En toen kwamen alle heikele dossiers samen
Premier Charles Michel en zijn regering hebben deze maand een uitgebreide sessie simultaanschaken op het programma staan.
BRUSSEL I Het zit in de werkwijze van premier Charles Michel (MR): moeilijke dossiers een tijdje laten sudderen om dan verschillende knopen tegelijk door te hakken, bij voorkeur vlak voor een vakantieperiode.
Deze maand is het weer zover. Na de strubbelingen in de federale meerderheid over pakweg het Energiepact en de woonstbetredingen is het tijd om de puzzel te leggen en te bewijzen dat de federale regering, na wat geven en nemen, nog altijd krachtdadig is.
De volgende dossiers kunnen deel uitmaken van het te bereiken Paasakkoord:
Energiepact
Moeten we de kerncentrales nu sluiten of niet? Meer dan twee maanden na het voorstel van de vier Belgische ministers van Energie is de federale meerderheid er nog altijd niet uit. De NVA blijft zweren bij de verlenging van de twee jongste kerncentrales, de andere meerderheidspartijen willen de kans niet laten schieten om van kernenergie af te stappen.
De eigenwijze houding van federaal minister van Energie Marie Christine Marghem (MR) doet het vertrouwen geen deugd. Marghem liet eerst selectief eigen interpretaties van het studiemateriaal lekken, zonder dat ze de volledige studie van econoom Johan Albrecht (UGent) wou prijsgeven. Dat heeft ze nog altijd niet gedaan.
Het onderdeel over de gevolgen van de kernuitstap voor de Belgi
sche CO2uitstoot is nog niet bekendgemaakt – al is het geen geheim dat de uitstoot in België stijgt door het vervangen van kernenergie door gascentrales.
Toch ligt een compromis voor de hand. Ook in de plannen van de NVA zijn er nieuwe gascentrales en meer hernieuwbare energie nodig. De regering kan daar al aan beginnen en afwachten hoever ze daarmee komt. Later – lees onder een volgende regering – kan de mogelijke verlenging van kerncentrales dan weer op tafel komen.
Woonstbetredingen
De discussie over het asiel en migratiebeleid ligt zo mogelijk nog gevoeliger. Een maand geleden werd het wetsontwerp over de woonstbetredingen in extremis van de Kameragenda gehaald om een catastrofe in de meerderheid te voorkomen.
Die woonstbetredingen geven de politie de mogelijkheid om mensen die illegaal in het land verblijven, op te pakken. Ook als ze in het huis van iemand anders verblijven. Voor de NVA vormen de maatregelen het sluitstuk van het asiel en migratiebeleid. Maar bij de liberale partijen MR en Open VLD zien velen er een aantasting in van de onschendbaarheid van de woning.
Het verzet heeft ook te maken met de profilering van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (NVA), onder meer bij de uitwijzing van uitgeprocedeerde Soedanezen. Die maakt het de MR, die alleen staat in het Franstalige politieke landschap, niet makkelijk. Michel
heeft aan zijn coalitiepartner al laten weten dat Francken gas terug moet nemen, zo niet dreigt de NVA haar enige gesprekspartner aan Franstalige kant te verliezen.
Michel heeft over het wetsontwerp een uitgebreide consultatieronde aangekondigd, met advocaten, grondwetsspecialisten, onderzoeksrechters en ngo’s. De verwachting is dat het ontwerp daarna wordt bijgestuurd, zodat het tegemoetkomt aan de kritiek van onder anderen de onderzoeksrechters, die zich in het oorspronkelijke voorstel gedegradeerd voelden tot stempelzetters zonder veel controlerende macht.
Belfius/Arco
Een dossier met een baard, zoals dat heet. Een maand geleden kondigde premier Michel aan dat er eigenlijk deze week beslist zou worden over de beursgang van Belfius. Maar dat zal niet gebeuren, en ook volgende week zijn er voorlopig geen vergaderingen over Belfius gepland.
Omdat de beursgang van Belfius op vraag van CD&V is gekoppeld aan de oplossing voor de gedupeerde coöperanten van Arco – de voormalige financiële poot van de christelijke arbeidersbeweging – is het de vraag of het nog wel zover komt.
Arco is nog altijd een dood gewicht dat Belfius meesleept. In de oplossing waar de regering aan werkt moet de bank 400 van de 600 miljoen euro inbrengen om de coöperanten gedeeltelijk te vergoeden. Het zou goed zijn als Belfius van die molensteen wordt verlost voor het naar de beurs gaat. Anderzijds is het nu het ideale moment om naar de beurs te trekken. Uitstel kan uitdraaien op een minder gunstige prijs.
De regering probeert een dading af te sluiten met de coöperanten. Zolang die er niet is, blijft het dossier geblokkeerd. En het is het nog altijd de vraag of Europa de Arcooplossing zal toestaan.
Benoemingen
Tussendoor moet de regering ook nog knopen doorhakken over een reeks topbenoemingen, waarvoor verschillende partijen interesse hebben. De belangrijkste is die van vicevoorzitter van de Europese Investeringsbank (EIB), een prestigieuze functie waarvoor de namen van Johan Van Overtveldt en Philippe Muyters (beiden NVA) de ronde doen. Maar ook de MR zou geïnteresseerd zijn.
Om een politiek evenwicht te bereiken, is er nog wel een reeks andere benoemingen die in de schaal gegooid kunnen worden. Het gaat dan onder meer om de functie van vicegouverneur van de Nationale Bank; de gedelegeerd bestuurder van de Federale Investerings en Participatiemaatschappij, bestuurders bij Bpost en Belfius of benoemingen van de voorzitters van de federale overheidsdiensten.
De rode draad is dat de NVA een groter deel van de topfuncties wil binnenhalen. In De Tijd laat een anonieme NVAbron optekenen dat de partij het vicevoorzitterschap van de EIB niet zomaar wil laten schieten voor wat kruimels.
Zware beroepen
De discussie over wat wel en wat niet een zwaar beroep is, loopt ook nog altijd. De socialistische vakbond heeft dinsdag nog gestaakt omdat hij vreest dat de regeling minder gunstig zal uitvallen. Maar minister van Pensioenen Daniel Bacquelaine (MR) heeft nog geen concreet voorstel op tafel gelegd. Wel is er sprake van vier criteria: fysiek zwaar werk, een belastende werkorganisatie (ploegen, nachtwerk), een verhoogd veiligheidsrisico en mentale en emotionele belasting.
Een oplossing hoeft niet per se deze maand te worden gevonden, maar hoe langer ze aansleept, des te langer de sociale onrust duurt.
Begroting
Tussendoor moet de federale regering ook nog een begrotingscontrole doorvoeren, al zou die dankzij de goede conjunctuur lichter moeten uitvallen dan tijdens voorgaande jaren.
Toch berichtte De Morgen gisteren dat de kosten voor de sociale zekerheid 350 miljoen euro hoger dreigen op te lopen dan initieel begroot. Dat is vooral het gevolg van een onverwachte indexering van alle ziekte en werkloosheidsuitkeringen. Daarnaast loopt het tekort op door het uitblijven of laattijdig invoeren van besliste maatregelen, bijvoorbeeld om langdurig zieken weer aan het werk te zetten.
Het tekort dreigt opnieuw de discussie op te starten of er nog bespaard moet en kan worden binnen de sociale zekerheid, iets wat vooral voor CD&V erg gevoelig ligt. In elk geval is het wachten tot het Monitoringcomité de volledige factuur becijfert. Dat rapport wordt verwacht vanaf 12 maart. Dan kan de zoektocht naar de nodige miljoenen beginnen.