Negen doden door ongeval op spoorwegovergang

Met 51 ongevallen waren spooroverwegen in 2017 gevaarlijker dan het jaar voordien. ‘De gejaagde mentaliteit laat zich maar niet aanpassen.’

BRUSSEL I Vorig jaar vielen er negen dodelijke slachtoffers op de Belgische spooroverwegen. Het jaar voordien waren dat er vier. Bij het meest recente ongeval, in november, kwamen een achtenzestigjarige vrouw en haar achtjarige kleindochter om het leven nadat een trein was ingereden op hun auto aan een overweg nabij Ieper. Het licht stond op rood, de slagbomen waren naar beneden. Een maand eerder liet een dertiger het leven toen hij te voet een gesloten overweg in Hoboken overstak.

Zo gaat het jammer genoeg altijd, zegt Frédéric Petit van Infrabel. ‘Alle ongevallen zijn te wijten aan het gedrag van de weggebrui ker. Hoofdoorzaak is het niet respecteren van verkeersregels – zoals het slalommen tussen de slagbomen. Daarnaast zien we almaar meer onvoorzichtig gedrag. Zo rijden mensen soms de overweg op, terwijl het duidelijk is dat ze er niet meteen weer af kunnen, omdat er voorin een file staat.’

Gejaagde mentaliteit

Infrabel betreurt de negatieve tendens: ‘Mensen steken toch ook geen snelweg over, waar de auto’s voorbijrazen? Of de startbaan van de luchthaven? Dit is precies hetzelfde. En een trein kan niet stoppen. Ondanks de vele sensibiliseringsacties laat de gejaagde mentaliteit zich maar niet aanpassen.’

Opvallend vaak zijn de slachtoffers buurtbewoners van de overweg. ‘De gedachte “wij kennen de lokale situatie en er kan ons niets overkomen” geeft een foutief veiligheidsgevoel’, zegt Petit.

Van de 51 ongevallen gebeurde in 2017 ruim een derde in havengebied – nochtans maar een klein deel van het Belgische grondgebied. ‘Elk jaar zien we de havens eruitspringen’, zegt Petit. ‘Alleen al in de haven van Antwerpen liggen dan ook 200 overwegen, op een totaal van 1.737 in België. Daarover rijden veel lange en minder snelle goederentreinen, die vaak in conflict kunnen komen met het vele vrachtverkeer.’

Tijdens een hoorzitting in het federaal parlement gisteren deed Luc Piens van de christelijke vakbond ACV een oproep om, voor de veiligheid, ‘zo veel mogelijk overwegen af te schaffen’. Infrabel probeert dat. ‘Maar we willen ze dan wel altijd vervangen door een waardig alternatief ’, zegt Petit. Zoals een tunnel, brug, parallelweg of fietspad. ‘We doen dat in overleg met lokale besturen. Maar dat is niet altijd eenvoudig. Zo’n vervanging van een overweg moet al passen binnen de mobiliteitsplannen van de gemeente.’

In 2017 zijn 14 overwegen verdwenen, wat het totaal sinds 2005 op 335 brengt.