ÉÉN OP DE TIEN VINDT DAT JOB LIJDT ONDER

Voor het eerst is bij werknemers gepeild naar hun alcoholgebruik en de gevolgen daarvan op hun werk.

Op de bouwwerf, op kantoor, in het schoolgebouw: als je werkt, hoor je nuchter en alert te zijn. Uit een bevraging door de KU Leuven bij ruim 5.700 Belgische werknemers blijkt dat een nultolerantie op het werk nog onrustwekkend veraf is. Een op de tien zegt namelijk tijdens de werkuren gevolgen te ondervinden van het eigen alcoholgebruik. Dat ook veel werkgevers er geen graten in zien om alcohol aan te bieden aan hun personeel, helpt niet.

‘Alcohol en drugsgebruik heeft een belangrijke impact op de veiligheid en het werkgedrag van mensen’, zegt onderzoeker Lode Godderis (KU Leuven), verbonden aan de externe preventiedienst Idewe. De nieuwe alcoholrichtlijn adviseert volwassenen om niet meer dan tien standaardglazen per week te drinken. Veel werknemers overschrijden die norm. De vraag rijst of werkgevers daar nog een druppel bij moeten doen.

Godderis: ‘In ongeveer een op de vijf bedrijven van de ondervraagden kon het afgelopen jaar minstens maandelijks alcohol gedronken worden. Dat was vooral het geval bij overheidsorganisaties, onderwijsinstellingen, diensten en horeca.’

Al die drankjes, zowel op het werk als thuis, houden risico’s in. Werknemers die drinken, geven aan dat hun werk daaronder lijdt: ze komen te laat of blijven zelfs afwezig door een kater, presteren onregelmatig, hebben conflicten met collega’s en met hun werkgever. Soms leidt het tot ongevallen op het werk (1,4%) of tijdens het woonwerkverkeer (0,6%).

De gevolgen laten zich vooral voelen binnen de bouw, horecaen transportsector, maar zijn geen enkele sector vreemd. ‘De bouwsector doet vandaag intensiever aan preventie’, zegt MarieClaire Lambrechts (KU Leuven), die ook werkt voor het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD). ‘Private organisaties kun nen sinds 2010 richtlijnen over alcohol en drugsgebruik uitwerken in een specifiek beleid. Maar voor de publieke sector en het onderwijspersoneel bestaat nog geen wettelijk kader. Dat is jammer.’

Gevarenzone

Een wettelijk kader kan helpen om grenzen te stellen op het werk, zeker over iemands functioneren. ‘Je kunt als werkgever alcohol bannen op het werk,’ zegt Lambrechts, ‘maar als de werknemer ’s middags buitenshuis gaat eten en beneveld terug aan de slag gaat, ben je niet veel met alcoholrichtlijnen.’

Van de werknemers die alcohol drinken, geeft bijna veertig procent aan dat het problematisch is. Dat is vooral zo bij hogeropgeleiden en bij mannelijke werknemers jonger dan 35 jaar. In de bouwsector zegt maar liefst een ruime helft dat ze problematisch veel drinken.

Lode Godderis: ‘Problematisch alcoholgebruik betekent nog niet dat iemand verslaafd is, maar het wijst er wel op dat de werknemer in een gevarenzone zit. En het is een duidelijk signaal dat er op tijd ingegrepen moet worden.’

Het onderzoek wordt vandaag voorgesteld op een seminarie van de overheidsdiensten Volksgezondheid en Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.

In de bouwsector zegt maar liefst een ruime helft dat ze problematisch veel drinken