Aandeel private bewakingsagenten tegenover het aantal politiemensen in %

De private bewakingsagent verovert ook bij ons stap voor stap meer terrein. In Kortrijk mogen ze van burgemeester Van Quickenborne (Open VLD) mee de camerabeelden bekijken. ‘De privésector moet van mijn camera’s afblijven’, roept de Leuvense burgemeester Tobback (SP.A) dan weer.

Private bewakingsagenten

De private beveiligingsfirma Securitas neemt vanaf donderdag de bewaking van de kazerne in Heverlee over. In het kwartier hui zen onder meer de Special Forces Group en het bataljon Jagers te Paard, een eenheid van 700 mili tairen gespecialiseerd in observa tie en verkenning. Opmerkelijk dat zulke goedgetrainde militai ren nu de bewaking van hun ka zerne in handen van bewakings agenten geven. Dat gebeurt juist omdat die militairen te hoog opgeleid zijn voor zo’n eenvoudige bewakingsopdracht, vindt Defen sieminister Steven Vandeput (NVA). Zo kunnen ze zich beter toeleggen op hun strikt militaire taken. Zo’n veertig militairen zou den zo vrijgemaakt worden.

Heverlee is geen uitzondering. De stad Antwerpen wil dat privé firma’s in de toekomst de beveiliging en het onthaal verzorgen in de politiekantoren waar de burger zonder afspraak kan binnenlo pen. En sinds een paar weken be waakt Fact Group een aantal snel wegparkings.

WetJambon vs. wetTobback

Het lijkt of de private bewaker met rasse schreden het werkter rein van leger en politie over neemt. Of gaat dit net over activi teiten waar die hoogopgeleide po litieman en militair onvoldoende tot hun recht komen?

‘Een kind is normaal op 18 vol wassen, maar voor onze sector heeft de overheid 28 jaar gewacht om ons volwassen te verklaren’, zegt JeanPaul Van Avermaet, ceo van bewakingsfirma G4S. Van Avermaet verwijst naar de nieuwe wet op de Private Veiligheid die sinds november vorig jaar in werking is getreden. Die ‘wetJambon’ komt in de plaats van de ‘wetTob back’ uit 1990. Ze biedt de over heid meer mogelijkheden om een beroep te doen op de private vei ligheidssector (zie inzet), maar is ook geschreven vanuit een heel andere filosofie. ‘De nieuwe wet ademt vertrouwen in de privébe wakers, de oude ademde vooral wantrouwen. En dat was toen ove rigens terecht’, zegt Danny Vandormael, de ceo van Seris Security in Nederland en België.

‘Ook nu nog gaat België veel minder ver dan heel wat andere landen’, nuanceert Marc Cools, professor aan de UGent en VUB, en een autoriteit op het vlak van private veiligheid. In een vorig leven was hij nog medewerker van toenmalig justitieminister Marc Verwilghen (Open VLD). ‘Dat er nu meer mogelijk is, heeft zeker te maken met een ideologische keuze van deze centrumrechtse regering’, bevestigt hij.

‘De koek wordt wat groter, maar ik verwacht niet meteen dat de private bewakingplots een heel grote sprong voorwaarts zal maken’, zegt Cools. ‘De nieuwe wet creëert openingen, maar geen verplichtingen’, zeg Van Avermaet. ‘Het blijft het bestuur dat beslist in welke mate het een beroep op onze diensten wil doen.’

Een rondvraag van de UGent onder leiding van Evelien De Pauw bij de Vlaamse en Brusselse korpschefs toont aan dat er bereidheid is om samen te werken. Slechts een kwart van de korps chefs antwoordde, dus de resulta ten zijn veeleer indicatief. Zo vindt 70 procent dat het onthaal of het live bekijken van camera beelden perfect samen met de pri vate sector gedaan kan worden. Dat is mogelijk onder de nieuwe wet. Ook als het gaat om de bewa king van gevarenzones, vinden iets meer dan zeven op de tien korpschefs dat daarvoor privébe wakers ingeschakeld kunnen wor den, maar wel onder toezicht van de politie. Maar het is niet de korpschef die op zijn eentje be slist, ook de politiek heeft een seri euze vinger in de pap.

Gecreëerde schaarste

‘De camera’s in Leuven blijven uit handen van de privésector, laat dat duidelijk zijn’, zegt burge meester Louis Tobback (SP.A). ‘We leggen strenge privacywetten op, maar tegelijkertijd zouden we het toezicht op die beelden priva tiseren. Dat kan niet. Op den duur zou je nog verplicht worden privé firma’s in te schakelen omdat je zelf onvoldoende personeel hebt. Maar het is juist de regering die die schaarste veroorzaakt door te weinig plaatsen op te stellen in de politiescholen.’ Ook het onthaal in zijn politiekantoren wil Tobback in eigen handen houden. ‘Dat gebeurt nu door burgerpersoneel, maar dat zijn en blijven beëdigde ambtenaren. In Leuven hebben we 350 geüniformeerden en nog eens zestig burgers bij de politie.’

Alain Top, de socialistische burgemeester van Harelbeke, plaatste in de Kamer grote vraagtekens bij de wet op de private veiligheid. Intussen steekt hij in een filmpje van Securitas wel de loftrompet over de samenwerking bij de organisatie van de wielerwedstrijd E3 Harelbeke. Securitas stelde een commandowagen en een drone ter beschikking, en leidde het evenement samen met de politie in goede banen. ‘De samenwerking verliep uitstekend. En voor een evenement moet dat zeker kunnen. Als kleine gemeente beschikken wij nu eenmaal niet over een eigen commandowagen of drone. Het zou absurd zijn dat voor die ene keer per jaar zelf te kopen. Het belangrijkste is dat alles onder regie van de politie