Anderen doen het ook, ‘maar dat is geen argument’

‘Er zijn genoeg bewijzen dat het onderzoek voor de uitwijzing van de negen Soedanezen uit België, na de identificatiemissie in september vorig jaar, niet grondig gevoerd is’ DIRK VANHEULE Professor migratierecht

VAN ONZE REDACTEUR JEF POPPELMONDE

BRUSSEL I ‘In 2016 heeft Italië 40 Soedanese onderdanen teruggestuurd, Zweden 15, Ierland 5. Talrijke landen passen hetzelfde beleid toe.’ Dat schreef premier Charles Michel (MR) gisteren op zijn Facebookpagina. In 2016 hebben alles samen veertien Europese landen mensen uitgewezen naar Soedan – niet toevallig de landen die de meeste migratie uit het land ontvangen. Dat tonen cijfers van Eurostat (zie tabel).

Meer zelfs, zegt Michel: ‘De vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR) is in december begonnen met vrijwillige repatriëringen naar Soedan en meldt dat ze rechtstreeks samenwerkt met de Soedanese regering om deze reintegratieoperaties tot een goed einde te brengen.’ Ook staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (NVA) verwees al naar het beleid van andere landen en instellingen om de uitwijzing naar Soedan te verdedigen. Geval per geval

Maar wat leren we daaruit? Weinig, zegt professor migratierecht Dirk Vanheule (UAntwerpen). Uitwijzen naar Soedan is tot nader order niet verboden. Een recente uitspraak van de rechtbank van eerste aanleg in Luik, die de staat verbood om Soedanezen te repatriëren, werd op 20 december in beroep vernietigd. Geen enkel Europees land heeft dergelijke regelgeving.

Alle beslissingen worden dan ook, zoals Michel schrijft, ‘geval per geval genomen, op basis van de elementen uit het individuele dossier’.

‘Dat andere landen uitwijzingen uitvoeren naar Soedan is dan hoogstens een indicatie dat er geen systematische mishandeling plaatsvindt van mensen die terugkeren’, zegt Vanheule. ‘Maar die vaststelling ontslaat geen enkel land van de plicht om vóór elke uitwijzing grondig na te gaan of er in dat individuele geval geen risico is op foltering’, zegt Vanheule. ‘En dat artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens dus niet geschonden wordt. Dat staat los van de vraag of de persoon in kwestie asiel aangevraagd heeft.’

‘Of andere landen die individuele onderzoeken altijd grondig en correct uitvoeren, weten we niet. Maar er zijn wel genoeg bewijzen dat het onderzoek voor de uitwijzing van de negen Soedanezen uit België, na de identificatiemissie in september vorig jaar, niet grondig gevoerd is

– met alle gevolgen van dien. En dat is het probleem.’ Onmenselijke behandeling

Momenteel loopt er een rechtszaak bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens tegen Italië. Ze werd ingeleid door vijf Soedanezen die verdedigen dat ze uitgewezen werden zonder de garantie dat ze in Soedan niet zouden worden blootgesteld aan ‘onmenselijke behandeling’.

Vorig jaar is Zwitserland al door het Europees Hof veroordeeld voor het terugsturen van een man naar Soedan, zonder garantie dat hij niet vervolgd zou worden.