Ambassades lobbyen voluit mee voor vervanging F-16’s

Met een geblindeerd busje van redactie naar redactie, de ambassades voluit inschakelen: ook voor grote vliegtuigbouwers is 3,6 miljard euro veel geld.

Op de Britse ambassade worden vandaag alle zeilen bijgezet om het best and final offer (bafo) van de Eurofighterlanden voor de vervanging van de F16’s te ondersteunen. De vicemarshal van de Royal Air Force zal er spreken, net als de grote namen van de Eurofighterbouwers BAE Systems, Airbus en Leonardo. Samen met de Britse ambassadeur Alison Rose zullen zij in de verf zetten dat hun Eurofighters veruit de beste koop zijn.

Of daar nog veel volk op af zal komen, is zeer de vraag. De hele groep was gisteren namelijk al op pad voor een nooit geziene lobbycampagne. Met een geblindeerd zwart busje en de wagen van de ambassadeur reden ze van redactie naar redactie om uitgebreid uit te leggen hoe België 19,3 miljard economische return uit de aankoop van 34 gevechtsvliegtuigen kan halen. Ook bij De Standaard werd halt gehouden.

Met de deadline voor de ‘bafo’s’ in zicht spaarden de vliegtuigbouwers kosten noch moeite. Ook het Franse Dassault, dat de Rafale in huis heeft, ging gisteren voluit. PrésidentDirecteur Général Eric Trappier zakte zelfs af naar Brussel. In een statige zaal van de Vlaamse zakenclub De Warande legde hij op een persbijeenkomst uit waarom Frankrijk géén bafo zal indienen, maar toch de Belgische regering zal blijven bewerken om de Rafale te kopen. Aansluitend tekende hij voor het oog van de camera’s een reeks MOU’s (Memorandum of Understanding) met Belgische bedrijven. Als de Rafale het – buiten competitie – haalt, kunnen dat contracten worden.

De Fransen stappen niet in de procedure, omdat ze met ons land een breder partnerschap willen voor een Europees vliegtuig van de toekomst. Maar dan moet nu wel eerst de Rafale gekocht worden. Het is nog steeds onduidelijk hoe de regeringMichel dit onverwachte bod buiten competitie zal behandelen. Het is ‘geven en nemen’, zei Trappier.

‘Wat de Fransen voorstellen, doen wij al vijftig jaar’, antwoordden de Britten, bij monde van BAEtopman Chris Boardman. ‘Wij wérken Europees samen. En België kan het nieuwste lid van deze familie worden.’

De 19,3 miljard die de Britten voorspiegelen, zou vooral voortvloeien door kennisoverdracht die de Belgische economische groei een zetje kan geven. De Fransen gaan voor 20 miljard, hoofdzakelijk een voortzetting van bestaande contracten.

De Verenigde Staten speelden het gisteren low key, maar hielden twee weken geleden al een F35event op de ambassade: The F35 as a pillar in the U.S.European air defense partnership. Sprekers waren de ondervoorzitter van Lockheed en de commandant van de Nederlandse Luchtmacht, een F35adept. Ook hier maar één boodschap: koop ons vliegtuig.

Tegelijk hadden de drie gisteren een duidelijke waarschuwing voor de Belgische politiek: alle beloftes en MOU’s zijn niets meer waard als er een ander toestel gekozen wordt. Het spel om de deal van 3,6 miljard is hard.

Eurofighterlobbyisten kwamen ook bij De Standaard langs. Met maar één boodschap: koop óns vliegtuig

BRUSSEL I Wat leggen de verschillende kandidaatleveranciers voor de opvolging van de F16 nu precies op tafel? De staf van defensie zal de komende maanden alle technische specificaties en vereisten navlooien in de bafo’s (best and final offers) die de Verenigde Staten (F35) en het Verenigd Koninkrijk (Eurofighter) vandaag indienen (zie hiernaast). Maar ook de FOD Economie zal alle cijfers tegen het licht houden. Hoeveel geld vloeit er terug naar de Belgische economie na de aankoop van 3,6 miljard en hoeveel jobs, jobs, jobs levert dat op?

Nadat de Fransen eerder al 20 miljard euro aan economische return in het vooruitzicht hadden gesteld, komen de Britten samen met de andere Eurofighterlanden (Duitsland, Italië en Spanje) nu met 19,3 miljard op de proppen. De aanpak is evenwel anders. Als België hun toestel koopt, zit het voortaan echt als medebeslisser aan tafel om te bepalen welke richting de Eurofighter uit..., tja, ...vliegt.

