De ruimte in met Debussy
Wat er zich afspeelt in de onpeilbare diepte van ‘Pelléas et Mélisande’, roept Sidi Larbi Cherkaoui op met dans. En met visuele overdaad.
Sleutels aanreiken om een gesloten wereld open te brek en: voor wie Pelléas et Mélisande op de scène wil brengen, li jkt dat de ultieme opgave.
Het team van Opera V laanderen trapt niet in de valkuil. I n plaats van te ontraadselen, voeg t het juist raadsels toe. Jammer genoeg raakt de balans tussen muziek, theater en beeld daarbij wel eens zoek. Regisseurs Sidi L arbi Cherkaoui en Damien Jalet passen de techniek van de acc umulatie toe. Hun versie van Debussy’s muziekdrama, gedrenkt in mysteries en onwereldse symboliek, stapelt laag op laag . Er is flink wat dans toege voegd, de ingenieuze setting (een concept van Marina Abramovic) ontvouwt telkens weer nieuwe beelden: cirk els binnenin cirkels, weerspiegelingen, het aardedonker waar een lichtbron doorpriemt.
Het statische van de opera wordt vloeiend. Alles speelt zich af binnen een claustrofobisch decor dat aan een oogbol doe t denken, maar ook aan een ruimteschip of caleidoscoop. Er duiken videobeelden op waarin M arco Brambilla het aardse me t het kosmische verbindt, in een soor t choreografie op epische schaal.
Rodin
van de zangers heeft het Frans als moedertaal. Zo wordt au bord de l’eau verdraaid tot o! bordello
De dans zelf is zeer divers. H ij maakt slim gebruik van glinsterende touwen, die he t web spannen waarin Mélisande haar toek omstige echtgenoot verstrikt. I n de torenscène roepen de draden ook haar lange haren op. M aar evengoed krijg je gebeeldhouwde torso ’s te zien, me t de dansers van Balle t Vlaanderen bevroren in een verwrongen expressiviteit die de sculpturen van Rodin of G eorges Geen Minne oproept.
Er zijn best geraffineerde interventies bij. Maar ze trekken de kaart van de fraaie esthe tiek en de visuele overweldiging. De intimiteit laten ze weinig ruimte, nergens krijg je ook he t gevoel dat maanzieke personages zich hier op de rand van een afgrond be vinden. Dat het ook anders kan werk en, toont de laatste ontmoe ting van Pelléas en Mélisande. H et beladen afscheid speelt zich af in een magische cirkel, omzoomd door Abramovic’ monumentale kristalformaties. De ijle, haperende muziek, zacht als een zeebries, spoor t hier perfect met het tedere drama dat in al zijn soberheid kan oplichten.
Dirigent Alejo Perez blijft constant bij de les. De dromerige passages laat hij rustig deinen op he t ritme van eb en vloed, maar de melancholie laat hij scherp botsen met de dreigende en contrastri jke momenten waarin Golaud zijn ziekelijke jaloezie demonstreer t.
Geen van de zangers heef t het Frans als moeder taal. Dat valt soms op in Debussy ’s uitgesproken parlando. Zeker als bi j de oerdegelijke Britse bariton L eigh Melrose au bord de l’eau Joyceaans verdraait tot o! bordello.
Iris Van Herpen verbouwt kostuums graag tot opzichtige sc ulpturen. Hier houdt ze he t vrij klassiek. In zijn lange rokjas li jkt Pelléas ge cast als een timide kamergeleerde uit een sprookjesverhaal, ie ts wat Jacques Imbrailo ook in zi jn personage legt. Mari Eriksmoen (Mélisande) straalt in haar transparante jurk, met spiraalmotieven die aan art nouveau doen denk en. En kijk, de stem van deze Finse sopraan klinkt bij momenten even frêle en buitenaards. Pelléas et Mélisande
Opera Vlaanderen
Gezien in Opera Antwerpen, 4/3. Nog tot 13/2, daarna in Gent (23/2>4/3)