Waarom de N-VA met de hoofddoekdiscussie in scholen alleen maar kan winnen
De combinatie van onderwijs en migratie illustreert het identiteitsdiscours van de NVA. Het werft beter dan een abstract verhaal over confederalisme.
BRUSSEL I Een discussie over de hoofddoek op school laat twee geliefkoosde NVAthema’s met elkaar sporen: onderwijs en migratie. Het onderwijs boetseert de Vlaamse identiteit van het kind, een noodzakelijk kompas voor het bewaken van de fundamentele waarden van de Verlichting. De migratie van moslims bevraagt die identiteit.
Woensdag debatteerden Mieke Van Hecke (CD&V) en Darya Safai (NVA) in Terzake. De Gentse politica benadrukte de vrijheid van geloofsovertuiging. Safai, gevlucht voor de ayatollahs in Iran, vindt de hoofddoek een symbool van onderdrukking en appelleerde aan wat Bart De Wever een ‘existentieel onbehagen’ noemt, op scherp gesteld door de ‘confrontatie met de nietEuropese migratie’.
Het twistgesprek verleidde De Wever tot een tweet. ‘Ik sluit me aan bij de leer van het vliegend spaghettimonster en stuur mijn kinderen naar school met een vergiet op hun hoofd.’ Hij reageerde op Van Hecke. Zij vond dat ouders in naam van een levensbeschouwing kinderen keuzes konden opleggen. Wat de hoofddoek is voor de moslims, is het vergiet voor de pastafarianen (de aanhangers zien zogezegd een vliegend spaghettimonster – een eigen God – als basis voor de evolutieleer, red.).
Leuven Vlaams
Met de hashtag soumission suggereerde De Wever dat Van Hecke zich laat ringeloren door een oosterse godsdienst. Ook haar opvolger aan het hoofd van het katholieke onderwijsnet, Lieven Boeve, bepleit het recht om een hoofddoek te dragen. Zijn initiatief om met dialoogscholen te starten, interpreteerde de NVA twee jaar geleden eveneens als een onderwerping.
Twitter genereerde nadien een hoop clichés, maar de discussie bewees vooral hoezeer de partij zich hier als een vis in het water voelt. Het thema werft in een tijd van vluchtelingen en terrorisme beter dan een abstract confederaal discours. Elke Vlaming heeft een mening over de hoofddoek of migratie. Over deze onderwerpen geniet de NVA ook de volledige vrijheid van spreken. Communautaire scherpslijperij brengt al snel premier Charles Michel (MR) in de problemen.
Met de slogan ‘Veilig thuis in een welvarend Vlaanderen’ zet de partij in op economisch herstel, veiligheid en identiteit. ‘Mensen maken zich steeds meer zorgen om hun eigenheid’, stipte De Wever nog aan. Het verklaart waarom de partij deze week simpelweg zweeg over het gat in de sociale zekerheid of het voorstel om langdurig werklozen tot gemeenschapsdienst te verplichten.
Sociaaleconomische thema’s blijven belangrijk, maar een zoveelste replay over de hoofddoeken valt niet te versmaden. Die volgde bovendien luttele dagen op de partijviering van de 50ste verjaardag van Leuven Vlaams – de splitsing van de universiteit. De
‘Ik sluit me aan bij de leer van het vliegend spaghettimonster en stuur mijn kinderen naar school met een vergiet op hun hoofd’ BART DE WEVER NVAvoorzitter
Wevers pleidooi voor gemeenschap, res publica en identiteit klonk daar als een geloofsbelijdenis. Respect voor godsdiensten vond hij vanzelfsprekend, maar religie kan nooit leiden ‘tot een vrijstelling van wetten of voorrechten in de politieke cultuur’.
De NVA is slim genoeg om geen algemeen hoofddoekenverbod te eisen, scholen krijgen alle steun om indien nodig het dragen van ‘levensbeschouwelijke tekenen’ te verbieden. ‘De Guimardstraat (het katholiek onderwijs, red.) is geen inrichtende macht’, voegde Koen Daniëls (NVA) eraan toe. Zo suggereerde hij de afstand tussen de katholieke koepel en de scholen. Plaatselijk ligt de discussie soms erg gevoelig.
Dat laatste wijst ook op een strategisch voordeel. CD&V zit op de lijn van Van Hecke en Boeve. Maar het thema zet de partij onder stoom. Dat bewees Hendrik Bogaert toen hij enkele weken geleden een algemeen hoofddoekenverbod voorstelde. Dat idee mag juridisch ondoordacht zijn en haaks staan op het CD&Vstandpunt, veel christendemocraten gaven de voormalige staatssecretaris intuïtief gelijk.