Puigdemont wil via Skype regeren
Kan een Catalaanse ministerpresident zich virtueel laten aanstellen en zijn regio vanuit Brussel besturen? De spanningen beloven snel weer op te flakkeren in Barcelona.
Er zat ruis op de communicatie. Na een etentje tussen Carles Puigdemont en de nummer twee van de linksrepublikeinse ERC die naar Brussel was afgezakt, klonk het bij Junts per Catalunya, de lijst waarmee Puigdemont naar de verkiezingen trok, dat er een akkoord was om hem in te zweren als ministerpresident. ERC temperde dat en benadrukte dat ‘ze afgesproken hadden om het te proberen’. De partij zou nu uitzoeken of het wel kan.
Eenvoudig wordt het allerminst. Puigdemont is niet van plan naar Barcelona terug te keren. Er loopt een juridisch onderzoek tegen hem en hij zou wellicht snel in de gevangenis belanden. Daarom wil hij virtueel ingezworen worden en regeren vanuit Brussel. Volgens de regels van het Catalaanse parlement moet de ministerpresident zijn programma voorstellen ‘voor het parlement’. Omdat Skype nog niet bestond toen dat op papier werd gezet, wordt in het midden gelaten of fysieke aanwezigheid verplicht is. De beslissing is in handen van een speciaal orgaan van het parlement dat volgende week aan het werk gaat en waar de separatisten in de meerderheid zullen zijn.
Losse interpretatie
Krijgt Puigdemont groen licht, dan zal dat sowieso aangevochten worden door de oppositie. Veel juristen hebben immers vragen bij de losse interpretatie van het reglement door de separatisten. De Partido Popular van premier Mariano Rajoy liet al weten dat ze er alles aan zal doen om een aanstelling vanop afstand onmogelijk te maken. ‘Het gaat op z’n minst in tegen de geest van het reglement van het parlement.’ Volgens de PP ‘is het slecht nieuws dat er alweer een wet met de voeten getreden zal worden puur uit eigenbelang van Puigdemont’.
Inés Arrimadas, die de verkiezingen won met haar partij Ciudadanos, verklaarde ‘dat de interpretatie van het reglement van het parlement niet bij een bord mosselen in België hoort te gebeuren. Je kunt Catalonië niet besturen, terwijl je op de vlucht bent voor het gerecht. De Catalanen verdienen geen hologram als ministerpresident. Het is hoog tijd dat de instellingen weer respect krijgen.’
Een nieuw juridisch gevecht staat dus in de sterren geschreven. Voor Puigdemont is een opflakkering van de spanningen noodzakelijk om zijn politieke strijd levend te houden. In die zin was het voor hem bijna goed nieuws dat een rechter vorige week besliste dat Oriol Junqueras, de leider van ERC, in voorhechtenis moet blijven. ERC was erop uit om hem ministerpresident te maken als Puigdemont in Brussel bleef.
Barsten en breuken
Er komen almaar meer barsten en breuken in het separatistische kamp aan het licht. Zo zou PDCat, de partij van Puigdemont, volgens de Catalaanse krant La Vanguar
dia grote reserves hebben bij zijn aanpak. Puigdemont maakte duidelijk dat er maar twee opties waren: hij werd ministerpresident of er kwamen nieuwe verkiezingen, ‘terwijl het voor de partij belangrijker is dat ze de regering kan leiden, los van wie ministerpresident wordt’.
In die zin was het veelzeggend dat Artur Mas, ooit nog de Catalaanse ministerpresident, deze week opstapte als voorzitter van de partij. Mas was de man die in 2012 het ‘proces’ naar onafhankelijkheid op de sporen zette. In 2015 zette hij al een stap opzij in het voordeel van Puigdemont omdat de anarchistische CUP haar gedoogsteun alleen wilde geven als Mas zichzelf niet opvolgde.
Zelf zegt Mas dat het tijd is voor nieuw bloed en dat hij de handen in de toekomst vol zal hebben met een moeilijke juridische agenda. Hij verwees onder meer naar het proces dat tegen hem loopt voor de organisatie van het officieuze referendum over onafhankelijkheid in 2014. Hij zweeg over een ander proces: dat rond illegale
partijfinanciering waarin een rechter volgende week mogelijk een celstraf oplegt aan een gewezen penningmeester van de partij. Dat zou sowieso een schaduw werpen over Mas als partijvoorzitter, omdat hij dat ook al was toen het schandaal losbarstte.
Boycot
In een redactioneel commentaar schrijft La Vanguardia over het vertrek van Mas ‘dat hij sowieso niet op dezelfde lijn zit als Puigdemont die bereid is de Catalaanse politiek te boycotten als hij niet zelf ingezworen wordt. Mas gelooft daar niet in, hij vindt dat Catalonië nood heeft aan een stabiele regering. Daarin komt Mas meer overeen met ERC dan met Puigdemont’. Mas was altijd al gematigder en Puigdemont radicaler in de manier waarop de Catalaanse republiek er volgens hen moet komen.
Los van de juridische strijd over de virtuele inzwering van Puigdemont blijft het de vraag hoe hij zijn regering vanuit Brussel zou kunnen leiden. Het is al jaren geleden dat een Catalaanse regering de rit nog volledig uitreed.
Volgens de PP van Mariano Rajoy ‘is het slecht nieuws dat er alweer een wet met de voeten getreden zal worden puur uit Puigdemonts eigenbelang’ ‘Je kunt Catalonië niet besturen, terwijl je op de vlucht bent voor het gerecht. De Catalanen verdienen geen hologram als ministerpresident' IINÉS ARRIMADAS Catalaans boegbeeld van Ciudadanos