begint
Brussel is geen gaststad voor het EK Voetbal in 2020. Een blamage, die de discussie op scherp zet over wat er nog mogelijk is in dit land.
Welgeteld nul wedstrijden zullen er tijdens het Europees Kampioenschap voetbal in 2020 plaatsvinden in Brussel. Volgens de Europese voetbalbond Uefa heeft het project van het Eurostadion ‘gefaald’ en rest er geen andere optie dan de vier voorziene wedstrijden te verhuizen naar het Wembleystadion in Londen.
De beslissing, die gisterenmiddag werd genomen, resoneert na in heel het land. Niet alleen is er de economische schade die zou oplopen tot 120 miljoen euro – volgens een snelle berekening van Brussels sportschepen Alain Courtois (MR) – tegelijkertijd verliezen de Rode Duivels hun thuisvoordeel, krijgt het imago van Brussel klappen en staan de initiatiefnemers van het nieuwe stadion te kijk.
Premier Charles Michel (MR) wijst met de vinger naar de stad Brussel en het Brussels Gewest. De keuze om een Brussels stadion te realiseren op Vlaams grondgebied, in Grimbergen, vindt hij ronduit vreemd. ‘En al drie jaar vertikt het Gewest het om dat op de agenda van het overlegcomité tussen het federale niveau en de gewesten te brengen.’ Eerder deze week had hij zich al laten ontvallen dat het dossiers verprutst was door amateurs.
Volgens vicepremier Alexander De Croo (Open VLD) raakt de beslissing van de Uefa een open zenuw. ‘België anno 2017, nog liever internationaal afgaan dan mekaar iets gunnen’, laat hij weten. Hij stelt de vraag of dossiers die de belangen van een gewest overstijgen – zoals bijvoorbeeld ook Brussels Airport – niet beter op nationaal niveau beheerd kunnen worden.
Zijn partijgenoot en Brussels minister Guy Vanhengel is altijd
‘Verhofstadt, Leterme, Di Rupo, allemaal hebben ze op een gegeven moment iedereen samengebracht. Michel? Niks’ PHILIPPE CLOSE Burgemeester Brussel (PS) ‘België anno 2017, nog liever internationaal afgaan dan mekaar iets gunnen’ ALEXANDER DE CROO Vicepremier (Open VLD)
een groot voorstander geweest van een nieuw stadion. ‘Geen commentaar’, luidt zijn reactie. Die andere grote voorstander, Alain Courtois, voelt ‘teleurstelling en bitterheid dat er na dertig jaar geen vooruitgang is’. Toch houdt hij vast aan het voornemen om een modern nationaal stadion in de hoofdstad neer te zetten.
De Brusselse burgemeester Philippe Close (PS) verdedigt zijn schepen. ‘Dat hij geen contact heeft gezocht heeft met de federale regering, is compleet fout. Hij heeft altijd gevochten voor zijn plannen.’ Hij kaatst de bal zelfs terug naar Michel. ‘Verhofstadt, Leterme, Di Rupo, allemaal hebben ze op een gegeven moment iedereen samengebracht. Michel? Niks. Ik begrijp niet waarom hij dat niet gedaan heeft.’
Volgens hem draagt ook Vlaanderen een grote verantwoordelijk heid door maar weinig politieke bereidwilligheid aan de dag te leggen. Ook Brussels ministerpresident Rudi Vervoort (PS) is die mening toegedaan. Maar Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege (CD&V) riposteert dat er ‘regels en procedures zijn, en die zijn voor iedereen gelijk’.
Terwijl politici enthousiast de zwartepiet naar elkaar doorschuiven, blijft de vraag hoe het nu verder moet. De Brusselse oppositiepartijen en ook MRkopstuk Didier Reynders willen van nul vertrekken en de renovatie van het Koning Boudewijnstadion opnieuw op tafel leggen. Maar intussen hoopt Ghelamco, de bouwheer van het Eurostadion, tegen eind januari wel de vergunning te krijgen om met de bouw te starten.
Door het ‘falen van het Eurostadionproject’ beantwoordt Brussel niet meer aan de opgelegde voorwaarden. Dat staat te lezen in een communiqué van de Uefa. De Europese voetbalfederatie had onze hoofdstad eerder al respijt ge geven om het stadiondossier op orde te krijgen, maar nu was het geduld op. ‘Het risico was te groot om nog langer te wachten’, verklaarde Aleksander Cefe rin, de voorzitter van de Uefa.
