Voor Barnier eindigt de Brexit in de zee

De Brexit kan alleen lukken als NoordIerland in de douaneunie blijft, vindt EUonderhandelaar Michel Barnier. En met dat getalm van May moet het nu echt gedaan zijn.

De Brexitonderhandelingen dreigen weer helemaal vast te lopen. Vandaag stelt de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier een belangrijke nota voor die de Britse regering voor een scherpe keuze plaatst.

De Europese Commissie en de 27 lidstaten zijn erg bezorgd over de Ierse grens. Zij willen tot elke prijs voorkomen dat de Brexit leidt tot een harde grens tussen Ierland (EU) en NoordIerland (VK). Ook de Britse regering wil dat niet, maar de twee partijen hebben nog altijd geen manier gevonden om dit principe concreet werkbaar te maken. Londen wil immers uit de douaneunie stappen, waardoor de Ierse grens een Europese buitengrens wordt. Daar horen controles bij.

De Britse regering schuift de kwestie op de lange baan. Zij wil eerst werk maken van een handelsakkoord met de EU. Daarin zal dan wel opgenomen worden hoe de grenskwestie opgelost wordt. Maar dat vinden de 27 EUlidstaten een gevaarlijk scenario. Zij steunen Ierland, dat de kwestie nu al geregeld wil hebben.

Ierse unionisten

Daarom zet Barnier Londen voor het blok. Volgens zijn nota is de enige werkbare oplossing dat de grens in de zee komt te liggen. In de praktijk betekent dit dat NoordIerland deel blijft uitmaken van de Europese douaneunie en een ander handelsregime krijgt dan de rest van het Verenigd Koninkrijk. Theresa May blijft zich daartegen verzetten omdat dit bijzonder gevoelig ligt bij de Ierse unionisten. Die willen tot elk prijs voorkomen dat NoordIerland afdrijft van de rest van het VK. Dit zou immers een opstap kunnen zijn voor een Ierse hereniging. May heeft de Ierse unionisten nodig voor haar meerderheid in het Lagerhuis.

De nota van Barnier is de tweede tik die de Britse premier deze week te verwerken krijgt. Maandag drong Labourleider Jeremy Corbyn haar al in de hoek. Hij stelt voor om heel het VK in de douaneunie te houden. Daarmee brengt hij May in een lastig parket, want ook een deel van haar eigen Conservatieve parlementsleden is gewonnen voor zo’n ‘pragmatische’ Brexit. En het Lagerhuis krijgt het laatste woord over het uiteindelijke Brexitakkoord.

Als NoordIerland afdrijft van de rest van het VK, zou dat een

opstap kunnen zijn voor een Ierse

hereniging

Toespraak vrijdag

Daarvoor tikt de klok ongenadig. In principe moet zo’n akkoord in oktober rond zijn. Maar Barnier waarschuwde gisteren opnieuw dat het getalm van de Britse regering die timing bijzonder moeilijk maakt.

Vrijdag houdt May opnieuw een belangrijke toespraak. De verwachting is dat ze eindelijk duidelijk maakt welk soort handelsakkoord ze wil sluiten met de EU. Maar volgens Barnier heeft ze de voorbije maanden geen enkele stap in de goede richting gezet. Hij sloot zich aan bij de harde kritiek die Europees president Donald Tusk vorige week gaf. ‘Het is inderdaad een pure illusie te geloven dat we het cherry picking van de Britten aanvaarden’, zei Barnier.

May blijft herhalen dat de Britten uit de eenheidsmarkt en de douaneunie stappen. Tegelijk willen ze een zo makkelijk mogelijke toegang tot de Europese markt behouden, maar tegelijk op bepaalde domeinen afwijken van de Europese regels. Onmogelijk, vindt Barnier.

Bovendien zal Europa niet toestaan dat de onderhandelingen eindeloos aanslepen. De bedoeling is dat er na de Brexit – eind maart volgend jaar – een transitieperiode komt. ‘Wij willen die op 31 december 2020 beëindigen. GrootBrittannië, zo lijkt ons, wil die termijn open houden. Dat is niet mogelijk.’

‘Het is een pure illusie

te geloven dat we het “cherry picking” van de Britten aanvaarden’

MICHEL BARNIER Brexitonderhandelaar voor de EU