SHOPPEN IN VUILE LUCHT
KAN UW GEZONDHEID SCHADEN
5
INE RENSON
BRUSSEL I We weten al langer dat luchtvervuiling op lange termijn schade aan hart en longen veroorzaakt, soms met de dood tot gevolg. De Britse longspecialist Rudy Sinharay toonde samen met enkele collega’s aan dat blootstelling aan vuile lucht ook onmiddellijk een impact heeft op de gezondheid.
Sinharay liet zowel gezonde vrijwilligers als mensen met een hartziekte of een chronische longaandoening afwisselend twee uur stappen in het autoluwe deel van het Londense Hyde Park en in de drukke winkelstraat Oxford Street. Voor en na de wandeling werd de luchtvervuiling geregistreerd en werden de deelnemers onderworpen aan long en harttesten. De resultaten, die in december in
The Lancet verschenen, waren verbluffend. Bij alle deelnemers had de wandeling in Hyde Park een weldadig effect voor hart en longen. Maar tijdens het kuieren tussen de dieselbussen en taxi’s van Oxford Street werd dat gezondheidseffect meteen tenietgedaan.
Meer, bij de longlijders werd in de eerste 26 uur na de wandeling door Oxford Street een vermindering van de longfunctie vastgesteld en een slechtere elasticiteit van de vaatwanden – wat kan leiden tot hart en vaatziekten. Ze moesten nadien beduidend meer hoesten en piepen en kwamen soms in ademnood. Ook de gezonde vrijwilligers en de hartlijders die geen medicatie namen, hadden na twee uur blootstelling aan uitlaatgassen te kampen met een negatief effect op de vaatwanden.
Dieselroet
Volgens de onderzoekers bewijst de studie dat de positieve effecten van rustig wandelen tenietgedaan worden door de aanwezigheid van luchtvervuiling.
Ze slaagden er bovendien in te achterhalen welke types van vervuiling daarbij een rol spelen. Zo zou niet alleen fijn stof (PM2,5 of deeltjes met een diameter kleiner dan 2,5 micrometer) de boosdoener zijn, maar vooral het nog kleinere ultrafijn stof en dieselroet.
De resultaten liggen in lijn met vroeger onderzoek van Sinharay, waaruit bleek dat kinderen met astma er erger aan toe waren wanneer ze werden blootgesteld aan grotere concentraties dieselroet. Het sterkt de onderzoekers in de overtuiging dat met name verkeersgerelateerde vervuiling een rol speelt in het ontwikkelen van hart en vaatziektes.
Sinharay hamert erop dat beleidsmakers er een prioriteit van moeten maken dat burgers minder worden blootgesteld aan fijnstofdeeltjes in dieseluitlaatgassen.
Sterfte
Het Britse onderzoek leunt aan bij een Amerikaanse Harvardstudie die vorige week in het Journal of the
American Medical Association verscheen. Daaruit bleek dat fijn stof (PM2,5) op zeer korte termijn dodelijk kan zijn. De onderzoekers vergeleken de sterftedatum van 22 miljoen personen (tussen 2000 en eind 2012) met de fijnstof en ozonconcentraties in de lucht, en stelden een duidelijk verband vast: bij hogere concentraties waren er dezelfde dag of de dag nadien meer sterfgevallen. Voor elke 10 microgram fijn stof extra per kubieke meter lucht ging het aantal sterfgevallen met 1 procent omhoog.
De onderzoekers merkten al een verband bij concentraties die onder de nationale standaarden voor luchtkwaliteit vallen. Het doet de vraag rijzen of die standaarden niet moeten worden herzien. De EU legt de gemiddelde jaargrens voor PM2,5 op 25 microgram per kub. De Wereldgezondheidsorganisatie legt de grens op 10 microgram. Dat lage niveau halen we in België nagenoeg nergens.
Ook gezonde vrijwilligers hadden te maken met negatief effect op vaatwanden