Nochtans lobbyde de Belgische voetbalbond intensief de afgelopen weken. Er waren meerdere ontmoetingen met leden van het Uitvoerend Comité van de Uefa. Brieven gingen over en weer. En bouwheer Ghelamco schermde met een positieve audit en benadrukte dat het stadion op tijd klaar zou zijn voor het EK als de vergunning er eind janua ri zou liggen. Maar de schrik bij de Uefa dat er geen stadion zou zijn, was te groot geworden. Over die vraag zal nog gebakkeleid wor den de komende weken. Het spelletje zwartepieten was gisteren al begonnen. Feit is: de bouw van het Eurostadion, of enig ander stadion dat in aanmerking zou komen, heeft te lang op zich laten wachten. Hoe dat komt? Het antwoord hangt af van aan wie de vraag gesteld wordt.
Het Brussels Gewest, de Brusselse gemeenteraad, de Vlaamse overheid, de federale overheid, de gemeenteraad van Grimbergen, ze passeren allemaal de revue. De NVA houdt het op ‘de Brusselse elite’. Groen noemt de Brusselse minister Guy Vanhengel (Open VLD) en zijn liberale collega in de gemeenteraad Alain Courtois (MR) bij naam.
Bij de voetbalbond willen ze (nog) niemand met de vinger wijzen. ‘Wij zijn niet toe aan de schuldvraag’, zegt ceo Koen De Brabander. ‘Maar we kijken wel met een wrang gevoel naar al die complexe procedures.’
Bouwheer Ghelamco neemt de ‘nutteloze administratieve vertragingen’ on der vuur, maar stelt ook vast dat het in dit land moeilijk is om grote infrastruc tuurwerken te organiseren, ‘zonder dat de verschillende beleidsniveaus constant met elkaar botsen en elkaar stokken in de wielen steken’.
De beslissing van de Uefa heeft geen rechtstreekse invloed op de bouw van een nieuw nationaal stadion (dat dus geen Eurostadion meer zal zijn). Ghelamco hoopt begin februari met de bouw te starten. Tegen dan zou de administratieve schrapping van de onzichtbare buurtweg die dwars over par king C loopt, de locatie van het nieuwe stadion, een feit moeten zijn. Ook de voetbalbond rekent daar nog op.
Maar door het verlies van het Europees kampioenschap komt de bouw van het stadion wel opnieuw ter discussie te staan. Zo dringen de oppositiepartijen en ook kleppers binnen de meerderheid, zoals een Didier Reynders (MR), aan om terug naar de tekentafel te gaan. Ook de renovatie van het Koning Boudewijnstadion zou een optie zijn.
Een grote vraag is bovendien of Anderlecht in dat nieuwe stadion wil spelen. De relatie met Ghelamco is stormachtig. Als huurder zou de club nochtans een stabiele bron van inkomsten vormen.
En ook de buurt heeft al massaal geprotesteerd. Marleen Mertens (CD&V), de burgemeester van Grimbergen, merkt fijntjes op dat er bij een recent openbaar onderzoek maar liefst 2.500 bezwaarschriften zijn binnengelopen. ‘Voor mij hoeft dit project niet, want het is voor een gemeente als Grimbergen veel te groot.’ De vrees leeft dat heel de Brusselse Ring zal dichtslibben bij grote evenementen. Die mag niet onderschat worden. Volgens een berekening van de Brusselse schepen van Sport Alain Courtois (MR) loopt de stad 100 a 120 miljoen euro aan inkomsten mis als gekeken wordt naar hotelovernachtingen, toerisme, transport, horeca enzovoort. De Brusselse hotelsector begroot het verlies op 240.000 overnachtingen. ‘Om nog maar te zwijgen van de imagoschade.’
Ook op sportief vlak doet ons land geen goede zaak. Als de Rode Duivels zich zouden kwalificeren voor het EK in 2020, hadden ze twee van de drie groepswedstrijden in ons land mogen afwerken. Wat het supporterslegioen meteen twee buitenlandse verplaatsingen had bespaard.
Een kleine nuance komt er wel van Bart Verhaeghe, de vicevoorzitter van de Belgische Voetbalbond. Hij wijst erop dat toch vooral de sportieve prestaties van dat EK 2020 zullen blijven hangen. ‘Mijn zoon spreekt me meer aan over onze prestaties in Mexico in 1986 dan over die in eigen land tijdens Euro 2000.’