Voorzichtig gerekend

‘We willen niet in de oude val trappen van iets teruggeven voor elke aankoop’, zegt Chris Boardman, de managing director van Eurofighterbouwer BAE Sys tems. ‘Wij willen dingen realiseren, samen met de Belgische industrie en knowhow. Als wij hier een onderzoeks en ontwikkelingscentrum openen, willen we daar zelf ook voordeel uit halen. Dit moet een strategisch partnerschap worden over de jaren heen. Het gaat onder meer om 3Dprinting met complexe meervoudige materialen, robotica … ’

De Britten lieten hun voorstel toetsen door – het Britse – Oxford Economics, een spinoff van de wereldbekende universiteit. Zo zouden de twee innovatiecentra die ze voor ogen hebben 1,06 miljard omzet kunnen opleveren en 145 banen tussen 2020 en 2043. Als die centra het even goed doen als hun voorbeelden in het VK, zou dat zelfs kunnen oplopen tot bijna 5 miljard en 560 jobs. Dat zou de economie dan weer een boost geven, die op zijn beurt goed zou zijn voor een miljard ex

‘Als vriend en als buur hebben wij een veel breder aanbod dan wat binnen deze competitie past’

tra en nog eens 170 banen.

Ook centra voor cyberresearch en innovatie worden in het vooruitzicht gesteld. Eerder maakten de Britten al bekend dat België zou kunnen meegenieten van de kennis van de Britse inlichtingendiensten, waardoor we beter gewapend zullen zijn tegen cyberaanvallen. Ook de winst die daaruit voortvloeit – of het vermijden van verlies – maakt deel uit van de beloofde 19 miljard. ‘En we hebben nog voorzichtig gerekend’, aldus de Britten.

ERIC TRAPPIER Rafale

‘Wij willen dingen realiseren, samen met de Belgische industrie en knowhow’

Chantage

Ook Rafale haalde gisteren alles uit de kast. PrésidentDirecteur Général Eric Trappier kwam in Brussel zelf zijn zaak bepleiten op een persbijeenkomst, gevolgd door de ondertekening van enkele MOU’s (Memorandum of Understanding). De Fransen dienen trouwens geen bafo in, maar blij

CHRIS BOARDMAN Eurofighterbouwer BAE Systems

ven er wel op aandringen dat ons land kiest voor de Rafale. ‘Als vriend en als buur hebben wij een veel breder aanbod voor België, dat niet past binnen de beperkingen van de competitie die nu loopt’, aldus Trappier. De Fransen willen samen met België bouwen aan het gevechtsvliegtuig van de toekomst, binnen een Europese defensie.

En in tussentijd is er gewoon de Rafale, want het aanbod hangt samen met de aankoop van 34 toestellen. ‘Het is altijd geven en nemen. De Rafale is trouwens het beste vliegtuig ter wereld, zeker voor een klein land als Frankrijk. Ons budget is niet oneindig en dit kleine vliegtuig kan alles’, klonk het overtuigd.

Trappier zette nog eens in de verf dat Frankrijk en Dassault voor 20 miljard compensaties in het vooruitzicht stellen. Het gaat vooral om een voortzetting van bestaande bestellingen en contracten. In de brochure die gisteren werd rondgedeeld, staat dat ‘de 800 miljoen aan actuele jaarlijkse bestellingen voor minstens 20 jaar zouden doorlopen in de veronderstelling dat de 34 Rafales zouden aangekocht zijn’.

Defensie ziet dit meer als chantage dan als een economisch aanbod. Trappier wuift die aantijging weg. ‘Het gaat niet om chantage, maar om opportunisme. En als er opportuniteiten zijn, dan kan er business volgen. Aan wie denkt dat dit aanbod te mooi is om waar te zijn (dat was de reactie van minister van Defensie Steven Vandeput (NVA), red.), zeg ik: geloof het toch maar. Wij zullen garanties bieden.’ En wat als België de Rafale toch links laat liggen? Heeft dat dan gevolgen? ‘Dat zullen we dan zien. Dan kiest men een ander pad. C’est la vie.’

Geen sikkepit waard

De Verenigde Staten hebben de voorbije jaren een pak MOU’s ondertekend met Belgische bedrijven en hebben al die tijd intensief gelobbyd. Maar een concreet streefcijfer voor mogelijke economische return schuiven zij niet naar voren. Een bewuste keuze, zegt Dany Van de Ven, gewezen luchtmachtgeneraal en nu consultant voor Lockheed en zijn F35. ‘We wilden niet meedoen aan het opbod van de Fransen en de Britten.’

Het bedrijf wil niet al zijn kaarten op tafel leggen voor het duidelijk is dat er een deal gesloten is. Want ook hier geldt dat alle getekende MOU’s en zelfs de veel concretere en in cijfers gevatte MOA’s (Memorandum of Agreement) geen sikkepit waard zijn zonder de aankoop van 34 jachtvliegtuigen om de zaak te smeren.