Nog even uitstel voor ‘concentratiekampen’
Bangladesh stelt de terugkeer van duizenden gevluchte Rohingya naar Myanmar even uit. De Rohingya zelf willen niet terug, maar het akkoord tussen beide landen houdt stand.
BRUSSEL I ‘Een lachwekkend akkoord waarmee Myanmar de internationale gemeenschap bedot.’ Richard Weir (Human
Rights Watch) is niet mals voor het akkoord tussen Bangladesh en Myanmar over de gedwongen terugkeer van de Rohingya. ‘Dit akkoord moet worden heronderhandeld en uitgevoerd onder internationaal toezicht’, zegt hij.
Met 650.000 zijn ze intussen, de uitgeputte vluchtelingen die vorig jaar uit Myanmar verjaagd werden en nu in Bangladesh in primitieve omstandigheden leven. In november sloten beide landen een akkoord (DS 24 november), dat afspreekt hoe ze de vluchtelingen binnen de twee jaar terug naar huis willen sturen, maar de Rohingya zelf waren niet eens betrokken bij die besprekingen. Bangladesh beloofde toezicht door de VN voor hun deel van de operaties, Myanmar aanvaardt dat niet.
Vandaag moesten de repatriëringen beginnen. Maar Abu Kalam, de commissaris voor vluchtelingen in Bangladesh, meldde gisteren dat die start ‘uitgesteld’ is. Hij liet niet weten voor hoelang. ‘De lijst van mensen die teruggestuurd worden, is nog niet klaar, er zijn nog problemen met verificatie en de Bengalese transitkampen zijn nog niet afgewerkt’, zei hij tegen Reuters.
Getto
Het gaat slechts om uitstel van executie voor de overlevers van de etnische zuivering in Rakhine (Myanmar). Velen van hen willen niet terug. Ze vrezen gevangenschap in ‘detentiekampen’ in Myanmar. Dat gebeurde eerder al, in 2012, toen een andere groep Rohingyavluchtelingen in een ‘tijdelijk’ kamp in Sittwe terechtkwam. Daar leven ze nog steeds in erbarmelijke omstandigheden. ‘In dat getto hoorde ik de echo van mijn jeugd’, schreef de AmerikaansJoodse miljonair George Soros in Newsweek, toen hij Sitt we in 2015 bezocht. Er is geen gezondheidszorg, geen werk en onvoldoende voeding.
Richard Weir verwacht dat ook dit akkoord zal leiden tot opsluiting in ‘openluchtgevangenissen die aan concentratiekampen doen denken’. ‘De eerste foto die Myanmar vrijgaf van het nieuwe opvangkamp, toont barakken met daarrond hoge barrières van prikkeldraad, en een Chinese vlag naast die van Myanmar op de muren.’
Heropbouw van dorpen
Een groepje Rohingyaleiders in Bangladesh heeft al geprotesteerd tegen de gedwongen terugkeer. Ze willen politieke rechten, erkenning als officiële minderheid en heropbouw van hun dorpen voor ze de grens weer oversteken. Volgens Reuters joeg het Bengalese leger hun bijeenkomst uiteen.
Myanmar deed tot nu toe geen enkele belofte om de Rohingya hun burgerrechten terug te geven, laat staan stemrecht. Nu krijgen veel Rohingya zelfs geen geboorteakte. Ze blijven gemarginaliseerd en onderdrukt. ‘Myanmar voelt zich straffeloos, omdat de internationale gemeenschap niet reageert’, aldus Weir.
De vraag is hoever Bangladesh zal gaan om de 650.000 vluchtelingen weg te krijgen. Jeff Crisp, voormalig topmedewerker bij de VNVluchtelingenorganisatie, is niet optimistisch. ‘We zagen hetzelfde in 1978 en 1991, toen Bangladesh de vluchtelingen uitdreef via intimidatie, geweld en het weghouden van voedselhulp’, schrijft hij op Newsdeeply. ‘Welvarende landen sturen vluchtelingen terug. Ontwikkelingslanden nemen daar nota van en vragen zich af waarom zij niet hetzelfde zouden doen.’
‘Eerste foto die Myanmar vrijgaf van nieuw opvangkamp, toont barakken met daarrond hoge barrières van prikkeldraad’ RICHARD WEIR Human Rights Watch