MICHEL NEEMT VOLLE VERANTWOORDELIJKHEID
De federale premier van België die zich enkel en alleen via Facebook tot de natie richt. Dat is al een eerste primeur voor het politieke jaar 2018. Charles Michel wacht dan toch niet op de uitkomst van het onderzoek naar mogelijke folteringen van uit België teruggestuurde Soedanezen. Dat zegt iets over de spanning die hij voelt over zijn penibele rol in dat vergiftigde dossier.
Die spanning is ook tastbaar in het nietvermelden van Theo Francken, ook niet als ‘de bevoegde staatssecretaris’ of via een andere indirecte verwijzing. Sterker nog: Michel bedankt wel de ‘verschillende administratieve, gerechtelijke en politiediensten voor hun dagelijks werk in menselijke situaties die vaak pijnlijk en complex zijn’. Hij noemt hen ‘de drijvende krachten van onze rechtsstaat’. Met zulke subtiele signalen moet de gewonde MRachterban het doen.
De echte politieke betekenis van zijn Facebookmededeling is dat hij als premier namens de regering de volle verantwoordelijkheid neemt voor het gevoerde asiel en migratiebeleid. Dat houdt in dat, mocht het lopende onderzoek in Soedan onverhoopt nog tot vervelende onthullingen leiden, de verantwoordelijkheid daarvoor collectief is en niet individueel. Het zal Francken niet meer komen bespoken.
Gekneld tussen een ongetwijfeld gekneusd eergevoel en de zorg voor het voortbestaan van zijn regering, heeft Michel voor het laatste gekozen. Alleen het zinnetje ‘ik heb aangekondigd dat er geen repatriëringen meer zullen plaatsvinden naar Soedan’, getuigt nog van niet geheel geweken ergernis over de ‘communicatielijn’ van Francken.
Het incident is, wat de politieke gevolgen ervan betreft, dus gesloten. De ijzeren wetten van de macht hebben gesproken. Een directeur ontslaat de zoon van de hoofdaandeelhouder niet. Niet in het bedrijfsleven en niet in de politiek.
Een dreigende hypotheek is dus gelicht. Wat blijft hangen in de coalitie, is dat dit een volkomen vermijdbaar conflict was. Ten gronde is er immers geen meningsverschil over de inhoud van het inwijkingsbeleid. Het heeft wel geleid tot een pijnlijke leiderschapskwestie. Nooit eerder stond de premier zo in zijn hemd. Dat zal de resterende maanden van de legislatuur blijven tekenen.
Bondgenoten treiteren is nooit een teken van groot doorzicht, ook niet als het straffeloos kan. Eerder lijkt het op een steeds moeilijker te beteugelen roes van onoverwinnelijkheid. Vandaag lijkt de tegenstand inderdaad hopeloos zwak. Maar in de politiek is niets eeuwig.
Bondgenoten treiteren is nooit een teken van groot doorzicht