‘Verbied scholen om met incassobureaus te werken’

De schuldindustrie heeft met het onderwijs een nieuwe afzetmarkt gevonden, stelt de vzw Schulden op School. Ze schat dat 1 op 3 scholen ermee in zee gaat. Een verbod moet dat veranderen.

Schoolboeken, materiaal, maaltijden, uitstappen, enzovoort. De factuur voor een gemiddeld schooljaar kan serieus aantikken. En het lukt niet alle ouders om die kosten te betalen. Volgens de vzw SOS Schulden op School schakelen meer en meer scholen incassobureaus in. De organisatie schat dat ongeveer een derde van de scholen daartoe zijn toevlucht neemt.

‘Incassobureaus maken zelfs reclame bij onderwijsinstellingen. Alsof zij het wondermiddel hebben om die schulden te innen’, zegt Johan Van Biesen, de voorzitter van SOS Schulden op School. ‘Het inschakelen van zo’n bureau schaadt het vertrouwen tussen de ouders en de school. En de factuur dreigt nog hoger op te lopen: ik heb al een rekening van 100 euro gezien, die na een jaar aandringen door een incassobureau opgelopen was tot 1.030 euro als gevolg van allerhande extra kosten.’

De vzw organiseert vandaag, naar aanleiding van haar twintigste verjaardag, een congres in het Vlaams Parlement. Daar zullen drie eisen op tafel worden gelegd. De schoolnetten wordt gevraagd om incassobureaus resoluut de deur te wijzen. De Vlaamse regering zou werk moeten maken van een maximumfactuur voor de eerste graad secundair onderwijs. En de federale regering moet een duidelijk kader creëren over wat incassobureaus mogen aanrekenen en wat niet.

‘Wij begrijpen de scholen: die schulden moeten worden betaald. Maar incassobureaus inschakelen is echt niet de juiste manier’, zegt Van Biesen. ‘Scholen komen veel verder als ze een degelijk beleid rond schulden uitwerken. Dat begint al bij de start van het schooljaar: communiceer duidelijk over het hele kostenplaatje. Denk ook bewust na over welke kosten gemaakt moeten worden: is het echt nodig om voor dat vak een nieuw handboek te kopen?’

Schoolmateriaal uitlenen

Scholen verbieden om met incassobureaus te werken, wordt niet op enthousiasme onthaald door de sector. ‘Voor scholen werkt dit goed: ze moeten niet zelf aandringen op het verschuldigde bedrag. Bovendien is er bij de meeste ouders geen financieel probleem, ze zijn veeleer vergeten om een factuur te betalen’, zegt Yves Van Nieuwenburg, de woordvoerder van de Belgische Vereniging van Incassoondernemingen.

Hij schat dat een duizendtal scholen een beroep doet op incassobureaus, wat minder is dan de schatting van SOS Schulden op School. ‘In 2016 waren er iets meer dan tienduizend nieuwe claims en bedroeg het gemiddelde bedrag van een claim 217 euro.’ Van Nieuwenburg benadrukt ook dat er een wettelijk kader bestaat voor incassobureaus. Facturen zouden niet mogen vertienvoudigen.

Op hetzelfde moment als de vzw pleit ook de SP.A voor een totaalverbod op incassobureaus in het onderwijs. Vlaams Parlementslid Caroline Gennez vindt het daarnaast cruciaal dat ‘ouders voor de start van het schooljaar exact weten hoeveel de schoolfactuur zal bedragen’. Ze stelt bovendien voor om veel meer in te zetten op het lenen in plaats van het kopen van schoolmateriaal. Scholen zouden dan eerst een groepsaankoop doen en vervolgens het materiaal ter beschikking stellen.

‘Een factuur van 100 euro kan door allerhande extra kosten na een jaar oplopen tot 1.030 euro ’ JOHAN VAN BIESEN SOS Schulden op School