BELGISCHE SUPERMARKTEN NOG DUURDER GEWORDEN DAN BUURLANDEN

De supermarktprijzen liggen gemiddeld 11,82% lager in Duitsland, 11,42% in Nederland en 8,34% in Frankrijk. Ondanks de komst van Albert Heijn naar België en de expansie van Lidl zijn de prijsverschillen de afgelopen jaren blijven stijgen.

Of het nu over alcohol, snoep of verse voeding gaat, voor alle productgroepen zijn Belgische supermarkten duurder. Dat blijkt uit gegevens van het Prijzenobservatorium. Het baseerde zich op marktonderzoekscijfers van Nielsen, dat 65.000 producten, meestal merkproducten, vergeleek waar mogelijk. Verse groenten en fruit zaten niet in de analyse – die zijn gemiddeld wel goedkoper bij ons dan in de buurlanden.

Gemiddeld genomen liggen de prijzen 8,34 procent lager in Frankrijk, 11,42 procent in Nederland en 11,82 procent in Duitsland. Opvallend is dat de prijsverschillen alleen maar toenemen. In vergelijking met 2013 zijn de verschillen gemiddeld met 3 procent gestegen. Soms is dat te wijten aan de overheid, bijvoorbeeld door accijnsverhogingen bij alcoholische dranken.

De prijsverschillen lopen soms hoog op. Lichaamsverzorging en hygiëne kosten in Duitsland 21,13 procent minder dan in België. Voor droge voeding betaal je in Nederland 14,1 procent minder. Melkproducten zijn in Frankrijk 22 procent goedkoper en in Nederland 13,4 procent.

‘Hollandse prijzen’ in België

Is België dan werkelijk nergens goedkoper? Toch wel. Bier bijvoorbeeld is in België 19,5 procent goedkoper dan in Frankrijk, maar dat heeft te maken met de verschillende taksen op wijn en bier. Frankrijk steunt wijn en ontmoedigt bier. Tegenover Nederland (6,2 procent) en Duitsland (1,7 procent) is het Belgische voordeel beperkter.

Nielsen wees er al eerder op dat de merkartikelen in België sneller duurder worden dan in de buurlanden. Het zei toen dat het prijsverschil tussen Amerken en huismerken nergens zo groot is als in België (DS 19 september).

De vaststellingen van het Prijzenobservatorium zijn opvallend omdat de zogenaamde ‘Hollandse prijzen’ van Albert Heijn niets veranderd lijken te hebben. Merkproducten zijn blijven stijgen in prijs. Albert Heijn begon in 2011 de Belgische markt te beleveren vanuit Nederland en is beperkt tot een keten van 37 supermarkten. Dat is wellicht nog onvoldoende om echt op de markt te wegen. Ook de expansie van Lidl, dat behalve huismerken ook enkele merkartikelen aanbiedt, lijkt de trend niet te hebben gekeerd.

Prijsvolger Colruyt

Nielsen heeft de prijzen van de hard discounters als Lidl en Aldi niet in de studie betrokken, maar doordat Colruyt zijn prijzen spiegelt aan die van de concurrentie, zitten ze wel indirect in de studie. Het feit dat Colruyt geen prijsleider maar een prijsvolger is (die er alleen over waakt niet duurder te zijn dan de concurrenten), maakt dat Colruyt niet zelf de prijzen zet. Colruyt hanteert bovendien een politiek van lokale prijzen. Het past zijn prijzen aan de winkelprijzen in de onmiddellijke omgeving aan. Daardoor zijn er belangrijke regionale verschillen.

Historisch was de Super en MaxiGB (Carrefour Belgium) de marktleider in België, en die zette de prijzen. In de jaren 80 en 90 verhoogde GB zijn prijzen om de internationale expansie van de groep te financieren. In die periode beleefde Colruyt een heropstanding. Delhaize speelde dan weer meer in op kwaliteit. De komst van Carrefour naar België veranderde weinig – het blijft in ons land van de ene herstructurering naar de andere sukkelen.

De overname van Ahold door Delhaize kan wel de markt veranderen, denkt Peter Van Herreweghe, directeur van het Prijzenobservatorium. Albert Heijn en Delhaize vergelijken onderling hun aankoopprijzen en spelen hun marktmacht uit om betere prijzen te bekomen. ‘Recente incidenten zoals die met Nestlé en Pepsi suggereren dat Colruyt reageert en niet wil dat de concurrent betere inkoopvoorwaarden krijgt. Maar Colruyt is klein tegenover Delhaize en Albert Heijn samen’, zegt Mathias Ingelbrecht, adviseur van het Prijzenobservatorium.

‘Door de kleine Belgische markt krijgen Belgische retailers minder goede aankoopvoorwaarden’

PETER VAN HERREWEGHE Directeur Prijzenobservatorium

‘Door de kleine Belgische markt krijgen Belgische retailers minder goede aankoopvoorwaarden’, zegt Van Herreweghe. ‘Sommige producenten beletten dat de supermarkten in het buitenland aankopen. Btw maar vooral accijnzen zijn soms hoger in België. En de supermarktbedrijven in België hebben een hogere marge dan die in Duitsland en Frankrijk’, somt Van Herreweghe andere factoren op. Nederlandse supermarkten zijn dan weer het meest rendabel. De Belgische retailsector ten slotte is strikter gereglementeerd, dat houdt ook een kostprijs in.

De loonkosten liggen hier ook veel hoger. Het verschil met Nederland is zelfs 44 procent. ‘We compenseren dat grotendeels met onze hogere productiviteit’, zegt Ingelbrecht.