Eenhoorn van de zee gaat ten onder aan stress
en gevaarlijke, angstreactie die nog nooit eerder bij een dier gezien was. Ze combineerden twee klassieke reacties op gevaar: bevriezen én vluchten. Stijf bevriezen en doen alsof je er niet bent, kan je aanvaller in de war brengen, tot die zijn aandacht verliest. Vluchten is een andere manier om je uit een gevaarlijke situatie te redden. Maar je kunt moeilijk allebei tegelijk, zegt het gezond verstand. De narwals doen dat toch, rapporteren de vorsers nu in Science. ‘Tegelijk hard wegrennen en je adem inhouden, probeer het maar eens’, zegt Williams.
Zodra ze losgelaten werden, doken de narwals de diepte in, zo snel mogelijk zwemmend, maar tegelijk lieten ze hun hartslag zakken tot maar drie à vier slagen per minuut. Normaal ligt die in de buurt van de menselijke hartslag, zowat zestig slagen per minuut.
Narwals zijn walvissen, en die weten wel iets van duiken. Alle walvissen laten bij een duik hun hartslag zakken, om zuurstof te sparen. Ontspannen narwals doen dat ook, tot tien à twintig slagen per minuut, leerden de onderzoekers van hun sensors. Dat gaat dan om rustige duiken, waarbij de dieren traag bewegen. Maar bij hun vlucht onmiddellijk na hun ervaring met mensen vertraagden ze die hartslag nog eens extra, terwijl ze er tegelijk op volle snelheid vandoor gingen.
Ook al stierf geen van de narwals die ze onderzochten, het is een levensgevaarlijke combinatie, vrezen de onderzoekers. De dieren verbruikten 97 procent van alle zuurstof in hun lijf, en sommige gingen een tijd in het rood, op een minder efficiënte ‘anaerobe’ vorm van energieproductie overgaand. Dat had evengoed fout kunnen aflopen. In ‘normale’ duiken gingen ze niet verder dan de helft van hun zuurstofvoorraad.
Paniekreflex
Normaal hebben narwals alleen orka’s