Een hamertje en een beiteltje
Topdokters denken na over het leven, en over hoe ze overkomen op tv. We verdenken sommigen onder hen ervan vooraf enkele stevige oneliners te memoriseren waar ze tijdens de opnames mee kunnen uitpakken. ‘Tussen het mes van de moordenaar en dat van de chirurg zit alleen de intentie’, zo sprak traumachirurg Stefaan Nijs vorige week gewichtig. Nijs leek ons opgetrokken uit gewichtigheid, en uit gewicht, dat hij met de hulp van een personal trainer onder controle probeerde te krijgen. Minder koffiedrinken zou volgens die personal trainer helpen, want Nijs heeft al sloten van het goedje binnen voor hij aan zijn dagtaak begint. Die dus grotendeels bestaat uit messen in mensen steken, nog meer koffiedrinken, in het operatiekwartier naar Rammstein luisteren en zichzelf aan patiënten voorstellen als ‘professor Nijs’. Hij droomde er ooit van gevechtspiloot te worden, maar vindt mensen in leven houden na een ongeval ‘ook wel spectaculair’. Nijs zei onder meer nog dat het vertrouwen van de patiënt het allerbelangrijkste is. Het onze was hij na deze aflevering al kwijt, zeker toen we hem in Nederland een voordracht zagen geven over ‘mass casualty events’, waarmee hij ervaring heeft opgedaan op 22 maart 2016. ‘Terreur’, zo begon hij zijn presentatie op het pedantst mogelijke toontje, terwijl op de achtergrond mitrailleurvuur te ho ren was. ‘Eigenlijk is het heel gewoon geworden.’
Gelukkig voor dit seizoen zijn niet al le topdokters van zijn kaliber. Al had gisteren ook neurochirurg Robert Hes een scherpe oneliner klaar: ‘Er moet toch iets in je zijn waardoor je makkelijk een mes in een mens kan steken.’ Waarna we Hes een ruggengraat met een hamer en een beitel zagen bewer ken. ‘Het is als een vaatwasser repareren,’ zei hij na de klus, ‘alleen heb je geen reserveonderdelen ter beschikking als je een fout maakt.’
We gunnen al deze specialisten en chirurgen hun plekje in de schijnwerper. Het blijft fascinerende televisie over een fascinerende wereld, en die mensen werken zo hard dat ze er nauwelijks toe komen hun veel te hoge erelonen op te souperen. Maar elk nieuw seizoen van Topdokters lijkt ons weer iets hagiografischer dan het vorige, de patiënten worden inwisselbare decorstukken in de heldenverhalen van de onverschrokken dokters, die zelfs geen tijd hebben om een boterham met choco te eten terwijl ze al die levens redden. Zou het sinds de komst van Spoed 24/7 zijn dat het ons wat begint te storen? Dat programma is wat afstandelijker, en het wordt gemaakt vanuit het standpunt van de patiënten (stuk voor stuk toppatiënten, trouwens). Je ziet de artsen hun fantastische werk doen, zonder dat ze zelf vertellen hoe fantastisch ze hun werk doen. Dat maakt het alleen maar sterker.
De patiënten worden steeds meer inwisselbare decorstukken in de heldenverhalen van de onverschrokken artsen