Dichter bij de diva Callas vertelt hoe ze zichzelf ziet als een eenvoudig meisje, die de rol van superster opgedrongen kreeg
Film. Nóg een documentaire over Maria Callas. Moest dat echt? Jawel. Dit intiem portret verrast door de operalegende vooral zelf aan het woord te laten.
Maria by Callas
Van: Tom Volf. Met de stem van Fanny Ardant (113 min). Deze film loopt nu in de bioscoop.
Ruim veertig jaar geleden overleed de Griekse sopraan Maria Callas in haar flat in Parijs. Het was voor Tom Volf de aanleiding om een filmdocumentaire samen te stellen, waar ook een boek en een tentoonstelling bij horen. Deze Franse alleskunner, acteur en regisseur, leerde Callas’ stem vijf jaar geleden kennen op Youtube en raakte meteen in de ban.
Volf vertelt het leven van La Divina, zoals de fans haar noemden, als een spannende roman, zonder te zwelgen in de mythe. Daarvoor diepte hij een weelde aan archieven op waarin Callas zelf aan het woord komt. Er zijn documenten bij die men verloren waande of die ergens diep in een schuif stof lagen te verga ren: interviews, foto’s, tvfragmenten, bootlegopnames van legendarische concerten, het laatste vakantiefilmpje dat haar butler in Florida draaide met een Super8camera en een intieme inkijk in de filmopnames van Pasolini’s Medea in Turkije. Er zijn ook enkele intieme brieven, waarin La Callas haar hart uitstort, en die voorgelezen wor den door actrice Fanny Ardant.
Geen greintje meligheid
De formule werkt uitstekend. De zangeres drukt zich in interviews vaak onomwonden openhartig uit, onder meer over hoe graag ze haar carrière had opge offerd voor een normaal familie leven. Zelfs bij de lulligste vragen geeft Callas geen krimp en komt ze sterk en authentiek over. De typering is al van bij het begin raak: ze vertelt hoe ze zichzelf ziet als een eenvoudig meisje, die een rol van superster kreeg opgedrongen. Die tweespalt, tussen het intieme en het publieke, keert als een rode draad terug in de film.
Er valt geen greintje meligheid of sensatiezucht te bespeuren, ook niet als het hoofdstuk van haar tragische liefdesaffaire met Aristoteles Onassis wordt aangesneden. Callas wordt in de eerste plaats geportretteerd als een volbloed artieste die haar metier ernstig neemt. Haar con flict met de Metropolitan Opera draaide daarrond: we horen hoe ze zich afvraagt hoe een zange
res ook een actrice kan zijn, als ze vooraf de decors of de andere zangers niet te zien krijgt.
Zelfs achtervolgd door paparazzi, die de schandaaltjes ruiken, blijft Callas een persoonlijkheid. Als zangeres is ze eerder de karaktervaste perfectioniste dan de wispelturige diva waar ze zo vaak mee geassocieerd werd.
Heerlijk is ook de lange rij muziekfragmenten. Volf toont de aria’s, uit onder meer Macbeth, Carmen en La Traviata, graag integraal. Voor haar lijfstuk ‘Casta diva’ verschijnt Callas in 1957 bij een RAIuitzending op het toneel als een kuise godin, gracieus en ingetogen. En hoe ze zingt! Na zestig jaar levert dat nog altijd een kippenvelmoment op.