Het leven zoals het is, Nepal na de burgeroorlog
Met ‘White sun’ kijkt de Nepalese regisseur Deepak Rauniyar in het hart van zijn sterk verdeelde vaderland. ‘Het trauma dat de bevolking overhield aan de burgeroorlog, is enorm.’
Traditie en moderniteit botsen frontaal in deze sterke film over de nasleep van de Nepalese burgeroorlog . Een maoïstenstri jder die vocht tegen het regeringsleger, keert na tien jaar terug naar zi jn geboor tedorp. Daar is maar weinig te merken van de verandering waar hij zo voor geknokt heeft. Het zijn de aloude gebruiken en ongelijkheden die er nog steeds struc tuur geven aan he t leven.
Regisseur Deepak Rauniyar is een kritische stem binnen een nieuwe lichting van Nepalese filmmakers. Toen in 2012 zijn regiedebuut Highway vertoond werd in Berlijn, was dat nog vooral een primeur voor jzni vaderland. Nooit eerder had Nepal de selectie gehaald van een gezaghebbend festival. Verrassend was dat niet. Terwijl de landelijke filmc ultuur vooral frivole doorslag jes van Bollywoodproducties voorschri jft, had Rauniyar een sociaalbewogen roadmovie gedraaid.
Dat de filmmaker schoon genoeg had van escapistische pulp was wel duidelijk. Enkele jaren eerder al had hij daartoe met Asha Magrati, zijn echtgenote en als actrice ook te zien in White sun, Aadi Productions opgericht. Met dat bedrijf namen ze zich voor films te maken die het Nepalese leven zouden tonen zoals het werkelijk is.
Koudweg vermoord
De ambitieuze filmmaker houdt met White sun, zijn tweede worp, andermaal de vinger aan de pols van zijn land. Hij was amper zeventien toen in 1996 de burgeroorlog uitbrak. ‘ De impact die het had op mijn leven, kan ik onmogelijk overschatten’, vertelt Rauniyar. Zelf heeft hij nooit de wapens opgenomen, maar heel wat vrienden van hem deden dat wel – zowel aan de kant van de rebel
lerende maoïsten als aan die van het regeringsleger. ‘ Velen onder hen hebben dat metde dood bekocht. Ook hun familieleden werden ver volgens ge terroriseerd, ver jaagd of koudweg vermoord. In naam van beide partijen zijn dorpen vernield, huizen en scholen platgebrand. ’
In 2006 bereikte he t conflict na tien jaar een eindpunt. De monarchie viel en de maoïsten haalden zo hun slag thuis. N epal werd een sec uliere staat, he t kastenstelsel werd opgedoekt en voor de grondwet werd iedereen gelijk – ook mannen en vrouwen. Maar het trauma dat de be volking aan de burgeroorlog overhield, was enorm.
Rauniyar zag in het moeizame vredesproces een interessantere invalshoek dan in het conflict zelf. ‘ Elke generatie heeft zijn kijk en zijn waarheid. Koppig houden ze daaraan vast, terwijl ze het leven zo vaak veel moeilijker maken voor zichzelf. Dat komt aan bod in White sun. Als filmmaker heb ik namelijk geprobeerd om te begrijpen waarom ze dat doen.’
‘Elke generatie heeft zijn kijk en zijn waarheid. Koppig houden ze daaraan vast, terwijl ze het leven zo vaak veel moeilijker maken voor zichzelf’
DEEPAK RAUNIYAR Regisseur
‘Ik ben ook op zoek gegaan naar tek enen van een nieuw begin. Ondanks alle gruwel heeft de burgeroorlog immers heel wat zak en ten goede veranderd. Z o werd Nepal vroeger geregeerd als een land waar slechts één taal werd gesproken en één religie werd aangehangen. De werkelijkheid is veel diverser. Dat wordt eindelijk in de grondwet erkend. Uit zulk e veranderingen moe ten we kracht putten.’